Benjamin Franklin, «Ο Δρόμος προς τον Πλούτο»
Το βιβλίο «Ο Δρόμος προς τον Πλούτο» είναι μια ρεαλιστική και γοητευτική προσέγγιση σε θέματα θεμελιώδη για την οικονομία και την κοινωνία, και κυρίως πάνω στο αιώνιο όνειρο της απόκτησης του πλούτου. Στις σελίδες του εμπεριέχονται απλές και χρηστικές συμβουλές, άλλοτε με αυστηρό κι άλλοτε με χαριτωμένο τρόπο, όπως και αλήθειες πανανθρώπινες, που ιδιαιτέρως σε περιόδους οικονομικής κρίσης καθίστανται περισσότερο επίκαιρες από ποτέ. Το βιβλίο αυτό είναι ένα πολύτιμο εργαλείο σκέψης και έρευνας απευθυνόμενο σε όλες τις ηλικίες, ένα έργο πραγματικά κλασικό και διαχρονικό.
Thomas Piketty, Το κεφάλαιο τον 21ο αιώνα, Εκδόσεις Πόλις
Το “Κεφάλαιο τον 21ο αιώνα” ανανεώνει τη σύγχρονη οικονομική σκέψη και τις προοπτικές της, με τον ίδιο τρόπο που το ομότιτλο έργο του Καρλ Μαρξ το είχε κάνει τον 19ο αιώνα. Ο 20ός αιώνας σημαδεύτηκε αρχικά από τη μείωση των ανισοτήτων. Οι πόλεμοι προκάλεσαν μια χωρίς προηγούμενο ανακατανομή του συσσωρευμένου πλούτου. Η ανάπτυξη, όμως, σε συνθήκες ειρήνης οδήγησε στην αύξηση των ανισοτήτων, καθώς η απόδοση του κεφαλαίου είναι μεγαλύτερη από τον ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης. Ταυτόχρονα, ένα νέο φαινόμενο επιτείνει τις ανισότητες: η εκτόξευση, πέρα από κάθε λογική, των αμοιβών της ελίτ των μάνατζερ. Επιπροσθέτως, οι μεγάλες περιουσίες εξασφαλίζουν τόσο υψηλότερες αποδόσεις όσο μεγαλύτερη είναι η αρχική συσσώρευση πλούτου. Το αποτέλεσμα είναι μια συνεχής διεύρυνση των ανισοτήτων, που ξαναφέρνει τον κόσμο μας στο ακραίο σημείο που βρισκόταν πριν ξεσπάσει ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος. Οι αρχές της αξιοκρατίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης υποχωρούν. Ο Πικετύ δεν περιορίζεται στην επιστημονική περιγραφή, αλλά επιχειρεί μια μείζονα πολιτική παρέμβαση. Η απάντησή του διατυπώνεται με μαχητική ενάργεια: χρειάζεται διεθνής συνεργασία για την επιβολή ενός παγκόσμιου φόρου στο κεφάλαιο. Αυτό αποτελεί επείγουσα ανάγκη, καθώς η αύξηση των ανισοτήτων συνιστά άμεση απειλή για τη δημοκρατία.
Με την οξυδέρκεια, τον όγκο των δεδομένων, την εμβρίθεια και την ιστορική του εμβέλεια, αλλά προπάντων με την καθαρή ματιά του στις μεγάλες αόρατες δυνάμεις της οικονομίας και της ιστορίας, που καθορίζουν την εξέλιξη των κρατών και των κοινωνιών, το “Κεφάλαιο τον 21ο αιώνα” είναι το επιβλητικότερο έργο επιστημονικής έρευνας στις οικονομικές σπουδές του αιώνα μας, αυτού του αιώνα που άρχισε με την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και τη δημιουργία της πρώτης στην ιστορία πραγματικά παγκόσμιας αγοράς κεφαλαίων. Πέρα από αυτό, όμως, ο Πικετύ αναβαπτίζει τα οικονομικά στις θεμελιακές τους καταβολές: υπενθυμίζει την αδιάσπαστη σύνδεσή τους με τον χώρο των κοινωνικών επιστημών και καταρρίπτει τον μύθο της αποσύνδεσης της οικονομικής ανάλυσης από την πολιτική. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Paul Lafargue, Η θρησκεία του κεφαλαίου, Εκδόσεις Ροές
Ο Πωλ Λαφάργκ (1841-1911), νόθο τέκνο του αναρχισμού και σώγαμπρος του μαρξισμού, σκηνοθετεί ένα φανταστικό συνέδριο στο Λονδίνο, όπου σπεύδει η αφρόκρεμα ενός διεθνούς κατεστημένου πανικόβλητου από την επικίνδυνη εξάπλωση των σοσιαλιστικών ιδεών. Ζητείται επειγόντως ένας νέος Θεός, “ικανός να τέρψει τη φαντασία του λαϊκού κτήνους”! Το συνέδριο επινοεί το “Πιστεύω” της νέας θρησκείας του καπιταλισμού, την κυνική θεολογία της εμπορευματοποίησης του ανθρώπου. Ο Θεός – Κεφάλαιο ευαγγελίζεται την απεριόριστη δύναμη του χρήματος και των απολαύσεων που αυτό αγοράζει, ποδοπατά τα φύλλα συκής της αστικής ηθικής καγχάζοντας, είναι βάναυσος αλλά ανυπόκριτος, δεν έχει ούτε αρχές ούτε αναστολές.
Δεν μας καλεί να πιστέψουμε. Μας καλεί να διαφθαρούμε – ώστε να απολαύσουμε τη βασιλεία των κατεχόντων επί της γης. Είμαι -διακηρύσσει σαρδόνια- ο τελευταίος Θεός σας!
Νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων;… (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Vilfredo Pareto, Η άνοδος και η πτώση των ελίτ, Εκδόσεις Κουκκίδα
Ο Βιλφρέντο Παρέτο έχει τύχει πολλαπλών αναγνώσεων και αποτιμήσεων. Το βέβαιο είναι ότι με τις εργώδεις θεωρητικές παρεμβάσεις του και τα συγγράμματά του θέλησε να διαφυλάξει και να διευρύνει την ελευθερία της πατρίδας του. Κοντολογίς, το σύνολο του έργου του μπορεί να ιδωθεί σαν μια προειδοποίηση, σαν ένα σήμα κινδύνου, για όσες εύκολες ή ευχάριστες πολιτικές και ιδεολογίες ωθούν ένα κοινωνικό σύστημα σε παρακμή κι έναν λαό στην ανελευθερία ή στη δουλεία. Γιώργος Μερτίκας
Η συμπόνια για τους φτωχούς και τους καταφρονεμένους όταν ζεις μέσα στην πολυτέλεια ευφραίνει τις αισθήσεις. Πολλοί γαιοκτήμονες δηλώνουν σοσιαλιστές, κι έτσι τρέφονται από δυο παχνιά την ίδια στιγμή. Το σοσιαλιστικό μέλλον είναι τόσο μακρινό, και ποιος μπορεί να προβλέψει πότε θα έλθει! Εν τω μεταξύ είναι ευχάριστο να απολαμβάνει κανείς τα πλούτη του και να συζητά περί ισότητας, να επιζητεί γνωριμίες, δημόσια αξιώματα, ενίοτε να βρίσκει καλές ευκαιρίες για να κερδοσκοπήσει δίνοντας γι’ αντάλλαγμα λόγια και μελλοντικές υποσχέσεις. Υπάρχει πάντοτε βέβαιο κέρδος όταν σε μία συναλλαγή λαμβάνεις ένα υλικό περιουσιακό στοιχείο και δίνεις μία συναλλαγματική για μια τόσο αβέβαιη και μακρινή ημερομηνία λήξης. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
John Maxwell, Τα 5 επίπεδα της ηγεσίας, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Η ηγεσία είναι ένα από τα πάθη μου. Το ίδιο συμβαίνει και με τη διδασκαλία της. Έχω αφιερώσει περισσότερα από τριάντα χρόνια της ζωής μου για να βοηθήσω τους άλλους να μάθουν αυτά που ξέρω εγώ σχετικά με την ηγεσία. Για την ακρίβεια, αφιερώνω περίπου ογδόντα ημέρες κάθε χρόνο σε διδασκαλία για την ηγεσία. Τα τελευταία χρόνια, έχω παραδώσει μαθήματα ηγεσίας σε έξι ηπείρους. Το θέμα είναι ανεξάντλητο. Ο λόγος; Επειδή όλα πηγάζουν από την ηγεσία και όλα καταλήγουν σε αυτή. Αν θέλετε να ασκήσετε μια θετική επίδραση στον κόσμο, το να μάθετε να ηγείστε καλύτερα θα σας βοηθήσει να το καταφέρετε. Όλα αυτά τα χρόνια που διδάσκω για την ηγεσία, υπάρχει ένα θέμα το οποίο μου ζητούν να διδάξω πιο συχνά από όλα τα υπόλοιπα -από την Ακαδημία West Point μέχρι τη Microsoft και σε όλες τις χώρες του κόσμου. Το θέμα αυτό εξηγεί τον τρόπο που δουλεύει η ηγεσία, και παρέχει ένα σχέδιο για να μάθετε πώς μπορείτε να γίνετε ηγέτες. Είναι “Τα 5 επίπεδα της ηγεσίας”. Στην πεποίθηση ότι όλα πηγάζουν από την ηγεσία και όλα καταλήγουν σε αυτή κατέληξα το 1976, και αυτή η πεποίθηση με έκανε να ξεκινήσω ένα ταξίδι ηγεσίας το οποίο συνεχίζεται ακόμη και σήμερα. Ξεκίνησα το ταξίδι μου κάνοντας πολλές ερωτήσεις. Πώς ορίζεται η ηγεσία; Τι είναι ο ηγέτης; Πώς λειτουργεί η ηγεσία; Δυστυχώς, οι απαντήσεις που δίνουν οι περισσότεροι άνθρωποι στις ερωτήσεις αυτές δεν είναι και πολύ κατατοπιστικές. Μερικοί ορίζουν την ηγεσία ως την απόκτηση μιας ηγετικής θέσης. Εγώ όμως γνωρίζω κακούς ηγέτες που έχουν καλές θέσεις· και καλούς ηγέτες που δεν έχουν καμία θέση. Εσείς; Άλλοι λένε σχετικά με την ηγεσία “Μου είναι αδύνατον να την περιγράψω, αλλά μπορώ να την αναγνωρίσω όταν τη δω”. Αν και αυτό ίσως είναι αλήθεια, δε βοηθάει κανέναν να μάθει πώς να ηγείται. Το συμπέρασμα στο οποίο κατέληξα από νωρίς είναι ότι η ηγεσία είναι επιρροή. Αν οι άνθρωποι μπορέσουν να αυξήσουν την επιρροή που ασκούν στους άλλους, θα καταφέρουν να ηγούνται περισσότερο αποτελεσματικά. Όσο το σκεπτόμουν, στο μυαλό μου άρχισε να αποκρυσταλλώνεται μια ιδέα για τον τρόπο που λειτουργεί η ηγεσία. Η ιδέα αυτή είναι τα 5 επίπεδα της ηγεσίας, και μου πήρε περίπου πέντε χρόνια για να την αναπτύξω. Από τότε τη διδάσκω σε τακτική βάση. Και όποτε την παρουσιάζω, μια από τις ερωτήσεις που μου κάνουν οι ακροατές μου είναι “Πότε έχεις σκοπό να γράψεις ένα βιβλίο γι’ αυτό;”. Όπως καταλαβαίνετε, ήλθε επιτέλους η ώρα για να δώσω την απάντησή μου. (Από την έκδοση).
David Harvey, Το αίνιγμα του κεφαλαίου και οι κρίσεις του καπιταλισμού, Εκδόσεις Καστανιώτη
Επί τρεις αιώνες το καπιταλιστικό σύστημα διαμορφώνει τον δυτικό κόσμο, υφιστάμενο σε τακτά διαστήματα εκρήξεις κατά τις οποίες έθνη και λαοί κινδυνεύουν να χάσουν τα πάντα. Παρ’ όλα αυτά, ο καπιταλισμός εξακολουθεί να κυριαρχεί στον κόσμο. Ο Ντέιβιντ Χάρβεϊ, αντλώντας από την απαράμιλλη σχετική του εμπειρογνωμοσύνη, διερωτάται πώς και γιατί συμβαίνει αυτό – και κατά πόσο το όλο φαινόμενο είναι αναπόφευκτο. Καταδεικνύει ότι περιοδικά επεισόδια κατάρρευσης δεν είναι απλώς αναπόδραστα στο εκάστοτε καπιταλιστικό σύστημα, αλλά και ουσιώδη για την επιβίωση του: χρηματοοικονομικές και νομισματικές πολιτικές που δεν λαμβάνουν υπόψη αυτές τις κρίσεις μπορούν να προκαλέσουν μεγαλύτερη ζη-μία παρά καλό. Η ουσία του καπιταλισμού είναι η διαφύλαξη των προσωπικών συμφερόντων, και το να μιλάμε για επιβολή ελεγκτικών μηχανισμών και ηθικής -όπως ισχυρίζεται ο Χάρβεϊ είναι πέρα για πέρα παράλογο.Το αίνιγμα του κεφαλαίου αναλύει σε βάθος την οικονομική κρίση των ημερών μας, ιστορώντας τα γεγονότα που οδήγησαν στην οικονομική κατάρρευση των χρηματοπιστωτικών αγορών και εξηγώντας την πολιτικο-οικονομική δυναμική του καπιταλισμού. Ο Χάρβεϊ κρίνει πώς δύναται να εξελιχθεί η σημερινή κατάσταση, περιγράφοντας τον τρόπο με τον οποίο ο καπιταλισμός εξελίχθηκε, και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι κρίσεις. Με ευγλωττία και διαύγεια, το καίριο και σημαντικό αυτό βιβλίο ανοίγει νέους δρόμους, εξετάζοντας το ενδεχόμενο μιας βιώσιμης κοινωνικής τάξης πραγμάτων που θα μπορούσε στ’ αλήθεια να είναι δίκαιη, υπεύθυνη και ανθρώπινη.
Από τον συγγραφέα των μπεστ σέλερ Ο νέος ιμπεριαλισμός και Νεοφιλελευ-θερισμός (Ιστορία και παρόν), που κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
John Micklethwait, Adrian Wooldridge, Η εταιρεία, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
Σύμφωνα με την πρόβλεψη του Χέγκελ, θεμέλιο της νεότερης κοινωνίας θα ήταν το κράτος· για τον Μαρξ, η κολλεκτίβα· για τον Λένιν και τον Χίτλερ, το πολιτικό κόμμα. Στους προνεωτερικούς χρόνους, ολόκληρη ακολουθία από αγίους και σοφούς είχαν ισχυριστεί το ίδιο για την ενοριακή εκκλησία, το φεουδαλικό τιμάριο, τη μοναρχία. Ο μεγαλόστομος ισχυρισμός του μικρού αυτού βιβλίου είναι πως τελικά όλοι τους έσφαλαν. Ο σημαντικότερος θεσμός στον κόσμο είναι η εταιρεία: σ’ αυτόν βασίστηκε η ευημερία της Δύσης, αυτός συνιστά την πιο αξιόπιστη ελπίδα για το μέλλον της λοιπής υφηλίου. Πράγματι, για τους περισσότερους από μας, μοναδικός πραγματικός ανταγωνιστής της εταιρείας όσον αφορά το πού αφιερώνουμε τον χρόνο και την ενέργειά μας είναι ένας θεσμός που τον παίρνουμε ως δεδομένο: η οικογένεια.
Η ιστορία της εταιρείας προσφέρεται για ένα συναρπαστικό αφήγημα. Ένας τύπος οργανισμού, ο οποίος πολύ συχνά ξεκινούσε ως ένα κρατικά επιχορηγούμενο ευαγές ίδρυμα, εξαπλώθηκε προς όλες τις κατευθύνσεις, αναδιαμορφώνοντας τη γεωγραφία, τον τρόπο διεξαγωγής του πολέμου, τις τέχνες, την επιστήμη και, ατυχώς, τη γλώσσα. Οι εταιρείες αποδείχτηκαν πανίσχυρες όχι απλώς επειδή βελτίωσαν την παραγωγικότητα, αλλά και επειδή διαθέτουν τα περισσότερα από τα νομικά δικαιώματα ενός ανθρώπου, δίχως όμως τους συνοδούς βιολογικούς περιορισμούς: δεν είναι καταδικασμένες να πεθάνουν λόγω γήρατος και μπορούν να αναπαράγονται σχεδόν κατά βούληση. Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί μια προσπάθεια να χαρτογραφηθεί η άνοδος αυτού του αξιοθαύμαστου οργανισμού. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Partha Rose, Μέγας Αλέξανδρος η τέχνη της στρατηγικής, Εκδόσεις Κριτική
Σε ηλικία 20 ετών διαδέχθηκε στο θρόνο τον δολοφονημένο πατέρα του. Μέχρι το θάνατό του, σε ηλικία 33 ετών, ο στρατός του είχε κατακτήσει ολόκληρο τον τότε γνωστό κόσμο, από τις ακτές της Μεσογείου μέχρι τις οροσειρές της Ινδίας και του Αφγανιστάν. Στην εποχή μας, το παράδειγμα της ανεπανάληπτης επιτυχίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολιτικούς και επιχειρησιακούς ηγέτες. Στο βιβλίο αυτό, ο Partha Bose, ένας από τους παγκοσμίως αναγνωρισμένους ειδικούς σε θέματα επιχειρησιακής στρατηγικής, εξετάζει από άλλη σκοπιά την κληρονομιά και την ηγεσία του Αλεξάνδρου. Και καταφέρνει να δείξει πώς μπορείτε και σεις να εκμεταλλευτείτε τα μυστικά της επιτυχίας του, όπως έχουν κάνει ως τώρα σημαντικοί πολιτικοί, στρατιωτικοί, επιχειρηματίες και επιτυχημένες εταιρίες, όπως οι Dell, General Electric, Wal-Mart, Washington Post Company κ.α. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Αριστείδης Χατζής, Φιλελευθερισμός, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Η φιλελεύθερη προσέγγιση στην πολιτική, τις κοινωνικές σχέσεις και την οικονομία ξεχωρίζει επειδή δίνει προτεραιότητα στην ελεύθερη επιλογή. Οι μεγάλοι φιλελεύθεροι διανοητές, οι οποίοι εμπέδωσαν και διέδωσαν αυτή τη σχολή σκέψης, θέλησαν το άτομο να είναι ελεύθερο όταν πρόκειται να ασκήσει το δικαίωμα επιλογής. Για να επιτευχθεί αυτό, οι φιλελεύθεροι θέλησαν να δομήσουν μια Ανοικτή Κοινωνία. Η έμφαση των φιλελευθέρων στην ελευθερία των ατόμων, των ιδεών, των δραστηριοτήτων και των επιλογών, με ανοχή και προτεραιότητα στην πρόοδο, τις νέες ιδέες και αντιλήψεις δημιουργεί ισάριθμα πεδία σύγκρουσης με άλλες φιλοσοφικές και πολιτικές προσεγγίσεις. Η παρούσα εισαγωγή στις αρχές του φιλελευθερισμού παρουσιάζει τις βασικές αρχές και ιδέες: ανοχή, αυτοκτησία, κράτος δικαίου και δικαιώματα, όπως καθοριστικά επηρέασαν τις σύγχρονες συνταγματικές δημοκρατίες. Ποια είναι όμως η σχέση των φιλελεύθερων αντιλήψεων με την ελεύθερη αγορά και τον καπιταλισμό; Πώς συνδέεται με την κριτική στον οικονομικό φιλελευθερισμό; (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).
Naomi Klein, Το δόγμα του σοκ, Εκδόσεις Λιβάνη
Το “Δόγμα του Σοκ” είναι ένα από τα ελάχιστα βιβλία που μας βοηθούν να καταλάβουμε το παρόν, καθώς αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη ανάλυση της συγκαλυμμένης ιστορίας της εποχής μας. Μια συναρπαστική περιγραφή της νέας παγκόσμιας τάξης, που βρίσκεται σε κατάσταση αμόκ. Η ανάλυση του καπιταλισμού της καταστροφής επιχειρείται από την Κλάιν με τέλεια διυλισμένη οργή, που διοχετεύεται μέσα από αδιάσειστα δεδομένα. (. . .) Αποκαλύπτει την εντυπωσιακή ομοιότητα ανάμεσα στις ανακριτικές τεχνικές της CIA και στις εκβιαστικές τεχνικές της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ, στην προσπάθειά τους να επιβάλουν τον καπιταλισμό της καταστροφής σε ολόκληρο τον κόσμο. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).