Μπορεί το 2024 σε λίγο διάστημα από τώρα να περάσει στο παρελθόν και να ανήκει στο φάσμα του χωροχρόνου μιας και θα καλωσορίσουμε την νέα χρονιά, ωστόσο τα βιβλία που άφησε πίσω του υπήρξαν πολλά και ίσως πολλά από αυτά να μην προλάβαμε να τα διαβάσουμε. Μπορεί επίσης μέσα στον πολύ όγκο πληροφορίας να πέρασαν από τα μάτια μας χωρίς να δώσουμε την απαραίτητη και δέουσα σημασία που τους άξιζε και να χρειαστεί να τους δώσουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Για αυτό έχουμε συλλέξει εδώ βιβλία πολύ αξιόλογα και αξιοπρόσεκτα, βιβλία που είναι για εμάς ξεχωριστά και σας τα παρουσιάζουμε για να τα διαβάσετε και εσείς και να μας αφήσετε από κάτω το δικό σας σχόλιο αν το επιθυμείτε, όταν με το καλό τα διαβάσετε.
Μαρίνα Τσβετάγιεβα, Ο θηλυκός αδελφός μου, Εκδόσεις Οκτάνα
Σε μια περίοδο ιδιαίτερα συμπυκνωμένη ως προς το καλλιτεχνικό της αποτύπωμα γράφει η Τσβετάγιεβα αυτό το ιδιαίτερο και τόσο πολύ συγκινησιακά φορτισμένο κείμενο. Πρόκειται για ένα κείμενο εξομολόγησης που παρουσιάζει τον έρωτα, το πάθος, τις απαρχές της μητρότητας που είναι συνυφασμένες με την ίδια την ύπαρξη της γυναίκας, τον ρόλο της στον σύγχρονο κόσμο, στον κόσμο το δικό της. Ο έρωτας μπλέκεται με την αγάπη, η μητρότητα με την αίσθηση της νεότητας που τόσο πολύ επηρεάζει την συγγραφέα σε ένα κείμενο αποκάλυψη, σε ένα κείμενο τόσο πολύ αινιγματικό αλλά συνάμα και γοητευτικό καθώς αποκαλύπτεται ο φιλοσοφικός εαυτός που είναι όμως εμποτισμένος και με μια έκδηλη ποιητικότητα που την χαρακτηρίζει καθ’ όλη τη διάρκεια της αφήγησης. Είναι ένα κέντημα ο λόγος της Τσβετάγιεβα και ο αναγνώστης την συναντά σε μια πολύ κρίσιμη προσωπική της στιγμή.
Leopold von Sacher-Masoch, Η Αφροδίτη με τη γούνα, Εκδόσεις Οξύ
Δεν είναι τυχαία ένα από τα πιο εμβληματικά και κλασικά αναγνώσματα του 19ου αιώνα, δεν είναι διόλου τυχαίο το γεγονός πως μετά τον Μαρκήσιο ντε Σαντ και τα δικά του ιδιαίτερα γραπτά, ο Ζάχερ Μαζόχ προκάλεσε με την ευθύτητα και την ειλικρίνεια της δικής του ιστορίας τους αναγνώστες. Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για ένα μυθιστόρημα που σηματοδοτεί αυτό που αποκαλούμε ερωτική λογοτεχνία. Ερωτική λογοτεχνία είναι το είδος εκείνο που ασχολείται με την ψυχή και την καρδιά του ανθρώπου, τις συναισθηματικές εξάρσεις του, τις ερωτικές περιπτύξεις του, είναι το μυθιστόρημα που αναλύει και προσεγγίζει τους χαρακτήρες των ανθρώπων που συμμετέχουν στις ιστορίες και πάλλονται συθέμελα από τις επιθυμίες τους, τις οποίες λαχταρούν να εκφράσουν και να ξεστομίσουν. Ο όρος μαζοχισμός είναι ένας όρος που προέκυψε από αυτό ακριβώς το βιβλίο που με προεξάρχοντα τον πρωταγωνιστή του οδηγεί σε έναν έρωτα τυφλό που όλα τα δέχεται και τίποτα δεν αρνείται.
Juan Marse, Μια μέρα θα γυρίσω, Εκδόσεις Ακυβέρνητες πολιτείες
Στα σοκάκια της μεταπολεμικής Βαρκελώνης, εκεί που η καταλανική πατριωτική ατμόσφαιρα υπερασπίζεται την ταυτότητά της και οι ήχοι του πολέμου ακόμα ακούγονται στους ερημωμένους δρόμους, ο Μαρσέ ξετυλίγει το κουβάρι της ιστορίας μέσα από την παρουσία και την αφήγηση του πρώην αντάρτη του ισπανικού εμφυλίου Τζαν Τζουλιβέρτ. Πρόκειται για μια ιστορία ολοζώντανη μιας και οι μνήμες από τον πόλεμο ακόμα και χρόνια μετά δεν έχουν σβήσει και ούτε πρόκειται. Πριν την αφιξή του και με όπλο τον ανιψιό του Νέστορα εκτυλίσσεται ένα υπόγειο παζάρι διαλόγων και συζητήσεων σε σχέση με την επιστροφή του και ξεδιπλώνεται όλο το φάσμα των διαφορετικών απόψεων για μια περίοδο δικτατορίας που διανύει η κοινωνία. “Η προσδοκία που η επιστροφή του είχε ξυπνήσει μες στη γειτονιά άρχισε να φθίνει. Ίσως αυτό που συνέβαινε να ήταν ότι δεν είχε πια την ηλικία, ούτε τα κότσια, καθόλου, ίσως να μην έδινε δεκάρα για όλ’ αυτά”.
Claire Keegan, Πολύ αργά πια, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Κίγκαν ασχολείται με ένα θέμα που είναι πολυδιάστατο, πολυεπίπεδο και εξαιρετικά πολύπλοκο και αυτό δεν είναι άλλο από τις πολυδαίδαλες ανθρώπινες σχέσεις. Το πιο δύσκολο και πολυσυζητημένο θέμα των απανταχού συγγραφέων είναι το ζήτημα των ανθρωπίνων σχέσεων, ένα ζήτημα που έχει απασχολήσει γενιές και γενιές συγγραφέων. Μην λησμονούμε για παράδειγμα τη μεγάλη σχολή των ρεαλιστών και νατουραλιστών Γάλλων συγγραφέων, όπως ο Ζολά, ο Μωπασάν, ο Μπαλζάκ, ο Φλωμπέρ, συγγραφείς που με ιμπρεσιονιστικό τρόπο, δηλαδή βγαίνοντας από τα σπίτια τους και τα εργαστήριά τους στο δρόμο, στα καφέ και στις πλατείες, κατάφεραν να αποτυπώσουν τα όποια συναισθήματα και τις καταστάσεις απλά και μόνο με το να παρατηρούν τους ανθρώπους να ερωτεύονται, να παθιάζονται, να μισιούνται. Αυτή είναι εξάλλου και η πεμπτουσία μιας λογοτεχνίας που δεν εμμένει σε στεγανά και δεν είναι προστατευτική αλλά μιλάει τη γλώσσα της πραγματικής πραγματικότητας και την καταγράφει όπως πραγματικά είναι χωρίς φτιασιδώματα και ωραιοποιήσεις.
Stefan Zweig, Η ομογενοποίηση του κόσμου, Εκδόσεις Άγρα
Δεν συγκαταλέγεται τυχαία στους κορυφαίους συγγραφείς της εποχής του, δεν είναι τυχαία που εκδόσεις σαν και αυτή βρίσκουν το φως της δημοσιότητας ξετυλίγοντας το κουβάρι των σκέψεών του που μας είναι πολύτιμες σχεδόν εκατό χρόνια από τότε που γράφτηκαν. Είναι από εκείνους τους συγγραφείς που συνεχίζει να στοχάζεται και να συλλογάται ελεύθερα άρα καλά για να θυμηθούμε τον Ρήγα Φεραίο. Μακριά από στερεότυπα και φόβο, ο Τσβάιχ εισέρχεται στην ουσία των πραγμάτων, αντιλαμβάνεται όσα συμβαίνουν γύρω του, τις ραγδαίες αλλαγές δηλαδή στις οποίες έχει υποκύψει ο κόσμος. Βιβλία σαν και αυτό είναι πολύτιμοι λίθοι για να κατανοήσουμε τον τότε αλλά και τον τωρινό κόσμο που δεν απέχει πολύ από εκείνον, διότι μπορεί οι εποχές να αλλάζουν, οι άνθρωποι όμως όχι δυστυχώς. Διαχρονικός και πάντα επίκαιρος, όσο και αν αυτό έχει πολυφορεθεί ως έκφραση και ως επιθετικός προσδιορισμός, ο Τσβάιχ προβληματίζεται και μοιράζεται μαζί μας αυτούς τους προβληματισμούς του.
Χριστόφορος Λιοντάκης, Ο μεγάλος δρόμος, Εκδόσεις Κείμενα
Οι ιστορίες του Λιοντάκη είναι αυθεντικές, ποτισμένες με την αλήθεια των τόπων και των εικόνων και αποτελούν ένα μικρό παράδεισο μνήμης που είναι απαραίτητος σε χαλεπούς καιρούς αδιαφορίας και δυσλειτουργίας, όπως είναι οι σημερινοί. Οι άνθρωποι των ιστοριών τους απεκδύονται το μανδύα της ωραιοποίησης και ενδύονται εκείνον της πικρής πολλές φορές αλήθειας, της απώλειας, της ωμότητας, της αδυναμίας, του αυθορμητισμού, που δεν κατευνάζεται αλλά εφορμά. Είναι ιστορίες του ίδιου του συγγραφέα από τον τόπο του, την Κρήτη, αυτόν τον ευλογημένο τόπο που τόσα έχει προσφέρει και συνεχίζει να προσφέρει μέχρι σήμερα. Είναι ο τόπος που έχει ποτιστεί με τις μνήμες εκείνης της κρίσιμης ιστορικής περιόδου, δηλαδή μετά τον πόλεμο και μέσα στον εμφύλιο. Ο Λιοντάκης πηγαίνει πίσω στον χρόνο και σκάβει μέσα του, στο χρονικό των παιδικών του χρόνων, στα χωριά των ονείρων του και στα πλούσια βιώματά του.
A thing of beauty. Ποιήματα και επιστολές του Τζων Κητς, Εκδόσεις Κίχλη
Μορφές όπως αυτή του Κητς μοιάζουν στη σημερινή εποχή της τεχνολογικής ταχύτητας και εξέλιξης φυσιογνωμίες γραφικές και υπέρμετρα ρομαντικές, σχεδόν δυσνόητες και δύσκολα προσβάσιμες γιατί ο λόγος που αρθρώνει ο Κητς είναι συνυφασμένος με ένα κίνημα που καλλιτεχνικά τουλάχιστον έχει πεθάνει προ πολλού. Και όμως όπως έχει πει πολύ σωστά ο Ντοστογιέφσκι μέσα από τον Πρίγκιπα Μίσκιν, η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο και αυτήν την ομορφιά ανακαλύπτουμε δίχως τέλος και δίχως επιφυλάξεις μέσα από το τόσο συναρπαστικό ποιητικό έργο του Κητς. Ο Κητς δεν είναι απλά ένας ποιητής, είναι ένας σύγχρονος Αρχίλοχος που με το λόγο του ταΐζει με τροφή πνευματική τις ψυχές μας. Δεν είναι όμως μόνο τα ποιήματά του, αρκεί ο αναγνώστης να εντρυφήσει και να διαβάσει τις επιστολές που βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου αυτής της πραγματικά μοναδικής έκδοσης, μια έκδοση άρτια φροντισμένη, επιμελημένη και μεταφρασμένη από την Ασπασία Λαμπρινίδου που έβαλε όλο το μεράκι και τον ζήλο της για να απολαμβάνουμε εμείς το αποτέλεσμα.
