Σε μια περίοδο ιδιαίτερα συμπυκνωμένη ως προς το καλλιτεχνικό της αποτύπωμα γράφει η Τσβετάγιεβα αυτό το ιδιαίτερο και τόσο πολύ συγκινησιακά φορτισμένο κείμενο. Πρόκειται για ένα κείμενο εξομολόγησης που παρουσιάζει τον έρωτα, το πάθος, τις απαρχές της μητρότητας που είναι συνυφασμένες με την ίδια την ύπαρξη της γυναίκας, τον ρόλο της στον σύγχρονο κόσμο, στον κόσμο το δικό της. Ο έρωτας μπλέκεται με την αγάπη, η μητρότητα με την αίσθηση της νεότητας που τόσο πολύ επηρεάζει την συγγραφέα σε ένα κείμενο αποκάλυψη, σε ένα κείμενο τόσο πολύ αινιγματικό αλλά συνάμα και γοητευτικό καθώς αποκαλύπτεται ο φιλοσοφικός εαυτός που είναι όμως εμποτισμένος και με μια έκδηλη ποιητικότητα που την χαρακτηρίζει καθ’ όλη τη διάρκεια της αφήγησης. Είναι ένα κέντημα ο λόγος της Τσβετάγιεβα και ο αναγνώστης την συναντά σε μια πολύ κρίσιμη προσωπική της στιγμή.
Αναζητώντας τον έρωτα μέσα από τα συντρίμμια μιας ψυχής που διψά για ζωή
Ο οίστρος ξεδιπλώνεται μέσα από τα λόγια της, είναι ένα κείμενο που ξετυλίγει τα όσα η ίδια αισθάνεται για μια άλλη γυναίκα, σε μια εποχή σχεδόν ελάχιστα ανεκτική απέναντι σε ομοφυλοφιλικές τάσεις, δεν υπάρχει καμία παρελθούσα κατάσταση που να της επιτρέπει να εκφράζεται τόσο άνετα και όμως η ίδια το τολμά και δεν σταματά να μιλά ανοιχτά και εμφανώς για εκείνην που αγαπά. Είναι βαθιά πρωτοποριακό και μπροστά από την εποχή του το κείμενο αν σκεφτούμε πως ακόμα και σήμερα σχεδόν εκατό χρόνια μετά αυτό το κείμενο είναι προκλητικό. Στο επίμετρο του βιβλίου η εξαιρετική μεταφράστρια Ευγενία Γραμματικοπούλου αναφέρει σχετικά με το έργο αυτό τα εξής ενδιαφέροντα: “Η Τσβετάγιεβα παρασύρεται από μια σπάνια εξομολογητική διάθεση για μια αξόδευτη δική της επιθυμία, την οποία με δυσκολία συγκρατεί και συγκαλύπτει σε όλο το κείμενο”.
Με οδηγό μια ζωή καθόλου βατή μα και καθόλου εύκολη τόσο στα νιάτα της όσο και αργότερα πορεύεται σε έναν κόσμο που όλο και αλλάζει και η ίδια βρίσκεται συνεχώς σε μια μόνιμη επισφάλεια κυρίως συναισθηματική να αναζητά ένα απάγκιο και ένα λιμάνι για να ξαποστάσει για λίγο την πληγωμένη της ψυχή που συνεχώς δεινοπαθεί. Είναι ένα κείμενο που αποπνέει βαθιά μελαγχολία, σαν ένα θείο δράμα να εκτελείται ενώπιόν μας, μια Τσβετάγιεβα τόσο εύθραυστη και ευάλωτη, τόσο τρωτή και τόσο αδύναμη ψυχικά που ψάχνει διακαώς να βρει το άλλο της μισό και να γευτεί την χαρά μέσα από τις χαραμάδες, σαν αυτή η χαρά να κρύβεται καλά και η ίδια να πασχίζει να βρει μια ικμάδα ευδαιμονίας και ευφορίας μέσα στο γενικότερο ιστορικό περιβάλλον που μόνο ευχάριστο δεν είναι.
Η γραφή εξάλλου μοιάζει να είναι μονόδρομος και η μόνη λύση μέσα σε έναν κυκεώνα γεγονότων που όλο και περισσότερο την αποδιοργανώνουν, μια ιστορική πραγματικότητα και μια προσωπική ζωή που έχει πολλές λύπες και λίγες χαρές, η ποίησή της είναι το αποκούμπι της και δεν σταματά να το λέει ανοιχτά: “… δεν ζω για να γράφω ποιήματα, αλλά γράφω ποιήματα για να ζω {…} σήμερα στον κόσμο υπάρχουν – ίσως – τρεις ποιητές και εγώ είμαι μία απ’ αυτούς”. Είναι δηλαδή η γραφή της κάτι σαν εκείνο που έλεγε ο Φλωμπέρ, διαβάζω για να ζω,, για εκείνην είναι γράφω για να ζω και μέσα από τα ποιήματά της ζούμε και εμείς μαζί της όλον αυτό τον εσωτερικό παλμό και πυρετό που νιώθει μέσα της. Ο έρωτάς της για την Νάταλι Μπάρνει στο Παρίσι του μεσοπολέμου είναι ένας έρωτας φλογερός που δεν θέλει να σιωπήσει αλλά βρίσκει σάρκα και οστά, έχει πνοή μέσα από όσα τόσο ανοιχτά γράφει.
Ερωτική λογοτεχνία είναι το είδος εκείνο που ασχολείται με την ψυχή και την καρδιά του ανθρώπου, τις συναισθηματικές εξάρσεις του, τις ερωτικές περιπτύξεις του, είναι το μυθιστόρημα που αναλύει και προσεγγίζει τους χαρακτήρες των ανθρώπων που συμμετέχουν στις ιστορίες και πάλλονται συθέμελα από τις επιθυμίες τους, τις οποίες λαχταρούν να εκφράσουν και να ξεστομίσουν. Περιγράφει η ερωτική λογοτεχνία τις ηθικές και ανήθικες συμπεριφορές των προσώπων, τους εγωισμούς τους, τους ανεκπλήρωτους έρωτες, τους αποτυχημένους έρωτες και τις συνέπειές αυτών. Η ερωτική λογοτεχνία είναι όμως αυτή που μας μιλάει ανοιχτά για τα κοινωνικά ήθη και τις παλινωδίες που ταράζουν την κοινωνία. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και το παρόν κείμενο, ένα κείμενο τόσο ευαίσθητο, ένα κείμενο όπου η ίδια μιλάει για όλα και μιλά για τον έρωτα σε όλες του τις εκφάνσεις. “Ο έρωτας καθαυτός είναι η παιδική ηλικία. Οι εραστές είναι παιδιά. Τα παιδιά ποτέ δεν κάνουν παιδιά”.
Τα κοινωνικά και πολιτικά γεγονότα, οι ιστορικές ανατροπές και οι εξελίξεις, οι πολλές φορές απρόβλεπτες, οδηγούν την κοινωνία, τους ανθρώπους της δηλαδή, να νιώσουν την ελευθερία της ερωτικής περιπέτειας και να εκτονωθούν μέσω ενός φτερωτού Θεού που ποτέ δεν παύει να χειραγωγεί τους ανθρώπους και να εξαπολύει τα βέλη του. Ο άνθρωπος εκτός από πολιτικό ζώο όπως έλεγε ο Αριστοτέλης είναι και ένα ερωτικό ον από την γέννησή του μέχρι και τον θάνατό του και αυτό η ερωτική λογοτεχνία, το αναδεικνύει περίτρανα. Ο έρωτας είναι η ίδια η ζωή. Οι πόθοι και τα πάθη αναλύονται από τους συγγραφείς και αναδεικνύουν την αδύναμη φύση των ανθρώπων που προσπαθούν να χαλιναγωγήσουν τις ορέξεις τους για έρωτα, να αντισταθούν στην απιστία και να εκφράσουν τα θέλω τους ή τα όχι τους. Η Τσβετάγιεβα ζει και δημιουργεί σε έναν αιώνα και σε μια δεκαετία που είναι δια πυρός και σιδήρου.
“Δεν μπορούμε να ζήσουμε από έρωτα. Το μόνο πράγμα που επιζεί του έρωτα είναι το Παιδί”
“Το κακό είναι η προδοσία της ψυχής με έναν άντρα, της παιδικότητας με έναν εχθρό”
