Μπορεί το 2022 να πέρασε πια και να ανήκει στο φάσμα του χωροχρόνου μιας και καλωσορίσαμε την νέα χρονιά, ωστόσο τα βιβλία που άφησε πίσω του υπήρξαν πολλά και ίσως πολλά από αυτά να μην προλάβαμε να τα διαβάσουμε. Μπορεί επίσης μέσα στον πολύ όγκο πληροφορίας να πέρασαν από τα μάτια μας χωρίς να δώσουμε την απαραίτητη και δέουσα σημασία που τους άξιζε και να χρειαστεί να τους δώσουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Για αυτό έχουμε συλλέξει εδώ βιβλία πολύ αξιόλογα και αξιοπρόσεκτα, βιβλία που είναι για εμάς ξεχωριστά και σας τα παρουσιάζουμε για να τα διαβάσετε και εσείς και να μας αφήσετε από κάτω το δικό σας σχόλιο αν το επιθυμείτε, όταν με το καλό τα διαβάσετε.
Mario Livio, Ο Γαλιλαίος και οι αρνητές της επιστήμης, Εκδόσεις Ψυχογιός
Υπήρξε αδιαμφισβήτητα ένας εξέχων επιστήμονας, ένας αναζητητής της δικής του αλήθειας περί της κίνησης των άστρων, της Γης, του Ήλιου, ένας άνθρωπος φιλοσοφημένος που με τις καινοτόμες και ρηξικέλευθες ιδέες του έθεσε τις βάσεις για όσα γνωρίζουμε σήμερα. Ο Γαλιλαίος δεν δίστασε να εκφράσει τις απόψεις του και μόνο όταν απειλήθηκε η ίδια του η ζωή από την ολέθρια Ιερά Εξέταση, τότε μόνο αναγκάστηκε να οπισθοχωρήσει και να επανέλθει στην “τάξη” αρνούμενος με μισή καρδιά όσα είχε ισχυριστεί λίγο καιρό πριν. Η Ιερά Εξέταση υπήρξε αναμφίβολα ένα ολέθριο εργαλείο που πήγε πίσω την επιστήμη και τους ερευνητές και πολλοί ήταν εκείνοι που κάηκαν στην πυρά για τις απόψεις τους.
Βίκτορ Λαβάλ, Η μπαλάντα του μαύρου Τομ, Εκδόσεις Αίολος
Το μυθιστόρημα είναι καθηλωτικό ήδη από την αρχή, μην αφήνοντας τον αναγνώστη να πλήξει ούτε στιγμή. Πρόκειται για ένα σπουδαίο εγχείρημα να μεταφερθεί ο χρόνος στο παρελθόν και μέσα από τα σοκάκια μιας πολύβουης πόλης, όπως η Νέα Υόρκη και η συνοικία του Χάρλεμ, να ξεκινήσει αυτό το κυνήγι μαγισσών επ’ αφορμή και του βιβλίου που θα ανακαλύψει ο Τομ και θα ανοίξει τους ασκούς του Αιόλου. Ο Λαβάλ είναι δεξιοτέχνης στον τρόπο αφήγησης εντάσσοντας τον αναγνώστη ήδη από νωρίς σε ένα πλαίσιο αγωνίας για τα μελλούμενα. Περιγράφει έναν κόσμο επικίνδυνο, έναν κόσμο εχθρικό για τον Τομ που αναζητά τις σωστές ισορροπίες, προσπαθώντας συνεχώς να αποφύγει τις κακοτοπιές που θα βάλουν τέλος στα σχέδιά του.
Σαπφώ. Τα ποιήματα, Εκδόσεις Κέδρος
Η Σαπφώ δεν είναι απλώς μια ποιήτρια και μια καλή διαχειρίστρια του λόγου, είναι ένα ανώτερο πνεύμα με πλείστες ανησυχίες, με μια δυνατότητα έκφρασης εκθαμβωτική που ξεδιπλώνει την ποιητική της δεξιοτεχνία και δείχνει στους σύγχρονούς της κρυμμένες πτυχές της καθημερινής ζωής των ανθρώπων στην αρχαϊκή εποχή μέσα από την εξυμνητική της ποίηση. Η ποίησή της είναι ένα έργο πολυσύνθετο και πολυεπίπεδο, είναι μια ποίηση που ξετυλίγει το κουβάρι της ψυχικής της διάθεσης να μιλήσει στη γλώσσα των ανθρώπων της εποχής και να εμβαθύνει στο συναίσθημα, μέσα και από τα δικά της βιώματα ως μία από τις πρώτες ομοφυλόφιλες γυναίκες εκείνης της εποχής.
Έλσα Νικολαΐδου, Γιατί να διαβάζουμε τους Αρχαίους φιλοσόφους, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Ο Καρτέσιος είχε πει κάποτε πως το να διαβάζεις τα καλά βιβλία είναι σαν να συνδιαλέγεσαι με τους άριστους των περασμένων αιώνων. Ας πάρουμε όμως το νήμα της ιστορίας της φιλοσοφίας από τις απαρχές της, από την ίδια την Αρχαία Ελλάδα και τους φιλοσόφους της που έχουν τόσα να μας διδάξουν, όχι θεωρίες ακατανόητες αλλά απτές σκέψεις που θα μας βοηθήσουν στη βελτίωση της καθημερινής μας ζωής. Το παρόν εγχειρίδιο είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία, μια προσφορά ζωής για να αντλήσουμε στοιχεία για την καθημερινότητά μας και να προσπαθήσουμε να απολαύσουμε τους καρπούς μιας ευζωίας που δεν είναι πάντα εύκολη να κατακτηθεί.
Leonardo da Vinci, Μύθοι & Ζωολόγιο, Εκδόσεις Gutenberg
Γνωρίζουμε την περίφημη Μόνα Λίζα, αυτή την αινιγματική προσωπογραφία που φιλοτέχνησε ένας από τους κορυφαίους ζωγράφους της Αναγέννησης. Ο Λεονάρντο και η Μόνα Λίζα του – όχι από τα κορυφαία του έργα κατά την ταπεινή μου γνώμη καθώς “Η κυρία με την Ερμίνα” ή το τρίπτυχο “Παναγία, Άννα και ο μικρός Ιησούς” αξίζουν περισσότερης προσοχής απλά δεν είναι τόσο εμπορικά χωρίς να φταίει ο Λεονάρντο φυσικά. Ο Ντα Βίντσι, προερχόμενος από το χωριό Βίντσι, υπήρξε μια μοναδική φυσιογνωμία καθώς δεν ήταν αποκλειστικά ζωγράφος, μα και γλύπτης, αρχιτέκτονας, στοχαστής, συγγραφέας, μηχανικός, επιστήμονας, εφευρέτης, μια καθ’ όλα πολυμαθής, ευρυμαθής, πολυμήχανη και πολυεπίπεδη προσωπικότητα που αναμφίβολα άφησε το στίγμα της στις τέχνες και όχι μόνο.
Muriel Spark, Στη θέση του οδηγού, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Μια πολύ σπουδαία συγγραφέας είναι η Μιούριελ Σπαρκ, μια συγγραφέας με πλήθος μυθιστορημάτων στην φαρέτρα της, με εμπειρίες από όλον τον κόσμο και ταξίδια από τα οποία άντλησε ιδέες. Η ίδια ταξίδεψε σε ΗΠΑ, Ιταλία και άλλες χώρες και σε αυτήν την κοσμοπολίτικη περιπλάνηση που έζησε με το δικό της τρόπο μας συστήνεται. Από ό,τι μαθαίνουμε από την πολύ διαφωτιστική εισαγωγή του επίσης συγγραφέα Άντριου ‘Ο Χάγκαν, η ίδια ήταν ιδιαίτερα κομψή και αρεσκόταν να αγοράζει είδη όπως φορέματα, περούκες και πολλά άλλα. Αυτή λοιπόν την αγάπη της για τη μόδα και τις αγορές συνδυάζει στο μυθιστόρημα για να τις χρησιμοποιήσει ως προπύργιο και εφαλτήριο αφήγησης.
Jean–Michel Guenassia, Οι χώρες της Επαγγελίας, Εκδόσεις Πόλις
Αδιαμφισβήτητα, με το βιβλίο του Η λέσχη των αθεράπευτα αισιόδοξων μέσα από το οποίο έγινε ευρέως γνωστός στο ελληνικό κοινό, ο Γκενασιά συγκαταλέγεται ανάμεσα στους ξεχωριστούς και εξαίρετους συγγραφείς της εποχής μας. Εκτός από το θέμα που επέλεξε να πραγματευτεί, κατοικεί μέσα μας με την πραγματικά μοναδική του ικανότητα να αφηγείται με τόση αμεσότητα και τέτοια δεξιότητα τα όσα θέλει να διαμηνύσει. Ο συγγραφέας μαγεύει το αναγνωστικό κοινό και του προσφέρει τη δυνατότητα να περιπλανηθεί σε παρελθόντα χρόνια, να ταξιδέψει σε χώρες, να ανταμώσει πρόσωπα σχεδόν αληθινά, να συναντηθεί με την ίδια την ιστορία του 20ου αιώνα μα και να περιπλανηθεί σε συναισθήματα και στιγμές που συνδιαμορφώνουν το πλαίσιο αυτό.
Bernhard Schlink, Χρώματα του αποχαιρετισμού, Εκδόσεις Κριτική
Ο κόσμος του Σλινκ είναι μοναδικός, είναι συνυφασμένος με τη δική του εσωτερική ανάγκη αλλά και τη δική μας να τη μοιραστούμε μαζί του αφού μας την προσφέρει τόσο απλόχερα μέσα από τον ιδιαίτερο λόγο του, έναν λόγο τόσο άμεσο και τόσο συναισθηματικά και άμεσα δοσμένο. Στην πρώτη ιστορία με τίτλο “Τεχνητή νοημοσύνη” διαβάζουμε δια χειρός Σλινκ: “Ο αποχαιρετισμός είναι απαραίτητος ͘ η επίγνωση ότι κάποιος πέθανε εξακολουθεί να μας απασχολεί μέχρι ο αποχαιρετισμός να επιτρέψει στον νεκρό να βρει την γαλήνη του – όπως κι εμείς τη δική μας”. Το συναίσθημα του αποχαιρετισμού που πρωταγωνιστεί στην ιστορία αυτή όπως και στις υπόλοιπες είναι πολλές φορές μια βαριά καταδίκη σε κάτι που ζήσαμε και πλέον το έχουμε χάσει.
Arthur Rimbaud, Μια εποχή στην κόλαση, Εκδόσεις Κείμενα
“Μια εποχή στην κόλαση: ένα κείμενο αναμφίβολα διαχρονικό, αλλά ιδιαίτερα κοντινό στην εποχή μας. Σήμερα που όλα παγκοσμιοποιούνται κι οι αποχρώσεις σβήνουν στη μεταμοντέρνα ύφεση και αφωνία, το Μια εποχή στην κόλαση ίσως να είναι το κατεξοχήν όχημα για μια καινούργια περιπέτεια, κολασμένη ή παραδείσια, διόλου πάντως χλιαρή και γκρίζα” θα γράψει στον πρόλογο της έκδοσης ο επιφανής μεταφραστής και συγγραφέας Χριστόφορος Λιοντάκης για να μιλήσει για αυτόν τον καταραμένο ποιητή που έφυγε τόσο νωρίς έχοντας προσφέρει τόσα πολλά. Ο Ρεμπώ, πολυμήχανος αλλά και άτακτος τόσο στις συναναστροφές του όσο και στην κοινωνική και επαγγελματική του δραστηριότητα, έζησε μια ζωή στην κόλαση της ανασφάλειας και της αστάθειας, μια ζωή στην περιπλάνηση, μια ζωή σαν μεθυσμένο καράβι.
Γιεβγκένι Ζαμιάτιν, Εμείς, Εκδόσεις Έρμα
Ο Τζορτζ Όργουελ με το 1984 και νωρίτερα ο Άλντους Χάξλεϊ με τον Θαυμαστό καινούργιο κόσμο το 1931 υπήρξαν από τους ιδρυτές αυτού του όρου που σήμερα γνωρίζουμε ως δυστοπικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πρώτα όμως μυθιστορήματα που ενέπνευσε τους δύο αναφερόμενους συγγραφείς και άρα υπήρξε ήδη στην πρωτοπορία είναι το Εμείς του Ζαμιάτιν, ένα βιβλίο προφητικό μα και ιδιαίτερα ζωντανό έναν αιώνα μετά τη συγγραφή του καθώς γράφτηκε μεταξύ 1921 και 1922 ενώ εκδόθηκε το 1924. Ο Ζαμιάτιν χτίζει έναν απάνθρωπο κόσμο και τον καθιστά υπερβολικό για εκείνη την εποχή για να υπογραμμίσει και να υπερτονίσει το προς τα πού βαδίζει ο κόσμος εν γένει.
