μοιραζόμαστε την αγάπη για τα βιβλία και τη γνώση!
Είναι λίγο πολύ γνωστή η ιστορία των δύο φίλων, του Δάμωνα και του Φιντία, με την οποία θα ήθελα να ξεκινήσω αυτό το άρθρο-αφιέρωμα σε δύο λογοτεχνικές φυσιογνωμίες του 20ου αιώνα, τον Στέφαν Τσβάιχ (Stefan Zweig) και τον Γιόζεφ Ροτ (Josef Roth). Δύο μορφές που άφησαν ανεξίτηλα το σημάδι τους και το αποτύπωμά τους σε αυτό που ονομάζουμε λογοτεχνία και διανόηση. Περισσότερα
«Ο καλλιτέχνης δεν είναι τίποτα χωρίς το ταλέντο, αλλά το ταλέντο δεν είναι τίποτα χωρίς τη δουλειά». Και πράγματι, ο κοινωνικά ευαίσθητος Εμίλ Ζολά ποτέ δε σταμάτησε να εργάζεται με όπλο το χάρισμά του στη γραφή. Ποτέ δεν κουράστηκε να κυκλοφορεί σαν ιμπρεσιονιστής ζωγράφος και να καταγράφει με την ματιά του και ύστερα με το μελάνι του επάνω στο χαρτί τις κοινωνικές ανθρώπινες στιγμές, τις εξάρσεις, τις αδυναμίες, τα τρωτά σημεία που αντίκριζε. Περισσότερα
Ο Νίκος Καχτίτσης ανήκει σε εκείνη την κατηγορία λογοτεχνών που δεν ορίζονται ως λογοτέχνες κατ’ επάγγελμα, αλλά κατ’ ανάγκη, ανάγκη γιατί η ζωή του δεν του εξασφάλισε ήρεμα λιμάνια και έτσι κατέφυγε στο γράψιμο για να ανακουφίσει την ψυχή του μακριά από ανέμους. Και αυτή η ανάγκη έκφρασής του σε όλη την διάρκεια της ζωής του δε θα πάψει να είναι ο κύριος μοχλός και η κινητήριος δύναμη της ύπαρξής του. Περισσότερα
Η ιστορία του Ίβο Άντριτς είναι από αυτές που η λογοτεχνική -και όχι μόνο- ιστορία μπορεί και θυμάται, γιατί λησμονώντας την θα ήταν πολύ πιο φτωχή. Ο Άντριτς υπήρξε μυθιστοριογράφος, ποιητής και συγγραφέας σύντομων ιστοριών και κατάφερε με τη γραφή του να καταγράψει την πολυτάραχη ιστορία της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, έτσι όπως ο ίδιος την έζησε καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του, υπηρετώντας ως διπλωμάτης σε διάφορες θέσεις και μέρη της Ευρώπης και δυστυχώς να προβλέψει τα οδυνηρά γεγονότα που διαδραματίστηκαν με τη διάλυση της άλλοτε κραταιάς και περήφανης χώρας. Περισσότερα
Η Λούσι Χάνιτσερτς, μια νεαρή Αγγλίδα, έχει μάθει να υπακούει στους κοινωνικούς κανόνες και τις συμπεριφορές που τις υπαγορεύουν πρόσωπα του περιβάλλοντός της, από τη νευρωτική ξαδέρφη της μέχρι τη μητέρα και τον αρραβωνιαστικό της. Όταν κατά τη διάρκεια των διακοπών της στη Φλωρεντία γνωρίσει τον Τζορτζ Έμερσον και τον πατέρα του, η ζωή της θα αλλάξει για πάντα. Γραμμένο το 1908, το μυθιστόρημα αυτό του Ε. Μ. Φόρστερ, το οποίο μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 1985 από τον Τζέιμς Άιβορι, είναι μια εξαιρετική κοινωνική κωμωδία, ένα πνευματώδες σχόλιο στη βρετανική αστική τάξη των αρχών του 20ού αιώνα.Περισσότερα
Οι κολλητοί του τον φωνάζουν Μπίλλυ, το ίδιο και η οικογένειά του, για όλους τους άλλους είναι απλώς ο Βασίλης. Ένας νέος είκοσι δύο χρονών με πολλά “γκάζια” κι αχαλίνωτη δημιουργικότητα. Με το χαρτί του πανεπιστημίου στο χέρι, ονειρεύεται ένα μεταπτυχιακό στο εξωτερικό που θα του χαρίσει φτερά. Μέχρι να βρεθούν τα χρήματα, δουλεύει στην καφετέρια της μητέρας του, ενώ τα βράδια καταπιάνεται με τη δημιουργία ενός περιοδικού φανζίν με τον τίτλο Placebo.Περισσότερα
Σε καιρούς χαλεπούς και κρίσιμους όπως οι σημερινοί, κείμενα όπως αυτό που παρουσιάζεται εδώ, έρχονται να θυμίσουν πόσο η ιστορία μπορεί να ξαναγραφτεί με δραματικούς όρους -άρα χρειάζεται προσοχή- και πόσο επίκαιρος είναι ο λόγος στρατευμένων λογοτεχνών όπως ο Thomas Mann. Με προφητική και διεισδυτική ματιά σε πρόσωπα και πράγματα, ο κορυφαίος Γερμανός συγγραφέας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε όλους, συμπατριώτες του και μη, για την επερχόμενη καταστροφή, μια καταστροφή ολοκληρωτική που κόστισε τόσες ζωές και διαμέλισε την Ευρώπη σε χίλια κομμάτια. Βασικά, αναφέρεται σε έναν πόλεμο αχρείαστο που σαφώς και θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν δεν είχαν επικρατήσει εθνικοί εγωισμοί και αν είχαν εισακουστεί πιο λογικές φωνές για ειρηνική επίλυση προβλημάτων. Περισσότερα
Η ιστορία της σύγχρονης Ρωσίας του 20ου αιώνα είναι άμεσα συνυφασμένη με την ιστορία της Ευρώπης, δεν είναι άλλωστε τυχαία η ανάμειξη της Ρωσίας σε διάφορα ευρωπαϊκά θέματα και βέβαια στους ευρωπαϊκούς πολέμους, τόσο του 19ου όσο και του 20ου αιώνα. Θα αναφερθώ σε δύο μορφές της ρωσικής λογοτεχνίας που με τη γραφή τους, τη σκέψη τους και την πολυτάραχη ζωή τους σημάδεψαν, όχι μόνο τη λογοτεχνία, αλλά και την ιστορία της χώρας και κατ’ επέκταση όλου του κόσμου και της αντίληψης για αυτόν. Διήγαν παράλληλους βίους, τα βιβλία τους λογοκρίθηκαν και απαγορεύτηκαν, γεύτηκαν τη βαρβαρότητα και την αδικία του ολοκληρωτικού και απολυταρχικού σταλινικού και εν μέρει του μετασταλινικού καθεστώτος και κατάφεραν να αποκατασταθούν ηθικά στο εξωτερικό όπου και αναγνωρίστηκαν. Περισσότερα
Ο Γιάννης Αντωνιάδης γράφει κριτική για το βιβλίο «Τι μπορεί να κάνει η ιστορία», του Patrick Boucheron, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.Περισσότερα
Ο Γιάννης Αντωνιάδης παρουσιάζει κριτική για το βιβλίο «Από τον Kant στους επιγόνους του», του Victor Delbos, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αμολγός.Περισσότερα
Ο ίδιος ο Benjamin ήταν ένας από τους πολλούς διανοούμενους που συμμετείχαν στις διαμάχες της εποχής, εισερχόμενος -όπως δείχνουν οι σύγχρονές του και λησμονημένες, με ελάχιστες εξαιρέσεις, πηγές στις οποίες παραπέμπει- σε διάλογο με όλα σχεδόν τα κυρίαρχα αφηγήματα πολιτισμικής, πολιτικής και λογοτεχνικής ιστορίας, τα οποία χρησιμοποιούσαν το δίπολο Αναγέννηση-Μπαρόκ, προκειμένου να θέσουν ζητήματα νεωτερικότητας, προόδου, ύφους και πολιτισμικής ταυτότητας της Γερμανίας σε μια από τις πλέον κρίσιμες στιγμές της ιστορίας της, η οποία θα την οδηγήσει στην πανηγυρική κήρυξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και στην απελπιστική πραγματικότητα του Μεσοπολέμου, περίοδος που συμπίπτει περίπου, αν πιστέψουμε τον Benjamin, με το διάστημα που χωρίζει τη σύλληψη (1916) της Καταγωγής από τη συγγραφή (1925) της. Για να χρησιμοποιήσουμε μια από τις μεταφορές της, η Καταγωγή δρα ως σεισμογραφική βελόνα που καταγράφει όλες τις πνευματικές δονήσεις της Γερμανίας των τελών του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, μετατρέποντας το κείμενο του Benjamin σε ένα πολύπλοκο δίκτυο θέσεων, μέσα από το οποίο και μόνο αναδεικνύεται η «μοναδικότητα» του συγγραφέα της. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου).Περισσότερα
Το φως στο σκοτάδι·
να γονιμοποιείς το ίδιο το σπέρμα
στην σύσταση του θαύματος
κι όπως ο λεκτικός παράμορφος παραδεισώνεται
να πλέουμε βλέπον
με αντιδογματική των αλλαγμάτων
το σκος στο φωτάδι.
[Από την έκδοση].Περισσότερα