Το 2018 μας χαρίζει τις τελευταίες του πινελιές και περιμένουμε με χαρά να υποδεχτούμε το 2019. Λίγο όμως πριν κλείσει η αυλαία της χρονιάς που διανύουμε, ας αφιερώσουμε χρόνο για διάβασμα. Το βιβλίο είναι πάντα παρόν, το χρειαζόμαστε για να νιώθουμε καλύτερα, γιατί μπορεί και μας συντροφεύει. Δεν υπάρχει καλύτερη συγκυρία αυτές τις μέρες που απέχουμε για λίγο από την εργασία μας, από το να διαβάσουμε λίγο περισσότερο, να απολαύσουμε στιγμές χαλάρωσης με ένα βιβλίο στο χέρι, να γευτούμε τη χαρά της ανάγνωσης ανάμεσα σε γεύματα και δείπνα με συγγενείς και φίλους. Και βέβαια, μέσα σε αυτό το εορταστικό κλίμα, να θυμηθούμε να προσφέρουμε το καλύτερο δώρο, που είναι ένα βιβλίο, ένα δώρο που απευθύνεται και σε μικρούς και σε μεγάλους. Και η καλύτερη ευχή ας είναι να κλείσει το 2018 με ένα βιβλίο και να ανοίξει το 2019 με ένα βιβλίο! Παρακάτω ακολουθούν κάποιες προτάσεις βιβλίων που αξίζει να προσέξουμε:
Fergus Hume, Φόνος στην άμαξα, Εκδόσεις Gutenberg
Δεν είναι καθόλου τυχαίο πως το βιβλίο αυτό του Fergus Hume αποτελεί το πρώτο ευπώλητο στην ιστορία της αστυνομικής λογοτεχνίας, σε βαθμό που να καταστεί πιο δημοφιλές και από τα βιβλία του Κόναν Ντόυλ. Και βέβαια, δεν είναι μόνο ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, αλλά ένα κατεξοχήν λογοτεχνικό κόσμημα που συναρπάζει με την αφηγηματική του ποιότητα. Εύσημα στις εκδόσεις Gutenberg και στον μεταφραστή του βιβλίου Κωνσταντίνο Ματσούκα για τη δυνατότητα που προσέφεραν στο ελληνικό κοινό να γνωρίσει έναν άγνωστο σε πολλούς αξιόλογο συγγραφέα. Και η σημαντικότητα του βιβλίου και η διαχρονικότητά του έγκειται και στο γεγονός πως μπορεί να αφηγείται ένα φόνο, αλλά φόνοι εξιχνιάζονται σε πολλά αστυνομικά μυθιστορήματα, τα οποία εξαντλούνται απλά στην εξιχνίαση του φόνου. Εδώ αυτό που ξεχωρίζει είναι η γλώσσα του συγγραφέα, οι γνώσεις του σε σχέση με τη λογοτεχνία, τη μουσική, την ποίηση, τη ζωγραφική, την πολιτική, το παιχνίδι των ονομάτων, είναι ο τρόπος εναλλαγής των υπόπτων που μαγεύει, καθώς και η τάση του συγγραφέα να φιλοσοφεί τη ζωή μέσω των ηρώων του και τέλος η ικανοποίηση της ανάγνωσης ενός βιβλίου που είναι σαν να γράφτηκε χθες, όσο κοινότοπο και αν ακούγεται αυτό.
Χάινριχ Μπελ, Μπιλιάρδο στις εννιάμισι, Εκδόσεις Πόλις
Ο Χάινριχ Μπελ, ο συγγραφέας των βιβλίων “Ομαδικό πορτρέτο με μια κυρία” και “Οι απόψεις ενός κλόουν” (το πρώτο κυκλοφορεί και το δεύτερο ετοιμάζεται, πάντα από τις εκδόσεις Πόλις) είναι αναμφίβολα ένας εκ των εξέχοντων μεταπολεμικών συγγραφέων και τιμήθηκε για το έργο του το 1972. Είναι ο τρόπος προσέγγισης του γερμανικού δράματος που τον απασχολεί αφού έζησε από πρώτο χέρι τα τύμπανα του πολέμου και το ναζιστικό τέρας, αυτό που ανακοίνωνε τόσο προφητικό ο Τόμας Μαν στο βιβλίο του “Αυτός ο πόλεμος” (εκδ. Πόλις). Στο έργο του αυτό μας παραδίδει με μυθιστορηματικό τρόπο την ιστορία της Γερμανίας μέσα από την παράθεση της ιστορίας τριών γενεών, μία δραματική αφήγηση των όσων εκτυλίχθηκαν στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα σε μια Γερμανία που είδε την ψευδεπίγραφη “ακμή” της και την πραγματική παρακμή της με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου πολέμου. Ένας συγγραφέας στρατευμένος κατά του πολέμου και υπέρ της ειρήνης και της αλληλεγγύης μας επανασυστήνεται μέσα από ένα μεγαλειώδες μυθιστόρημα.
Friedrich Dürrenmatt, Δικαιοσύνη, Εκδόσεις Ροές
Στο περίφημο έργο του “Η επιστροφή της γηραιάς κυρίας”, που είχε ανεβεί πριν λίγα χρόνια σε αθηναϊκό θέατρο, ο Ντύρενματ πραγματεύεται τις έννοιες της δικαιοσύνης, της εξουσίας, της εκμετάλλευσης δια του χρήματος. Είναι ένας βαθιά σκεπτόμενος συγγραφέας, ο οποίος στα έργα του θίγει κοινωνικά ζητήματα διαχρονικά, τα οποία δεν παύουν να ταλανίζουν την ανθρώπινη υπόσταση. Στη “Δικαιοσύνη”, μια πανανθρώπινη και πολύ επίκαιρη αξία που παραμένει σε κίνδυνο σήμερα περισσότερο από ποτέ, ο Ντύρενματ θα ξεδιπλώσει τους συλλογισμούς του σχετικά με το ζήτημα που τον έχει απασχολήσει πολλάκις. Με όπλο μια ατμόσφαιρα νωχελική και πολύ σκοτεινή, ο συγγραφέας θα σκιαγραφήσει έναν κόσμο σε σήψη και αποσύνθεση όπου η δικαιοσύνη δεν είναι εκείνη η αμερόληπτη και ηθική δυναμική θεά, αλλά μια γηραιά κυρία που συγχέει καταστάσεις και πράγματα, μια μορφή σε παρακμή που αδυνατεί να αποδώσει τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και παραπαίει βυθίζοντας την κοινωνία σε έναν κόλαφο αδυναμίας επιβολής της τάξης, η αδικία επιπλέει και σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά της. Ένα σύγγραμμα επίκαιρο για όλες τις εποχές.
Kate Furnivall, Η απελευθέρωση, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Ο ολέθριος Β’ Παγκόσμιος πόλεμος όσα χρόνια και αν περάσουν δεν θα πάψει να αποκαλύπτει τις πληγές που άφησε ανά τον κόσμο. Τόσες ιστορίες γραμμένες πάνω στα συντρίμμια του, τόσες αληθινές ιστορίες κρυμμένες πίσω από την κουρτίνα των μαχών. Η συγγραφέας με όπλο την μυθοπλασία αλλά και με γεγονότα που μοιάζουν αληθοφανή εξυφαίνει μία ιστορία βγαλμένη από τα ερείπια ενός πολέμου που συνέτριψε την Ιταλία, την χώρα που στάθηκε στο πλευρό των ναζιστών και έπρεπε να ξαναχτιστεί από τις στάχτες της, όπερ και εγένετο. Η υπόθεση του βιβλίου μας οδηγεί να γνωρίσουμε τόσο την ιστορία της χώρας όσο και την ιστορία μιας γυναίκας που έχασε σχεδόν τα πάντα εκτός από την επιθυμία της να ζήσει και να ξαναγεννηθεί παρακάμπτοντας τα όποια εμπόδια. Θα ξεναγηθεί μόνη μέσα στα ερείπια μιας πόλης φάντασμα όπως είναι η Νάπολη μήπως και μπορέσει να ορθοποδήσει μέσα σε ένα κλίμα εχθρικό για εκείνη, αφού ο πατέρας της βρέθηκε να κατηγορείται για προδότης και εκείνη, γενναία και αγέρωχη να προσπαθεί με κάθε μέσο να ξεπλύνει την τιμή και την υπόληψη της οικογένειάς της. Μια ιστορία συγκινητική αλλά και μία διδαχή να μην ξαναζήσει ο κόσμος τέτοιο πόλεμο.
Douglas Cowie, Μεσημέρι στο Παρίσι, πρωί στο Σικάγο, Εκδόσεις Κριτική
“Ο έρωτας μοιάζει με το μεθύσι: κάνει τους ανθρώπους θερμούς, εύθυμους και διαχυτικούς” έλεγε ο Πλούταρχος. Ο συγγραφέας αφηγείται με τρόπο επίσης διαχυτικό και απροκάλυπτο τον έρωτα της Σιμόν ντε Μποβουάρ και του Νέλσον Όλγκριν, τον οποίο γνωρίζει στο Σικάγο και ανάμεσά τους αναπτύσσεται μια ιστορία πάθους, ένα φλογερό σύνολο συναισθημάτων που θα διαρκέσει για πάνω από δύο δεκαετίες. Η σχέση τους παθιασμένη και συναισθηματικά φορτισμένη από την πρώτη κιόλας στιγμή της γνωριμίας τους μέσα σε μια πόλη που φλέγεται από την νυχτερινή ζωή, τις έντονες εξάρσεις, την ευφορία των κέντρων. Όλα αυτά θυμίζουν αναμφίβολα κάτι από το Παρίσι που έζησε τόσο έντονα ο Φ. Σ. Φιτζέραλντ με την Ζέλντα του αρκετά χρόνια πριν. Ο συγγραφέας διεισδύει με τρόπο λεπτομερή και ξεχωριστό στα άδυτα αυτής της τόσο φλογισμένης σχέσης και μετατρέπει τον αναγνώστη σε κοινωνό του χειμαρρώδους έρωτα που έμελλε να σμίξει δύο συγγραφείς με έντονες προσωπικότητες και διαφορετικούς χαρακτήρες υπό το πρίσμα όμως μιας ερωτικής έλξης που κανείς δεν ήθελε να αποφύγει αλλά να ζήσει.