“Υπάρχουν πολλές ουσίες στα δασικά φαρμακεία που κανείς δεν έχει εντοπίσει ακόμα. Πανίσχυρα μόρια στον φλοιό, στην εντεριώνη και στα φύλλα, που οι επιδράσεις τους δεν έχουν ακόμα ανακαλυφθεί. Μια ομάδα ορμονών κινδύνου που χρησιμοποιούν τα δέντρα της – οι ιασμονάτες – δίνει την έντονη νότα σε όλα τα μυστηριώδη, αινιγματικά γυναικεία αρώματα. Μύρισέ με, αγαπησέ με, κινδυνεύω. Και όντως όλα αυτά τα δέντρα κινδυνεύουν.” Ο Ρίτσαρντ Πάουερς δίνει πίσω στη φύση τη δύναμη που φωλιάζει μέσα της, γίνεται η φωνή της, μία φωνή που ο άνθρωπος έκων άκων δυστυχώς αδυνατεί να ακούσει και να κατανοήσει. Διατρέχοντας την ιστορία της Αμερικής περιδιαβαίνει τον φυσικό πλούτο και τον αναδεικνύει μέσα από ένα βιβλίο που αποτελεί ισχυρό εργαλείο αντίστασης, ένα βιβλίο που πηγαίνει ενάντια στο κύμα της καταστροφής.
Ο αγώνας για έναν καλύτερο και πιο πράσινο κόσμο
Το μυθιστόρημα καθρεφτίζει την αγωνία του συγγραφέα που ελπίζει σε καλύτερες μέρες σε έναν κόσμο που αυτοκαταστρέφεται και μαστιγώνει τις ίδιες του τις ελπίδες. Μόνιμος και κύριος εχθρός της φύσης είναι δυστυχώς οι ίδιοι οι άνθρωποι, οι περαστικοί κάτοικοι του πλανήτη που όμως αδυνατούν να κατανοήσουν αυτή τη διάσταση της ύπαρξής τους και ασελγούν δίχως τέλος στη φύση. Ο Πάουερς εκφράζεται με πολλές φορές σκωπτικό και φλεγματικό τρόπο στις συμπεριφορές των ανθρώπων που καταστρέφουν δάση και αδιαφορούν για τις επιπτώσεις της πράξης τους αυτής. Τα άλλα πλάσματα της γης υποφέρουν αλλά κανείς δεν ακούει τη φωνή τους, κανείς δεν αφουγκράζεται τον παλμό της αγωνίας τους όταν μένουν δίχως το σπίτι τους, δηλαδή την ίδια την φύση.
Ο συγγραφέας με όπλο την αφήγησή του κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και μέσα από μία πολλές φορές δραματική εξιστόρηση των όσων συμβαίνουν στον πλανήτη με παράδειγμα την Αμερική, επιχειρεί να ευαισθητοποιήσει και να κινητοποιήσει τον αναγνώστη του για να αναλάβει και εκείνος τις ευθύνες του σε έναν κόσμο που μετράει χρόνια ύπαρξης αν συνεχιστεί αυτή η ανελέητη φθορά του φυσικού περιβάλλοντος. “Χρειαζόμαστε περισσότερο ρεαλισμό… Περισσότερη ζωή! Τα ζώα πρέπει να ξεκινάνε και να σταματάνε, να σουλατσάρουν και να χαζεύουν, ακριβώς όπως τα ζωντανά τους πρωτότυπα… Θέλω να δω πώς ένας λύκος κάθεται στα πίσω του πόδια, το πράσινο των ματιών τους σαν να φωτίζονται από μέσα. Θέλω να δω μια αρκούδα να γκρεμίζει μια μυρμηγκοφωλιά με τα νύχια της…”
Το ξυπνητήρι της διάσωσης του πλανήτη χτυπάει χρόνια τώρα
Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για μια προσπάθεια να βγει ο άνθρωπος από τον λήθαργο στον οποίο έχει βουτήξει, οφείλει να δει τα δεδομένα γύρω του, να αφυπνιστεί και να περιορίσει την ανυπολόγιστη ζημιά που επιφέρει κάθε μέρα στα δάση και τα ζώα. Ο λόγος του Πάουερς είναι μία όαση αγάπης μπροστά στην διάλυση του φυσικού πλούτου, είναι ένα εγχείρημα γενναίο αλλά δυστυχώς ο κόσμος βιώνει την καταβαράθρωσή του γιατί το κέρδος των εταιρειών είναι πιο σημαντικό από ένα δέντρο. Ο συγγραφέας για αυτό βάλλει ανοιχτά κατά του μέσου ανθρώπου που ζει δίχως να ενδιαφέρεται για το τι συμβαίνει γύρω του, εναντιώνεται στις μεθόδους των ανθρώπων που επιβουλεύονται με τις πράξεις τους το μέλλον του πλανήτη. “Δεν βάζουμε τα δέντρα πάνω από τους ανθρώπους. Οι άνθρωποι και τα δέντρα είναι σύμμαχοι {…} Αν οι άνθρωποι ήξεραν τι χρειάζεται για να μεγαλώσουν τα δέντρα, θα ένιωθαν τόση, μα τόση ευγνωμοσύνη γι’ αυτή τη θυσία. Και ένας άνθρωπος ευγνώμων δεν χρειάζεται τόσα πολλά”.
Η κριτική του είναι ισχυρή και έντονη απέναντι στους ισχυρούς που αδιαφορούν εδώ και αιώνες, γιατί αυτή η κατάσταση διαρκεί χρόνια όπως μας αποκαλύπτει ο ίδιος ο Πάουερς. Καταφέρνει με την αφήγησή του και την εκκεντρικότητα των χαρακτήρων του που αλληλοσυμπληρώνονται και διασταυρώνονται μέσα από την ιστορία του να γίνει ο ίδιος γέφυρα για τη σωτηρία του πλανήτη. Με δεξιοτεχνία και μαεστρία από τον ίδιο επιχειρείται να γίνει κατανοητό το επείγον της υπόθεσης διάσωσης του πλανήτη χωρίς ολιγωρία. Ο ίδιος δεν φείδεται λόγων, είναι ιδιαίτερα καυστικός, είναι λάβρος κατά των εκμεταλλευτών, κατά εκείνων που προδίδουν φανερά και απροκάλυπτα το μέλλον ολόκληρων γενεών. Αυτό το μυθιστόρημα είναι ιδιαίτερα επίκαιρο και ανήκει σε μια κατηγορία ακτιβιστικών δράσεων που σκοπό έχουν να καταδείξουν πως η φύση έχει την ανάγκη μας και κραυγάζει σε εμάς επιτακτικά να την ακούσουμε. Ο χρόνος τελειώνει…
“Η Γη θα συνεχίσει να χρηματοποιείται ώσπου όλα τα δέντρα θα μεγαλώνουν σε ευθείες γραμμές, τρεις άνθρωποι θα είναι ιδιοκτήτες και των επτά ηπείρων, και κάθε μεγάλος οργανισμός θα εκτρέφεται για να σφαγεί.”
“Δεν θα τους περάσει. Δεν μπορούν να νικήσουν τη φύση. Μπορούν όμως να κάνουν ζημιά που θα κάνει πάρα πολύ καιρό να αποκατασταθεί”