Γιατί η πραγματική ζωή δεν είναι συνυφασμένη με το σκάκι, το σκάκι αποτελεί έναν διαφορετικό κόσμο, ξεχωριστό, μοναδικό, ανεξάρτητο. Η σκέψη, ο συλλογισμός, η ύπαρξη του ήρωα Λούζιν καθορίζεται σε βαθμό παραληρήματος πολλές φορές από το παιχνίδι. Είναι αυτό το παιχνίδι, το επικίνδυνο, το απρόβλεπτο που οδηγεί τη ζωή του μέσα από έναν λαβύρινθο και ένα αίνιγμα, θα καταφέρει να βγει αλώβητος ή θα καταστεί θύμα του; Γιατί όπως και στο μυθιστόρημα του Δον Σανδάλιο που έγραψε ο Miguel de Unamuno (εκδ. Άγρα), ο σκακιστής και παίκτης είναι πάνω από όλα ένας αρχαιολόγος των κινήσεών του με την έννοια πως σκάβει βαθιά στο νου του για να φέρει στην επιφάνεια διαδρομές και στοές για το εκάστοτε πρόβλημα που έχει να αντιμετωπίσει. Είναι παράλληλα και ένας αναζητητής λύσεων, ένας στρατιώτης και ένας πολεμιστής μίας διαφορετικής κάθε φορά αναμέτρησης, η έκβασή της προφανώς πάντα άγνωστη. Εκεί έγκειται όλη η δυσκολία και η ιδιαιτερότητα αυτού του περίεργα δομημένου παιχνιδιού, ένα παιχνίδι που απαιτεί συγκέντρωση, επιμονή, υπομονή, εστίαση και καθόλου πανικό.
Ο Λούζιν του Ναμπόκοφ, θυμίζει ναυαγό σε άγρια και ανεμοδαρμένη θάλασσα να καβαλάει κύματα για να βρει λίγη στεριά. Είναι τέτοιας φύσης η σχέση του με το σκάκι που και μόνο στο άκουσμα της λέξης σκάκι ή ακόμα και στην πρόκληση ενός προβλήματος που τίθεται ενώπιόν του χωρίς εκείνος να το περιμένει το σύμπαν ολόκληρο συνωμοτεί για να παραμεριστούν όλες οι άλλες “επίγειες” δραστηριότητες και να αφοσιωθεί ψυχή τε και σώματι στην λύση, στην αποκρυπτογράφηση των κινήσεων του αντιπάλου. Και ο αντίπαλος αυτός, είναι αλήθεια πως μπορεί να είναι ή πραγματικός όπως στην περίπτωση του Τουράτι ή φανταστικός και δημιούργημα μίας δικής του προσωπικής φαντασίωσης. Σε αυτή την τελευταία περίπτωση οι κίνδυνοι που διατρέχει, όπως διαφαίνεται και από τα επεισόδια της ζωής του, είναι πολλοί και σοβαροί.
