Πριν κάποια χρόνια είχε κυκλοφορήσει η ταινία που ήταν βασισμένη στο βιβλίο του Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ “Η απίστευτη ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον”. Το βιβλίο αφηγείται τη ζωή ενός ανθρώπου που γεννιέται με πρόωρη γήρανση, ενώ είναι μωρό εμφανίζεται ήδη ηλικιωμένο και ουσιαστικά ο κύκλος της ζωής του ξεκινά ανάποδα. Στο βιβλίο του Φιτζέραλντ, ο Μπ. Μπάτον είναι ένα ιδιαίτερο πλάσμα που θα δει τον εαυτό του να βιώνει δύσκολες στιγμές όντας σε αυτήν την κατάσταση ενώ όσο περνάει ο χρόνος και βλέπει τον εαυτό του να γίνεται από γέρος νέος θα γίνει ο ίδιος θεατής του θανάτου αγαπημένων του προσώπων. Πρόκειται για μια φανταστική ιστορία που εξυφαίνει ο Φιτζέραλντ προσφέροντας συγκίνηση αλλά και ρίγος για το κατά πόσο κάτι τέτοιο θα μπορούσε όντως να συμβεί σε κάποιον.
Ένα σοφό παιδί που σκέφτεται ώριμα και στοχάζεται
Αυτό το σύνδρομο που είναι ένα είδος σπάνιας πάθησης αποτελεί το κύριο θέμα που πραγματεύεται εδώ ο συγγραφέας και δυστυχώς στην περίπτωση του Βεκιόνι είναι μία κανονική πραγματικότητα χωρίς αίσιο τέλος. Πρόκειται για μια αρρώστια που καταδικάζει τον πρωταγωνιστή του βιβλίου του Βεκιόνι Μάρκο σε μια σύντομη ζωή καθώς δεν υπάρχει σαφής θεραπεία. Το μόνο που απομένει για το αγόρι είναι να ζήσει όσο μπορεί καλύτερα τα λίγα χρόνια και να απολαύσει τις στιγμές με τους γονείς του. Είναι ένα παιδί γερασμένο που καθίσταται εύκολα εύθραυστο και ευαίσθητο και άρα χρειάζεται συνεχώς την φροντίδα και την τρυφερότητα των ανθρώπων γύρω του για να αντιμετωπίσει αυτό που του συμβαίνει.
“…δεν έχει σημασία πόσο ζει κανείς, αλλά με πόσο φως μέσα του, δίχως παράπονο και δίχως δάκρυα” γράφει ο Ρομπέρτο Βεκιόνι σε ένα ακόμα συγκλονιστικό βιβλίο γραμμένο με απλότητα και σοφία, ένα βιβλίο κόσμημα που μεταδίδει την αγάπη για τον άνθρωπο και την διαφορετικότητα, ένα βιβλίο που υμνεί την ίδια την λογοτεχνία και αναδεικνύει το πολύπλευρο έργο του συγγραφέα. Με οδηγό την Σαπφώ, την αρχαία ελληνική τραγωδία και τους συγγραφείς Ευριπίδη, Αισχύλο και Σοφοκλή, με οδηγό τον Όμηρο και τα περίφημα έπη του, ο πατέρας του Μάρκο θα μας ταξιδέψει δια μέσου των αιώνων και θα αντλήσει όλο τον πλούτο της γνώσης που κρύβουν τα κείμενα.
Ο Μάρκο παρακολουθεί από κοντά την αρχαία ελληνική λογοτεχνία και αντλεί δύναμη ενώ διεισδύει με πάθος στα όσα τα κείμενα μας διδάσκουν και τον διδάσκουν. Λάτρης, όπως και ο πατέρας του των διδαγμάτων αυτών, ο Μάρκο θα πάει στο πανεπιστήμιο και θα βρεθεί στην αίθουσα διδασκαλίας, θα θέσει ερωτήσεις ενώ οι γύρω του τον παρατηρούν περίεργα και διαπιστώνουν πως αυτός ο άνθρωπος παρουσιάζει κάποια δυσαρμονία. Έχει το μυαλό ενός μεγάλου και την ζωντάνια ενός μικρού, ωστόσο το σώμα του είναι αυτό που δεν τον βοηθά, κουράζεται εύκολα και δεν μπορεί στο σχολείο να μοιραστεί τις ίδιες ευχάριστες στιγμές ούτε και τον έρωτα που του προσφέρει μία συνομήλική του. Ο Μάρκο είναι ένας μικρός σοφός, ένα παιδί με συμπυκνωμένη διάρκεια ζωής και παλεύει μέσα στον χρόνο αυτόν να ζήσει όσα περισσότερα γίνεται.
Διψασμένος για ζωή και γνώση για όσο προλάβει
“Ο Μάρκο δεν κρατιόταν, θα ήθελε να σταματήσει να γυρνά η γη, όχι για πάντα βέβαια, όχι για την αιωνιότητα, μονάχα για λίγο, μερικές μέρες ή βδομάδες. Η καρδιά του χτυπούσε δυνατά ͘ στη φαντασία του ξεσπούσαν όλα τα απωθημένα που κουβαλούσε από την παιδική του ηλικία, τότε που σκάρωνε φανταστικά μέρη και ήρωες, μέχρι να γεμίσει ασφυκτικά η κάμαρά του και ύστερα να δραπετεύσει μέσα από τους τοίχους και να περιπλανηθεί στον κόσμο”. Αυτήν την περιπλάνηση δεν πρόλαβε να την νιώσει όσο θα ήθελε αλλά το ταξίδι στον κόσμο της γνώσης τουλάχιστον το έκανε και με το παραπάνω. Ο Μάρκο είχε την αγάπη για την λογοτεχνία, είχε την δίψα να μάθει, να ακούσει, να διαβάσει και αυτό είναι το μεγαλείο της ψυχής του που του το εξασφάλισε.
Ο Βεκιόνι δίνει με το βιβλίο αυτό μαθήματα διαχείρισης χαράς και ζωής, με τον μειλίχιο αλλά και τόσο εμπνευσμένο λόγο του οδηγεί τον αναγνώστη στα μονοπάτια της φιλοσοφίας μέσω των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων σε ένα παιχνίδι με την μοίρα όπου ο άνθρωπος πάντα υπόκειται γιατί πολύ απλά δεν μπορεί να το αποφύγει. Ο Μάρκο δεν επιθύμησε ο ίδιος το σύντομο τέλος της ζωής του, η ζωή του ήρθε να οριστεί από την Ειμαρμένη και η συνάντησή του με τους ήρωες των τραγωδιών και των ομηρικών κειμένων του μαθαίνει πως ο άνθρωπος οφείλει να υπομένει τις αποφάσεις μιας ανώτερης δύναμης και να επιμένει έως ότου του οριστεί η αποχώρησή του από τον μάταιο κόσμο. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να αντισταθεί στο προκαθορισμένο για εκείνον τέλος, είναι έρμαιο της φύσης και σε αυτήν οφείλει να υπακούει δίχως άλλο.
“Η ζωή είναι μια αναθεματισμένη και ποταπή απογοήτευση, μια συνεχής έκθεση σε ατέλειωτα ερωτήματα”, να ποιος είναι ο κόσμος που μας περιμένει. Εναπόκειται στον κάθε άνθρωπο να επιδείξει δύναμη και αντοχή για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και να βρει ενδεχόμενες απαντήσεις αν όντως υπάρχουν. Κάθε έπαρση είναι καταδικασμένη να αποτύχει οπότε “εκείνο που έχει μεγαλύτερη αξία στον χρόνο που βιώνεις συνειδητά και που σου απομένει είναι οι νύχτες σου να μη στοιχειώνουν τις μέρες σου, η νύχτα να γίνεται για σένα μάνα. Ακόμη και το άγχος σου, η ανησυχία […] είναι πηγές και ενδείξεις αναγέννησης”.’
“Αδύναμε κι αγνώριστε μικρέ μου γεράκο, κάτω απ’ τα βαριά κλινοσκεπάσματα κοιμάσαι εσύ, παιδί μου”
“Τρόπος να ξεφύγεις απ’ την ντροπή δεν υπάρχει, δεν μπορείς να τη διαγράψεις, δεν ξεπλένεται, όσο κι αν προσπαθήσεις ͘ πέρα και από τον πιο οξύ πόνο, η ντροπή διαρκεί παντοτινά, σε πλημμυρίζει αιωνίως, σε παρακολουθεί παντού, είναι μια σκιά στο σκοτάδι της νύχτας, γίνεται ένα μ’ εσένα, γίνεσαι ο ίδιος η ντροπή”
