Ο Καρτέσιος είχε πει κάποτε πως το να διαβάζεις τα καλά βιβλία είναι σαν να συνδιαλέγεσαι με τους άριστους των περασμένων αιώνων. Ας πάρουμε όμως το νήμα της ιστορίας της φιλοσοφίας από τις απαρχές της, από την ίδια την Αρχαία Ελλάδα και τους φιλοσόφους της που έχουν τόσα να μας διδάξουν, όχι θεωρίες ακατανόητες αλλά απτές σκέψεις που θα μας βοηθήσουν στη βελτίωση της καθημερινής μας ζωής. Η σοφία τόσο των Αρχαίων Ελλήνων όσο και εκείνων που βασίστηκαν στις διδαχές τους και διαμόρφωσαν την ιστορία της φιλοσοφίας όπως την γνωρίζουμε σήμερα άφησαν πίσω του μια προσφορά ζωής για να αντλήσουμε στοιχεία για την καθημερινότητά μας και να προσπαθήσουμε να απολαύσουμε τους καρπούς μιας ευζωίας που δεν είναι πάντα εύκολη να κατακτηθεί. Μέρος αυτών των σοφών είναι και ο Χαλίλ Γκιμπράν, ένας ανατολίτης με οικουμενική απήχηση.
Με πνεύμα οξυδερκές και με ταπεινότητα, ο Γκιμπράν, ο συγγραφέας του περίφημου Προφήτη, που έχει διαβαστεί από τόσο πολύ κόσμο ανά την υφήλιο, ξεδιπλώνει τις σκέψεις του, τους προβληματισμούς του και τους στοχασμούς του για τη ζωή και την καθημερινότητα των ανθρώπων. Ο λόγος του εκπέμπει μια θεία λάμψη, μια αυθεντική και γνήσια αντίληψη των πραγμάτων με βάση την αγάπη και την καλοσύνη. Σαν άλλος Χριστός ή Σωκράτης εκπέμπει μηνύματα αλληλεγγύης μακριά από μίση και έχθρες, εμπνέει τους ανθρώπους και τους παρακινεί να ορθώσουν ανάστημα απέναντι στην κακία και να βρουν το πραγματικό νόημα της ζωής και της συγχώρεσης. Είναι σαφές πως η μελέτη του Γκιμπράν πάνω σε κείμενα διαχρονικά και διδακτικά τον οδήγησαν να αφοσιωθεί στο γράψιμο για να μεταλαμπαδεύσει τις γνώσεις του και τους συλλογισμούς του στις επόμενες γενιές.
Εμπνευσμένος συγγραφέας και φιλόσοφος άγγιξε με τα λόγια του τις καρδιές και τις ψυχές των ανθρώπων
Άνθρωπος απλός και λιτός, ζωγράφος και συγγραφέας, ενεργός πολίτης άφησε μια σίγουρη και προδιαγεγραμμένη σταδιοδρομία στην Αμερική όπου σπούδασε και ήταν έτοιμος να διαπρέψει για να γυρίσει στον Λίβανο και να αφιερωθεί στη γενέτειρά του που τον είχε ανάγκη. Στον Λίβανο της οικονομικής αστάθειας, της πολιτικής κρίσης και της κοινωνικής ανασφάλειας, κάτι που ισχύει και για σήμερα δυστυχώς, ο Γκιμπράν υπήρξε εκείνος που προσπάθησε με την σοφία που τον διέκρινε να θεραπεύσει πληγές και να περιορίσει την πνευματική παρακμή του τόπου του. Οι διδασκαλίες του, εμποτισμένες με πραγματική έγνοια και δίχως ιδιοτέλεια, έμειναν στην ιστορία γιατί γράφει σαν άνθρωπος άλλης εποχής που δεν αλλοτριώθηκε από τον κραταιό υλισμό του σήμερα και αναμφίβολα ως σεμνός καθοδηγητής παρουσιάζεται ενώπιον των ανθρώπων να κηρύξει το καλό.
Χάρη σε συγγραφείς όπως ο πεφωτισμένος Γκιμπράν, η φιλοσοφία γίνεται αδιαμφισβήτητα το απαραίτητο εργαλείο για να αντιληφθούμε αλλιώς τη ζωή στο σύνολό της, τις χαρές και τις λύπες της. Μελετώντας φιλοσοφία δεν σημαίνει πως κινητοποιείται κάποιος αυτόματος μηχανισμός που μεταβάλλει με το πάτημα ενός κουμπιού τη διάθεση μας προς το καλύτερο, οδηγώντας μας στην ευδαιμονία μας από τη μια στιγμή στην άλλη. Είναι μια διαρκής διαδικασία προσπάθειας αλλαγής θέασης των πραγμάτων, ένας άλλος εναλλακτικός τρόπος που μόνο θετικά μπορεί να μας προσφέρει γιατί έτσι θα κατανοήσουμε το πραγματικό νόημα της ύπαρξής μας και της παρουσίας μας στον κόσμο.
Ο Γκιμπράν με τα σοφά λόγια του θυμίζει και εκπροσωπεί όλους εκείνους τους βιβλικούς ήρωες και τους μάρτυρες αγίους, όλους εκείνους τους βασανισμένους ανθρώπους που ήρθαν στη γη για να πληρώσουν με τη ζωή τους την αγάπη τους για τον κόσμο. Αμνός μεταξύ λύκων, θα απευθυνθεί στο ευρύ κοινό, το οικουμενικό κοινό και θα στείλει ηχηρό μήνυμα αναστοχασμού και συλλογισμού. “Ήρθα για να πω μια λέξη μόνο, κι αυτή τη λέξη θα την πω σήμερα. Αν όμως μ’ εμποδίσει ο θάνατος, η λέξη αυτή θα ειπωθεί Αύριο, γιατί το Αύριο δεν θ’ αφήσει κανένα μυστικό στο βιβλίο της Αιωνιότητας”. Καλεί τον σύγχρονο άνθρωπο τόσο της εποχής του όσο και της σημερινής – οι εποχές μπορεί να αλλάζουν οι άνθρωποι όμως όχι – να ασκήσει την αυτοκριτική του, να σκεφτεί τα λάθη του, τις πράξεις του, τις παραλείψεις του, τις συμπεριφορές του και να προσπαθήσει να αναλογιστεί τις ευθύνες του.
Όλα τα παραπάνω τα εκφράζει και τα εκφέρει με έναν λόγο που κρύβει την επιθυμία του να γεφυρώσει το χάσμα της δυστυχίας για το καλό της ευτυχίας. Για αυτό άλλωστε προσφέρει άλλοτε με συμβολικό και άλλοτε με αλληγορικό τρόπο μηνύματα προς πάσα κατεύθυνση, μηνύματα προς όλους, μηνύματα που δεν έχουν ημερομηνία λήξης αλλά διαρκούν για πάντα καθώς είναι λαμπερά και γεμάτα φως. “Κόρες και γιοι της πατρίδας μου, ακούστε με και σκεφθείτε καλά τα λόγια που φτάνουν σε σας με τη φωνή του Προφήτη. Κάνετέ του χώρο στο βασίλειο της καρδιάς σας και αφήστε το σπόρο της σοφίας τους να βλαστήσει στον κήπο της ψυχής σας, γιατί αυτός ο σπόρος είναι το πολύτιμο δώρο που σας στέλνει ο Κύριος”.
Αυτή είναι η πεμπτουσία της σκέψης και της φιλοσοφίας του Γκιμπράν να καλέσει στη γιορτή της αγάπης τους ανθρώπους της πατρίδας του και κατά προέκταση όλου του κόσμου, να γευτούν δηλαδή τους ελεύθερους καρπούς μιας κοινής εξύψωσης προς το θείο που κατοικεί στις καρδιές και τις ψυχές αλλά πολλές φορές συρρικνώνεται και στραγγαλίζεται από την βάσανο της καθημερινής πραγματικότητας. Ο λόγος του μοιάζει να είναι ένα μεταφερόμενο σύννεφο από τον ουρανό ͘ ο Θεός μιλά και εκείνος γράφει ως πνευματικός του ακόλουθος. Για αυτό και ό,τι γράφει είναι σπαρμένο με μια περιρρέουσα άδολη ποιητική διάθεση, σε μια ατμόσφαιρα γαλήνης και ηρεμίας από μια φωνή ανώτερη που του υπαγορεύει βαθιά μέσα του.
“Ο άνθρωπος μοιάζει με τον αφρό που πλέει πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας. Μόλις φυσήξει ο άνεμος διαλύεται, και τότε είναι σαν να μην υπήρξε ποτέ. Το ίδιο ισχύει και για τη ζωή μας όταν την παίρνει ο Θάνατος…”
“Η ανθρώπινη ψυχή είναι μια λαμπάδα που σιγοκαίει, μια λαμπάδα από την οποία ο Θεός χωρίστηκε τη στιγμή της Δημιουργίας”