Ο Καρτέσιος είχε πει κάποτε πως το να διαβάζεις τα καλά βιβλία είναι σαν να συνδιαλέγεσαι με τους άριστους των περασμένων αιώνων. Ας πάρουμε όμως το νήμα της ιστορίας της φιλοσοφίας από τις απαρχές της, από την ίδια την Αρχαία Ελλάδα και τους φιλοσόφους της που έχουν τόσα να μας διδάξουν, όχι θεωρίες ακατανόητες αλλά απτές σκέψεις που θα μας βοηθήσουν στη βελτίωση της καθημερινής μας ζωής. Το παρόν εγχειρίδιο είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία, μια προσφορά ζωής για να αντλήσουμε στοιχεία για την καθημερινότητά μας και να προσπαθήσουμε να απολαύσουμε τους καρπούς μιας ευζωίας που δεν είναι πάντα εύκολη να κατακτηθεί. Ο συγγραφέας Φαμπρίς Μιντάλ με εξαιρετικά εύληπτο τρόπο και με αγάπη για το πεδίο γνώσης που ενέχει η φιλοσοφία προσφέρει στο ευρύ κοινό έναν οδηγό για τον δρόμο προς την ευτυχία με στάσεις που αξίζει να βρούμε στην διαδρομή. Πραγματεύεται πολλά διαφορετικά ζητήματα που ανέκαθεν απασχολούσαν τον άνθρωπο μέσα στον χρόνο.
Η φιλοσοφία ως μέσο αγαλλίασης της ψυχής
Πολλές φορές θεωρούμε τη φιλοσοφία ως ένα στοιχείο πολυτέλειας, κάτι όχι και τόσο άμεσα αναγκαίο στην καθημερινότητά μας, χανόμαστε στα πιο απλά πράγματα και αναζητούμε λύσεις υλικές που θα μας βγάλουν από το αδιέξοδο ενός συναισθηματικού κενού ή μιας αποτυχίας. Έχουμε κατά νου τη φιλοσοφία ως κάτι παντελώς θεωρητικό που το προσπερνάμε γιατί η ουσία βρίσκεται αλλού, στα πιο άμεσα και απτά. “Η φιλοσοφία μου χάρισε την ετοιμότητα να αντιμετωπίσω οποιαδήποτε στροφή της μοίρας” θα μας πει ο Διογένης ο Κυνικός και πόσο δίκιο έχει. Διαβάζοντας κλασικούς και σύγχρονους φιλοσόφους δεν κερδίζουμε απλά την επαφή με ένα βιβλίο, ερχόμαστε σε επαφή με μια ολόκληρη κοσμοθεωρία για το πώς κινούμαστε, τι σκεφτόμαστε, πώς αντιδρούμε σε δυσκολίες και προβλήματα που εμφανίζονται.
Η φιλοσοφία γίνεται αδιαμφισβήτητα το απαραίτητο εργαλείο για να αντιληφθούμε αλλιώς τη ζωή στο σύνολό της, τις χαρές και τις λύπες της. Μελετώντας φιλοσοφία δεν σημαίνει πως κινητοποιείται κάποιος αυτόματος μηχανισμός που μεταβάλλει με το πάτημα ενός κουμπιού τη διάθεση μας προς το καλύτερο, οδηγώντας μας στην ευδαιμονία μας από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι μια διαρκής διαδικασία προσπάθειας αλλαγής θέασης των πραγμάτων, ένας άλλος εναλλακτικός τρόπος που μόνο θετικά μπορεί να μας προσφέρει γιατί έτσι θα κατανοήσουμε το πραγματικό νόημα της ύπαρξής μας και της παρουσίας μας στον κόσμο. Παρουσιάζονται εδώ βιβλία σύγχρονων κλασικών φιλοσόφων που άφησαν ανεξίτηλα το στίγμα τους στην επιστήμη της φιλοσοφίας, στην ίδια τη ζωή και την προσέγγισή της.
Αυτό το εγχειρίδιο κατανόησης της φιλοσοφίας και των διαφόρων φιλοσόφων παρουσιάζει διαχρονικά όσους έβαλαν ο καθένας με τον τρόπο του το δικό του λιθαράκι. Παρουσιάζονται λοιπόν στο παρόν σύγγραμμα άνθρωποι σπουδαίοι όπως Σωκράτης, ο Βιτγκενστάιν, η Άρεντ αλλά και η Τόνι Μόρισον, η Γερτρούδη Στάιν, ο Πικάσο και Μαξ Ζακόμπ, στοχαστές και όχι απαραίτητα φιλόσοφοι με την στενή έννοια του όρου. Πρόκειται για εμβληματικές προσωπικότητες που με την συμβολή τους ο καθένας και η καθεμία άνοιξαν ορίζοντες και διαμόρφωσαν με την σκέψη τους και το έργο τους τον δικό τους προσωπικό ρόλο σε αυτό που ονομάζουμε σύγχρονη διανόηση και θέαση του κόσμου. Είναι ένα ταξίδι στον κόσμο του στοχασμού που σίγουρα θα συγκινήσει τον αναγνώστη και θα τον συνδράμει στην προσπάθεια για κατάκτηση μιας κάποιας ευδαιμονίας συντροφιά με ένα τόσο μεστό σύγγραμμα. Το βιβλίο, εξαιρετικά οικείο, απευθύνεται σε γνώστες και μη, σε μικρούς και μεγάλους, σε όλους εκείνους που διψούν για γνώση. Είναι στην πραγματικότητα μία επιχείρηση κατανόησης της ίδιας της ανθρώπινης φύσης και του κόσμου στον οποίο ζούμε.
Ο συγγραφέας γράφει χαρακτηριστικά: “Η σημερινή ιδεολογία, σύμφωνα με την οποία πρέπει να είμαστε ήρεμοι, ζεν και να διαχειριζόμαστε τα πάντα στη ζωή μας, το μόνο που κάνει επί της ουσίας είναι να απαρνείται την ελευθερία μας”. Ο Μιντάλ εξετάζει λοιπόν κάθε πτυχή των αγχωτικών μας αντιδράσεων και έτσι καταφέρνει να συμπυκνώσει και να συμπεριλάβει πλήθος φιλοσοφημένων ανθρώπων, στοχαστών που δαπάνησαν ώρες, μέρες και χρόνια και εμείς μέσα σε λίγες σελίδες έχουμε την μοναδική ευκαιρία να γίνουμε δέκτες αυτών τους των προσπαθειών και σαφώς μπορούμε να εξάγουμε ένα σύντομο συμπέρασμα πως η συζήτηση περί φιλοσοφίας όπως άλλωστε και στην τέχνη θα συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο στα ανθρώπινα πάθη και τα προβλήματα του καθημερινού ανθρώπου που καλείται να συμβαδίσει με εποχές που αλλάζουν τάχιστα προκαλώντας στον ίδιο δυσκολίες κατανόησης και επιβίωσης σε έναν κόσμο που γίνεται όλο και πιο υλικός.
“Για εμάς, η περισυλλογή είναι συνδεδεμένη με την εγκεφαλική σκέψη. Οι καθημερινές μας ασχολίες μπορεί να μας δίνουν ευχαρίστηση αλλά δεν παύουν να παραμένουν αρκετά επιφανειακές και κοινότοπες”
“Επιδιώκουμε να έχουν όλα ένα μονοσήμαντο νόημα, δηλαδή μονόπλευρο. Είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσουμε για να είμαστε αποτελεσματικοί”