O πολυγραφότατος Ζωρζ Σιμενόν υπήρξε αδιαμφισβήτητα από τους θεμελιωτές του αστυνομικού μυθιστορήματος γράφοντας και δημιουργώντας σε μία εποχή όπου οι δυσκολίες των ανθρώπων πολεμούσαν την εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας γιατί η αλληλεγγύη ήταν μία δύσκολη λέξη μπροστά στην οποία ο αγώνας για επιβίωση ηχούσε πιο έντονα και πιο επιτακτικά από ποτέ. Οι εικόνες που σχημάτιζε ο ίδιος μέσα από αυτήν την πάλη των διάφορων κοινωνικών ομάδων του ενέπνευσαν τα μυθιστορήματα αυτά που έχουν λόγο ηχηρό και αντιεξουσιαστικό. Έχοντας κατά νου του την δασκάλα του είδους, την Αγκάθα Κρίστι, η οποία χάριζε στις ιστορίες της μία αραχνοΰφαντη πλοκή από τον ιστό της οποίας δύσκολα κάποιος μπορούσε να ξεμπλέξει, ο Σιμενόν προσδίδει στις δικές του περιπέτειες μία σύγχρονη μορφή ποτίζοντάς τες με τραχύτητα, ωμότητα και ευθύτητα χωρίς να αφήνει περιθώρια στον αναγνώστη να στρέψει αλλού το βλέμμα του και την προσοχή του. Έχει όμως και μία καφκική διάσταση της ανθρώπινης ύπαρξης που παλεύει για το αδύνατο και το μη αναστρέψιμο για να το καταστήσει δυνατό. Πολλοί πάλι βρίσκουν ομοιότητες με την γραφή του Καμύ και τον Ξένο, μόνο που ο Σιμενόν δεν προχωρά τόσο εις βάθος τα νοήματά του αλλά στέκεται στο ανήθικο ακροβατώντας που διακατέχει τους ήρωές του.
Ιστορίες βγαλμένες από το απύθμενο πηγάδι και τις υπόγειες στοές της ιστορίας που πραγματεύονται την ανθρώπινη φύση
Αγωνία, δράση, εύστοχες περιγραφές χαρακτήρων, μυστηριώδεις φόνοι και αμφιλεγόμενες κινήσεις γεμάτες υποψία και αμφιβολία, όλα αυτά είναι συστατικά μίας επιτυχημένης συνταγής ενός δεξιοτέχνη του αστυνομικού λογοτεχνικού μυθιστορήματος, όπως είναι ο Ζορζ Σιμενόν. Στις αμέτρητες ιστορίες που έχει πλάσει με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Μαιγκρέ, ανακαλύπτουμε αυτή την σκοτεινή και ομιχλώδη ατμόσφαιρα που πλανάται και στοιχειώνει την ζωή των πρωταγωνιστών του. Ποιος είναι ο υπεύθυνος της εκάστοτε εγκληματικής ενέργειας και ποιες οι προθέσεις πίσω από την πράξη; Ποιος ο ρόλος του αστυνομικού που διερευνά εξονυχιστικά και με επιμέλεια μαθητή την υπόθεση για να την διαλευκάνει με όρους σκακιστικούς και με μεθοδικότητα και στρατηγική να δοθεί η τελική λύση σε έναν γρίφο που ταλαιπωρεί; Ο Σιμενόν με χέρι μαέστρου διευθύνει άριστα την ορχήστρα μέσα από την οποία οι ήχοι που φτάνουν στα αυτιά του αναγνώστη μαρτυρούν μία καλοδουλεμένη επιχείρηση να τον διασκεδάσουν και παράλληλα να του εξάψουν την φαντασία.
Στον Άνθρωπο από το Λονδίνο, ένα από τα χαρακτηριστικότερα βιβλία του ο Σιμενόν, με επιτυχία μας εισάγει σε ένα είδος που το γνωρίζει καλά αλλά πηγαίνει και ένα βήμα παραπέρα όταν αφήνει να διαφανεί και μία κατασκοπευτική ματιά στην υπόθεση. Γιατί επέλεξε να εντάξει στο σκηνικό του έναν Εγγλέζο; Δεν είναι και πολύ τυχαία η επιλογή του αν θέσουμε επί τάπητος τα ιστορικά δεδομένα της εποχής. Βρισκόμαστε σε μία εποχή όπου οι διπλωματικές και πολιτικές σχέσεις Βρετανίας και Γαλλίας είναι τεταμένες, είναι άλλωστε γνωστή η αντιζηλία μεταξύ της γηραιάς Αλβιόνας και του ιστορικού εξαγώνου και ο Σιμενόν με τον τρόπο του είναι πιθανόν να εγείρει ερωτήματα για την πολιτικοκοινωνική κατάσταση της περιόδου εκείνης προβάλλοντας την αντιπαλότητα των δύο εθνών. Επίσης, μην ξεχνάμε πως είμαστε μία δεκαετία πριν το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και η κατασκοπεία δίνει και παίρνει στα σαλόνια των μεγάλων πολιτικών δυνάμεων για την κυριαρχία και την επικράτηση στην γηραιά ήπειρο.
Όλα αυτά συνδράμουν να στηθεί μία ιστορία με αστυνομική πλοκή και ένα δίχτυ που μέσα του πιάνονται πλείστα αληθοφανή συμβάντα. Μία εικασία που μπορεί να δίνει απαντήσεις ή να προκαλεί και άλλες, σε κάθε περίπτωση ο συγγραφέας έχει το ραβδί που με κινηματογραφικούς όρους μετατρέπει το σύγγραμμά του σε ένα πυρετώδες μέτωπο δράσης που κόβει την ανάσα έτσι όπως ο Χίτσκοκ θα μεταφέρει αργότερα στην μεγάλη οθόνη τις ταινίες του. Μυστηριώδεις διάλογοι, ασαφείς μετακινήσεις σε μία μικρή ακτίνα από πρόσωπα άγνωστα, σκοτεινά μέρη και σκιώδεις φιγούρες να περιπλανώνται, μία θεατρική παράσταση καλά στημένη στο όνομα και την υπηρεσία των νουάρ μυθιστορημάτων που εκείνος καθιέρωσε και που μπορεί να μην διεκδικούν δάφνες φιλοσοφικών στοχασμών αλλά ικανοποιούν την ανάγκη για ψυχαγωγική ανάγνωση και περιπετειώδη απόδραση.
Τα κείμενα του Σιμενόν έχουν αυτήν την ευαισθησία που χτυπάει κατευθείαν στο μεδούλι και στο πετσί του αναγνώστη σαν κάτι πολύ οικείο και γνώριμο. Διακρίνονται όμως και για την σκληρότητά τους που είναι έκδηλη σε κάθε πτυχή της περιγραφής και σε κάθε σημείο των λέξεων που χρησιμοποιεί, οι λέξεις ζωντανεύουν το κείμενο και μετατρέπονται σε εικόνες η αμεσότητα των οποίων είναι αποκαλυπτική. Ο Σιμενόν τοποθετεί τους πρωταγωνιστές του σε υπόγεια ρεύματα, βυθισμένους σε πλοκάμια υποκόσμου από τα οποία δύσκολα θα απεμπλακούν γιατί όπως ακριβώς συμβαίνει και στον κόσμο της μαφίας δεν τίθεται θέμα επιστροφής στο σωστό μονοπάτι όταν ο δρόμος έχει από την αρχή λάθος σχεδιασμό και λάθος κατεύθυνση. Το κυνηγητό για έννομη τάξη και καθωσπρεπισμό δεν βρίσκουν πρόσφορο έδαφος γιατί τα χρόνια του πολέμου δεν άφηναν περιθώρια για συμβιβασμούς, όταν η φτώχεια χτυπάει την πόρτα τότε κάνεις τα πάντα για να επιβιώσεις, αυτό κάνει και ο πρωταγωνιστής του. Μπορεί πάντως τα κείμενα του να μην έχουν τον υποβόσκοντα στοχασμό ενός Καμύ και την υποδόρια φιλοσοφική βαθύτητα ενός Κάφκα, διαθέτουν όμως μίαν αλήθεια μη διαπραγματεύσιμη.
Ο Σιμενόν αποτελεί την κληρονομιά και τον φάρο για ολόκληρες γενιές συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας, οι οποίοι εμπνεύστηκαν από την πένα του και γλίστρησαν, με την καλή έννοια, προς μία γραφή που έχει στα χαρακτηριστικά της ανθρώπινα στοιχεία αλλά και έναν τρόμο, φόβο ή όπως αλλιώς θέλετε να τον πείτε που καλλιεργείται για να καθηλώσει τον εκάστοτε αναγνώστη. Το μέγεθος του μεγαλείου του θα το γράψει η ιστορία, εσείς απλά κυλιστείτε στο χιόνι και αν και βρώμικο – Το χιόνι ήταν βρωμικο είναι τίτλος βιβλίου του – μην σας νοιάζει αν λερωθείτε.
