Είναι επιτακτική ανάγκη οι άνθρωποι να καταλάβουν πως ο κόσμος δεν τους ανήκει και η φύση έχει, χιλιετίες τώρα, τους δικούς της κανόνες και τις δικές της ανάγκες. Οι άνθρωποι είμαστε περαστικοί, είμαστε τρωτοί, είμαστε αναλώσιμοι, ανήκουμε στη φύση ως ίσοι αλλά δεν την εξουσιάζουμε και δεν κυριαρχούμε πάνω της. Η φύση και όλα τα όντα που την κατοικούν έχουν τη δική τους ζωή, τον δικό τους κύκλο ζωής, τον οποίο ο άνθρωπος δυστυχώς ταράζει και αναστατώνει με τις παρεμβάσεις του και τις κακές συμπεριφορές του που πηγάζουν από την αυταπάτη του πως είναι ο άρχων όλων. Τεράστιο λάθος να θεωρούμε πως είμαστε ένα μοναδικό είδος που όλα τα άλλα είδη θα πρέπει να μας υπηρετούν. Δεν έχουμε παρά ίσα δικαιώματα και αντίστοιχες υποχρεώσεις απέναντι σε όλους τους άλλους κατοίκους της πλάσης αυτής, είτε αυτά λέγονται ζώα, είτε φυτά, είτε ό,τιδήποτε άλλο που μεγαλώνει και αναπτύσσεται.
Έρχεται η ώρα που ο άνθρωπος οφείλει να αναλογιστεί τις ευθύνες του απέναντι σε έναν κόσμο όπου είναι εύθραυστος και ευάλωτος και αυτό αποδεικνύεται καθημερινά, η πανδημία μας έδειξε περίτρανα πως η φύση εκδικείται και θύμα της είναι πάντα ο άνθρωπος. Μπορεί να μην κάνει και τίποτα αν δεν θέλει, το σημαντικό είναι να μην παρεμβαίνει στην άγρια φύση, να μην παρακωλύει την ομαλή αναπαραγωγή, να μην παρεμβαίνει στον τρόπο ανάπτυξής της φύσης και κυρίως να μην δολοφονεί ζώα για χάρη ψυχαγωγίας. Έχουμε δικαίωμα να μην ασχολούμαστε με τα ζώα αν δεν θέλουμε αλλά δεν έχουμε δικαίωμα να αναστατώνουμε τον κόσμο τους και να τους συμπεριφερόμαστε βάναυσα και βάρβαρα, πάνω από όλα έχουμε υποχρέωση να τα σεβόμαστε.
Ας σκεφτούμε ως άνθρωποι και ας αναλογιστούμε εμείς τη θέση μας στην αντίστοιχη θέση μιας μητέρας αρκούδας για παράδειγμα. Τι θα πρέπει να πράξει η μητέρα αρκούδα όταν κινδυνεύουν τα παιδιά της από έναν ανθρώπινο κίνδυνο; Δεν θα πρέπει να αντιδράσει και να τα προστατεύσει; Τι θα συμβεί αν ένα μικρό αρκουδάκι σκοτωθεί ύστερα από τροχαίο ατύχημα; Η μητέρα άραγε δεν θα πονέσει, δεν θα κλάψει; Το ότι δεν ακούμε το κλάμα της δεν σημαίνει πως δεν κλαίει και δεν οδύρεται για την απώλεια του μικρού της. Τα ζώα λοιπόν υποφέρουν ακριβώς όπως εμείς, πονάνε όπως εμείς, κλαίνε όπως εμείς, χαίρονται όπως εμείς, κρυώνουν όπως εμείς, διψάνε όπως εμείς και πεινάνε όπως εμείς.
Δεν μας ανήκει τίποτα, ίσα ίσα που ο άνθρωπος είναι εκείνος που καταπατά για να χτίσει, σφάζει με μανία και κυνηγά προς τέρψη του και είναι εκείνος που προβαίνει δίχως δεύτερες σκέψεις σε φαινόμενα βίας απέναντι σε αθώα και ανυπεράσπιστα πλάσματα. Σφαγές δελφινιών στην Ιαπωνία, κατακρεούργηση φώκιας στον Καναδά, εξόντωση αδέσποτων στην Ελλάδα, φαλαινοθηρικά στα Νησιά Φερόε που βάφουν κόκκινη την θάλασσα και άλλα τόσα εγκλήματα εις βάρος των ζώων είναι πράξεις αποτρόπαιες και καταδικαστέες που δυστυχώς δεν τιμωρούνται. Παρακάτω παρουσιάζονται βιβλία μοναδικά, βιβλία που προβάλουν αυτήν την ανάγκη να γίνουμε ασπίδα των ζώων που βρίσκονται σε κίνδυνο και να στοχαστούμε πάνω στον σκοπό αυτό.
Έλλη Βιντιάδη, Τα ζώα και εμείς, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Σε αυτήν την εξαιρετικά δουλεμένη σειρά με τίτλο “Μικρές εισαγωγές” όπου ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει για ποικίλα θέματα, θα βρούμε και το βιβλίο αυτό που μας συστήνει και μας παρουσιάζει τον κόσμο των ζώων σε συνάρτηση με εμάς τους ανθρώπους. Θέτει πλείστα ερωτήματα και απορίες και προσπαθεί η συγγραφέας να απαντήσει σε αυτές τις ερωτήσεις για ζητήματα όπως η κρεατοφαγία, οι ζωολογικοί κήποι και πολλά άλλα που δεν θα πάψουν να μας απασχολούν. Σήμερα όσο ποτέ ο ρόλος των ζώων είναι κομβικός και η συγγραφέας τονίζει για άλλη μία φορά πως η συμπεριφορά μας προς τα ζώα καθορίζει και το επίπεδο του πολιτισμού μας και της ηθικής μας ταυτότητας. Ο σεβασμός μας απέναντι στα ζώα είναι ένας καθρέφτης του ίδιου μας του εαυτού και αυτό είναι αδιαμφισβήτητο.
Beatrice Cerocchi & Isabel Sanchez Vegara, Τζέιν Γκούντολ, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Η Τζέιν Γκούντολ υπήρξε εμβληματική μορφή στον αγώνα υπέρ της υπεράσπισης των ζώων – υπάρχει και πρόσφατη σχετική ταινία για τη ζωή της – μάλιστα υπάρχει και ένα ίδρυμα με το όνομά της, ένα ίδρυμα που παλεύει να διασώσει ζώα από την εκμετάλλευση και την σκλαβιά. Μέσα από αυτό το υπέροχα εικονογραφημένο βιβλίο, η αφηγήτρια και ακτιβίστρια Γκούντολ που υπηρετεί μέχρι και σήμερα την αποστολή της μας καλεί να την προστατεύσουμε αφού πρώτα την αγαπήσουμε και καταλάβουμε πως είναι το μεγάλο μας σπίτι και όχι ένα μέρος όπου εναποθέτουμε τα σκουπίδια μας ή εκφράζουμε την ασύδοτη και αδιάφορη συμπεριφορά μας. Ο άνθρωπος έχει μάθει εύκολα να καταστρέφει όλα όσα η φύση χρειάζεται χρόνο για να οικοδομήσει και αρκεί, όπως έχουμε διαπιστώσει στις μέρες μας, αυτή η αδιαφορία και η ασυνείδητη συμπεριφορά να κοστίσει πολύ ακριβά.
Τζόναθαν Σάφραν Φόερ, Τρώγοντας ζώα, Εκδόσεις Κέδρος
Είναι ένα βιβλίο που συνδυάζει την φιλοσοφία με την επιστήμη και την λογοτεχνία με το δοκίμιο, είναι ένα πολυδιάστατο και πολυεπίπεδο βιβλίο που με την υπογραφή του σπουδαίου Τζόναθαν Σάφραν Φόερ. Μας καλεί και μας προσκαλεί να αναστοχαστούμε τα όσα συμβαίνουν στην σχέση μας με τα ζώα, στα όσα κακά προηγούμενα ο άνθρωπος έχει δημιουργήσει. Είναι ένας οδηγός επανεξέτασης του τρόπου συμπεριφοράς μας απέναντι στα ζώα μέσα από ένα βιβλίο που απαίτησε έρευνα για να καταδείξει πόσο επίκαιρο σήμερα είναι αυτό το ζήτημα. Πώς μπορούμε να προστατεύσουμε όλοι μαζί και ο καθένας από μόνος του την ομαλή ας συμβίωση με τα ζώα μειώνοντας για παράδειγμα το επίπεδο της κρεατοφαγίας μας; Τι αλήθεια συμβαίνει στις κτηνοτροφικές μονάδες και υπό ποιες συνθήκες ζουν τα ζώα εκεί;
Rochette, Ο λύκος, Εκδόσεις Utopia
Στο βιβλίο του ο Φιλαράκος, ο Γκυ ντε Μωπασάν αναφέρει: “…η ζωή είναι ένας λόφος, όσο ανεβαίνεις κοιτάζεις την κορυφή και χαίρεσαι, αλλά όταν φτάσεις επάνω, βλέπεις άξαφνα την κατηφόρα, και το τέλος, που είναι ο θάνατος”. Αυτή η υπέροχη ιστορία του λύκου αναδεικνύει το μοναδικό μεγαλείο της φύσης και την δυνατότητα της αρμονικής συνύπαρξης του ανθρώπου, εφόσον ο τελευταίος το θελήσει. Ο Ζαν Μαρκ Ροσέτ μας αφηγείται την σκληρότητα και την σαγήνη του τοπίου, την δυσκολία επιβίωσης μαζί με την γοητεία της άγριας φύσης. Εκεί πάνω από τα ψηλά βουνά ο άνθρωπος οφείλει να προσαρμοστεί στους νόμους της άγριας φύσης και να γίνει μέρος της αν θέλει να επιβιώσει. Ο βοσκός και ο λύκος είναι ο ίδιος κρίκος της ίδιας αλυσίδας ζωής.
Etienne–Bonnot de Condillac, Πραγματεία για τα ζώα, Εκδόσεις Πόλις
Έχει ακουστεί πως τον 18ο αιώνα κάποιος “οικολόγος” βασιλιάς κατάφερε μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να αφανίσει ένα συγκεκριμένο είδος πτηνού, το οποίο σήμερα δεν υπάρχει ούτε για δείγμα. Εκείνη την εποχή, δεν υπήρχε κανενός τύπου οικολογική συνείδηση. Ωστόσο, την ίδια εποχή γράφεται και αυτό εδώ το σύγγραμμα που στέκεται ως αντίβαρο στην αδιαφορία των ανθρώπων για το οικοσύστημα. Σε αυτό το πόνημα ο εμπνευσμένος φιλόσοφος, επιστημολόγος, ψυχολόγος και συγγραφέας Κοντιγιάκ εμπνευσμένος ιδιαίτερα από τις απόψεις του Τζον Λοκ, πραγματεύεται με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο την σχέση του ανθρώπου με τα ζώα, τον τρόπο που θα πρέπει να συμπεριφερόμαστε σε αυτά και τον τρόπο με τον οποίο θα μάθουμε να συμβιώνουμε αρμονικά. Η πραγματεία του αυτή αποτέλεσε ένα κάποιου είδους οικολογικό μανιφέστο ήδη από τον 18ο αιώνα.
