Κάθε φορά που έρχεται το καλοκαίρι η διάθεσή μας για ανάγνωση μεγαλώνει και μπαίνουμε σε μία ευφορία διαρκείας με σύμμαχο τον ήλιο και τη θάλασσα, οι διακοπές είναι το καλύτερο φάρμακο σε μια καθημερινότητα που πολλές φορές μας κουράζει και μας εξουθενώνει. Το βιβλίο έρχεται ως το καλύτερο καταπραϋντικό να μας χαλαρώσει, να μας ερεθίσει το πνεύμα, να μας ξεκουράσει, να συμπληρώσει το παζλ της διασκέδασης και να αποτελέσει τον ιδανικό πιστό σύντροφο. Γιατί όπως αναφέρει και ο Βίκτωρ Ουγκώ “το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει”. Το βιβλίο μπορεί να είναι μυθιστόρημα, ιστορικό, αστυνομικό ή πολιτικό αλλά μπορεί να είναι και δοκίμιο ή ακόμα και ένα από εκείνα τα εφηβικά αναγνώσματα που ποτέ δεν έπαψαν να μας συγκινούν όσα χρόνια και αν περάσουν. Σε κάθε περίπτωση όποιο και αν επιλέξουμε να πάρουμε μαζί μας, ας φροντίσουμε να το έχουμε επιλέξει με βάση το περιεχόμενό του, τη δυνατότητα να μας προβληματίσει με τον τρόπο του, την αλήθεια της ιστορίας και των πρωταγωνιστών του. Και όλα αυτά γιατί ένα βιβλίο είναι σαν τον καρπό του δέντρου που επιλέγουμε με προσοχή στο τραπέζι μας. Η τροφή του μυαλού είναι εξίσου σημαντική με τη τροφή του σώματος και δεν χωρά εκπτώσεις. Για αυτό και φέτος προτείνουμε μοναδικά βιβλία που έχουν επιλεχθεί με φροντίδα και με βάση τα παραπάνω κριτήρια, το μόνο που μένει από σας είναι να βυθιστείτε στις σελίδες τους και να τα απολαύσετε!
Caryl Ferey, Νορίλσκ, Εκδόσεις Άγρα
Ο Καρύλ Φερέ, εκτός από την αστυνομική πλοκή παρουσιάζεται στον αναγνώστη και με ένα είδος εθνογραφικού και κοινωνικού είδους αφήγησης, καθώς οι φυλές είναι ένα ζήτημα που τον απασχολεί ιδιαίτερα, είναι αυτό το παρελθόν που το ανασκάπτει ως αρχαιολόγος για να βρει στοιχεία ιστορικά και όχι απλά για να γράψει άλλο ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Εξάλλου, αυτή του η επιμονή στην έρευνα πηγαίνοντας ο ίδιος επί τόπου είναι αυτό που τον ξεχωρίζει και γοητεύει τους ανά τον κόσμο αναγνώστες του. Το Νορίλσκ έχει λίγο διαφορετικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τα υπόλοιπα βιβλία καθώς πρόκειται για ένα ταξιδιωτικό χρονικό από το οποίο προέκυψε ένα άλλο του μυθιστόρημα. Εδώ λειτουργεί περισσότερο με όρους δημοσιογραφικούς. Με τις αποσκευές στο χέρι λοιπόν οργώνει αυτή την φορά ένα σχεδόν εχθρικό και δύσβατο σημείο του ορίζοντα με τον τρόμο για αυτά που θα συναντήσει γιατί τα όσα συμβαίνουν εκεί είναι πραγματικά τρομακτικά.
Δημοσθένης Βουτυράς, Παραλήρημα και άλλες ιστορίες, Εκδόσεις Αιώρα
Είναι κάποιοι λογοτέχνες που έχουν αδικηθεί από την ίδια την ιστορία, παρόλο που το έργο τους και το αφηγηματικό τους εκτόπισμα θα δικαιολογούσε το ακριβώς αντίθετο. Είναι όμως δυστυχώς εκείνες οι συγκυρίες κάθε εποχής και τα ρεύματα της δημοσιότητας που είτε επιτρέπουν είτε παρεμποδίζουν την ανέλιξη και την ομαλή πορεία των συγγραφέων αυτών. Όλα αυτά σχετίζονται άμεσα με την περίπτωση του σπουδαίου Δημοσθένη Βουτυρά. Ο ίδιος έπρεπε πρώτα να αναδειχθεί στην εκτός Ελλάδας παροικία της Αλεξάνδρειας και έπειτα να εδραιωθεί, όσο αυτό ήταν εφικτό, στον ελλαδικό χώρο χωρίς όμως να αποφύγει τις επιθέσεις που αφορούσαν στα γραπτά του. Το γράψιμο του είναι αδιαμφισβήτητα μεγαλειώδες και δεν είναι τυχαίο που το 1928, ένα από τα διηγήματά του συμπεριλήφθηκε σε γαλλικό περιοδικό της εποχής συντροφιά με άλλα διηγήματα κορυφαίων συγγραφέων της εποχής.
Claire Keegan, Πολύ αργά πια, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Κίγκαν ασχολείται με ένα θέμα που είναι πολυδιάστατο, πολυεπίπεδο και εξαιρετικά πολύπλοκο και αυτό δεν είναι άλλο από τις πολυδαίδαλες ανθρώπινες σχέσεις. Το πιο δύσκολο και πολυσυζητημένο θέμα των απανταχού συγγραφέων είναι το ζήτημα των ανθρωπίνων σχέσεων, ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει γενιές και γενιές συγγραφέων. Μην λησμονούμε για παράδειγμα τη μεγάλη σχολή των ρεαλιστών και νατουραλιστών Γάλλων συγγραφέων, όπως ο Ζολά, ο Μωπασάν, ο Μπαλζάκ, ο Φλωμπέρ, συγγραφείς που με ιμπρεσιονιστικό τρόπο, δηλαδή βγαίνοντας από τα σπίτια τους και τα εργαστήριά τους στο δρόμο, στα καφέ και στις πλατείες, κατάφεραν να αποτυπώσουν τα όποια συναισθήματα και τις καταστάσεις απλά και μόνο με το να παρατηρούν τους ανθρώπους να ερωτεύονται, να παθιάζονται, να μισιούνται. Αυτή είναι εξάλλου και η πεμπτουσία μιας λογοτεχνίας που δεν εμμένει σε στεγανά και δεν είναι προστατευτική αλλά μιλάει τη γλώσσα της πραγματικής πραγματικότητας και την καταγράφει όπως πραγματικά είναι χωρίς φτιασιδώματα και ωραιοποιήσεις. Η Κίγκαν αναμετριέται με το τέλος ενός έρωτα και σκιαγραφεί όλη τη διαδρομή χαρίζοντάς μας ένα βιβλίο που μας μεταφέρει σε καταστάσεις πολύ οικείες.
Βασίλης Βασιλικός, Ζ – Φανταστικό ντοκιμαντέρ ενός εγκλήματος, Εκδόσεις Gutenberg
Η δολοφονία του Γρηγόρη Λαμπράκη, την οποία και πραγματεύεται ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά και εμβληματικά βιβλία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, είναι ένα ιστορικό συμβάν που στιγμάτισε τη μεταπολεμική Ελλάδα σε μια περίοδο ιδιαίτερα άστατη, αβέβαιη και μισαλλόδοξη. Τα γεγονότα του εμφυλίου πολέμου που δίχασαν την Ελλάδα στα δύο και τα συμβάντα που ακολούθησαν τον βίαιο τερματισμό του δημιούργησαν ένα πλαίσιο αστάθειας πολιτικής και κοινωνικής που είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή της δικτατορίας από τους Συνταγματάρχες. Η ιστορία δεν γράφεται μόνο από τα όσα συμβαίνουν αλλά και από αυτά που δεν συμβαίνουν, με την έννοια πως δυστυχώς δεν εξασφαλίστηκε η ομαλή πορεία της δημοκρατίας στα χρόνια που ακολούθησαν μετεμφυλιακά. Ο Βασίλης Βασιλικός με το Ζ, το οποίο ως γνωστόν μεταφέρθηκε με εξαιρετική επιτυχία στη μεγάλη οθόνη, ξετυλίγει και περιγράφει τις εξελίξεις και όλα όσα προηγήθηκαν μέχρι να συμβεί το μοιραίο θανατικό.
Gustave Courbet, Γράμματα στους Γερμανούς, Εκδόσεις Ροές
Ο Κουρμπέ είναι ένας από τους επιφανέστερους ζωγράφους, είναι ο βασικός εισηγητής και θεμελιωτής του κινήματος της τέχνης του ρεαλισμού και εκείνος που μέσα στα κρίσιμα ιστορικά γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Γαλλία του 1870 καταθέτει και καταγράφει τις απόψεις του καθώς η Πρωσία απειλεί ευθέως την Γαλλία ως απάντηση στην ταπείνωση της Πρωσίας από τους Γάλλους κατά τους Ναπολεόντειους πολέμους. Αυτό ιστορικά μας θυμίζει λίγα χρόνια αργότερα το εύθραυστο τέλος του Α’ Παγκοσμίου με την ταπεινωτική ήττα και συνθηκολόγηση των Γερμανών, με την συμφωνία των Βερσαλλιών να βάζει ταφόπλακα στην ανόρθωση της Γερμανίας. Ο ναζισμός και η άνοδος του φασισμού δεν ήταν παρά η επαναφορά του ταπεινωμένου που επιθυμεί να ανακτήσει την χαμένη του αίγλη. Με λίγα λόγια, το έργο της γαλλογερμανικής σύγκρουσης είχε γραφτεί προηγουμένως την εποχή του Κουρμπέ. Αυτό που μαθαίνουμε επίσης, τόσο μέσα από τα γραπτά του Κουρμπέ όσο και του Βίκτορ Ουγκό είναι πως η ιστορία της φιλονικίας κρατά από τα πρώιμα μεσαιωνικά χρόνια και ακόμα πιο παλιά, ήδη από την ρωμαϊκή εποχή.
Τζορτζ Όργουελ, Ας σηκώσουμε ψηλά την ασπιδίστρα, Εκδόσεις Αίολος
Ο Όργουελ επανεφευρίσκει τον Ντίκενς στον εικοστό αιώνα καθώς περιγράφει τη βρετανική κοινωνία μέσα από το πρόσωπο του Γκόρντον Κάμστακ, του οποίου την προσωπογραφία φιλοτεχνεί μέσα από ένα μυθιστόρημα κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του. Είναι οι ιστορικές συγκυρίες, ο σοσιαλισμός και βέβαια ο πόλεμος που έχει ανατρέψει πολλά και ίσως ανατρέψει ακόμα περισσότερα και η ζωή του Γκόρντον τίθεται εν αμφιβόλω σε μια περίοδο ιδιαίτερα κρίσιμη και εύθραυστη, διότι εύθραυστη είναι και η ειρήνη στην Ευρώπη. Ο Γκόρντον είναι ο άνθρωπος του καιρού του, δια μέσω αυτού ο αναγνώστης ζει μια ολόκληρη εποχή ανασφάλειας όπου το χρήμα, στο οποίο αναφέρεται συνεχώς ο πρωταγωνιστής είναι το υπ’ αριθμόν ένα ζητούμενο, από αυτό κρίνεται το παρόν και το μέλλον, με βάση αυτό ένας άνθρωπος είναι άξιο μέλος της κοινωνίας. Πρόκειται λοιπόν για μια είδους εσωτερική πάλη, για μια σκληρή δοκιμασία του Γκόρντον, ο οποίος παλεύει με το είναι του και την ανάγκη του να αποδείξει ότι αξίζει.
Andrew Baruch Wachtel, Τα Βαλκάνια στην Παγκόσμια Ιστορία, Εκδόσεις Κέδρος
Κατά τον Χέγκελ “το μόνο που μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι τίποτε δεν μας διδάσκει η ιστορία”. Το οδοιπορικό στα ιστορικά γεγονότα που επιχειρεί σε αυτό το σπουδαίο πόνημα ο ιστορικός Γουάχτελ την άποψη του Χέγκελ έρχεται με τραγικά επίκαιρο τρόπο να επικροτήσει και να επαυξήσει. Η πολύπαθη περιοχή των Βαλκανίων έχει ένα ιστορικό βεβαρημένο που λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί ανασταλτικά για την ειρήνη στην περιοχή λόγω της πολυφυλετικής της διάστασης και της πολυφωνίας των λαών που την κατοικούν, θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια άλλη Μέση Ανατολή. Εμείς όλοι θεατές αυτής της κατάστασης, η οποία χρόνια τώρα με επώδυνες συνέπειες μετατρέπεται σε τροχοπέδη ανάπτυξης και ευημερίας, εμφανίζεται σαν λύκος της στέπας να δηλητηριάζει με μίσος και μισαλλοδοξία κάθε προσπάθεια ανόρθωσης και συνύπαρξης των ανθρώπων.
Γκαμπριέλε Ντ’Ανούντσιο, Τζοβάνι Επίσκοπο, Εκδόσεις Μάγμα
Ο περίφημος, εκκεντρικός και πολύ πρωτοπόρος Όσκαρ Ουάιλντ είχε πει χαρακτηριστικά πως δεν έχω να δηλώσω τίποτα (στο τελωνείο) εκτός από την ιδιοφυΐα μου. Αυτή η φράση αποτυπώνει ανάγλυφα και πολύ συνοπτικά το άγνωστο αυτό στο ευρύ κοινό έργο, τον Τζοβάνι Επίσκοπο. Είναι το έργο ενός επίσης εκκεντρικού και αμφιλεγόμενου, λόγω και των πολιτικών του πεποιθήσεων, Ιταλού συγγραφέα που όμως με έναν κεραυνό αφήγησης που στάζει άκρατο ερωτισμό παραδίδει σε όλους εμάς ένα σύγγραμμα απλής αφήγησης. Είναι όμως συνάμα ένα κείμενο εξαιρετικής διαύγειας και συνταρακτικής λεπτομέρειας σε βαθμό που ο αναγνώστης αφήνεται, όχι άδικα, πελαγωμένος σε μία θάλασσα συναισθημάτων που αφρίζουν στα κύματα της ιδιοσυγκρασίας και της προσωπικότητας του πρωταγωνιστή που αν διαβάσει κανείς το βιογραφικό του συγγραφέα θα διερωτηθεί εύλογα αν όλα αυτά δεν είναι κατά βάθος αποκυήματα ή και βιώματα της ζωής του ίδιου του γράφοντος.
