Ο Βασίλι Γκρόσμαν είναι, για όσους δεν γνωρίζουν, ο συγγραφέας του αριστουργηματικού “Ζωή και πεπρωμένο” που συγκαταλέγεται στα κορυφαία μυθιστορήματα του πολύκροτου και άστατου 20ου αιώνα, ενός αιώνα που βάφτηκε με αίμα και θάνατο για να εξυπηρετήσει τις διαθέσεις αδίστακτων εξουσιαστών που καρπώθηκαν την εξουσία και ανελίχθηκαν σε μία εποχή ανασφαλή και επισφαλή. Ένας από αυτούς τους αιμοσταγείς “ηγέτες” ήταν και ο Στάλιν, ο οποίος κατόρθωσε στην πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση να καταπατήσει ελευθερίες και να επιβάλει με όρους δικούς του μία πολιτική συνθήκη απολυταρχικής φύσεως και το χειρότερο να εμπνεύσει χιλιάδες κόσμου να τον εμπιστευτούν και να τον ακολουθήσουν χωρίς όρους και κανόνες.
Ο Γκρόσμαν, που γεύτηκε όλα αυτά τα πικρά και τα θλιβερά, είναι ένας πραγματικός αντιστασιακός, ένας πολεμιστής της ανελευθερίας και της υποταγής. Τόσο με τα γραπτά του, όσο και με την πολυετή δράση του στο μέτωπο, κατάφερε να μεταδώσει την βαναυσότητα και την ανηθικότητα του “έργου” του Ιωσήφ Στάλιν και να καταθέσει την απάνθρωπη αντιμετώπιση χιλιάδων ανθρώπων που σφαγιάστηκαν, φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν ή εξοντώθηκαν εις το όνομα ενός πουκάμισου αδειανού όπως έλεγε και ο δικός μας Σεφέρης. Ο Γιώργος Μπλάνας, που έχει αναλάβει εδώ όπως και στο “Ζωή και πεπρωμένο” την εξαιρετική μετάφραση, αναφέρει στον μικρό πρόλογό του: “Για τον Γκρόσμαν ο Στάλιν δεν ήταν δικτάτορας, αλλά ιερέας και αυτό ακριβώς ήταν που έκανε τα έργα και τις ημέρες του αποτρόπαια. Δεν υποδούλωσε μόνο μία κοινωνία, αλλά προσπάθησε να την κάνει να πιστέψει πως την απελευθέρωσε”.
