“Αυτό που επιχειρώ είναι μία συνεχή ανανέωση, πραγματικά συνεχή και αυτό δεν είναι κάτι εύκολο. Γνωρίζω πως η ζωγραφική μου έχει διάφορες μορφές, βιαιότητα, ένα συνεχές παιχνίδι δύναμης, είναι ένα πράγμα εύθραυστο με την έννοια του ωραίου, του μεγαλειώδους. Είναι εύθραυστη όπως η αγάπη” έγραφες το 1954, έναν χρόνο πριν αφήσεις την τέχνη της ζωγραφικής πιο φτωχή και από το κοριτσάκι με τα σπίρτα. Και ήσουν μόλις 41 χρονών Νικολά, τόσο νωρίς, τόσο απροσδόκητα, τόσο απρόσμενα, τόσο μοιραία. Και όμως είχες καταφέρει πολλά, να γοητεύσεις δίχως άλλο το κοινό και τους κριτικούς, να εδραιώσεις την θέση σου στους καλλιτεχνικούς κύκλους και να ξεχωρίσεις, να καταστείς ένα νέο παιδί θαύμα της ζωγραφικής, ένας αυθεντικός εκπρόσωπος του χρώματος και του σχήματος που με τόσο πάθος και λαχτάρα πάντα χρησιμοποίησες για να φιλοτεχνήσεις και να χαρίσεις αυτά τα μοναδικά και επιβλητικά τοπία. Περισσότερα
Μιγέλ δε Ουναμούνο, Δύο μάνες, Εκδόσεις Μάγμα
Υπάρχει ένας συγκλονιστικός πίνακας του Φρανσίσκο Γκόγια όπου απεικονίζεται ο Κρόνος να καταβροχθίζει τον γιο του, μια σκηνή αποκαλυπτική. Είναι ένας πίνακας που αποτυπώνει την τραγικότητα ενός μυθολογικού συμβάντος, ο πατέρας καταπίνει και σκοτώνει με τέτοιο βίαιο και απεχθή τρόπο τον ίδιο του τον γιο. Η νουβέλα του Ουναμούνο έχει και αυτή αρχετυπικά στοιχεία, θυμίζει κάτι από την τραγική κατάληξη πολλών ηρώων και ηρωίδων των περίφημων αρχαίων ελληνικών τραγωδιών, αυτές που ο Σαίξπηρ αργότερα μετεξέλιξε και προσάρμοσε στη δική του εποχή. Στον πίνακα του Γκόγια αν στη θέση του Κρόνου τοποθετήσουμε μια γυναίκα, τότε κουμπώνει εξαιρετικά με την περίπτωση του Δον Χουάν, του πρωταγωνιστή που βρίσκεται στο επίκεντρο της αφήγησης του Ουναμούνο.Περισσότερα
R. Keith Schoppa, Μια σύντομη ιστορία του εικοστού αιώνα, Εκδόσεις Ψυχογιός
Η ιστορία ανέκαθεν αποτελούσε το όχημα εκείνο πάνω στο οποίο πατάει ο άνθρωπος για να γνωρίσει τον ίδιο του τον εαυτό μέσα από γεγονότα, κρίσεις και ανατροπές. Με αναφορές σε διαφορετικές περιόδους της ιστορίας και μέσα από μία πληθώρα πηγών τα ιστορικά πονήματα, όπως αυτό εδώ, επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές και μας ταξιδεύουν παρέα με την μηχανή του χρόνου σε όσα αξίζει να γνωρίζουμε για το παρελθόν μας. Με γνώση και αξιέπαινη ευρυμάθεια τα βιβλία αυτά μας παίρνουν από το χέρι και μας προσφέρουν με την οπτική γωνία του ιστορικού στην αρχαιότητα, κλασική και ύστερη, τη σύγχρονη ιστορία, την τέχνη, τη θρησκεία, την πολιτική και εμπλουτίζει το πεδίο των γνώσεών μας. Η σύγχρονη ιστορία του εικοστού αιώνα είναι ένα βήμα για να γνωρίσουμε το πρόσφατο παρελθόν για να διδαχθούμε από αυτό.Περισσότερα
Λέων Τολστόι, Πόλεμος και ειρήνη, Εκδόσεις Διόπτρα
Ο Τολστόι ανήκει στο πάνθεον των λογοτεχνών που άλλαξαν το πώς αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο και αυτό το πέτυχε μέσω γραπτών που έχουν μείνει στην ιστορία της λογοτεχνίας ως παρακαταθήκη. Είχε πει κάποτε πως όσο ο άνθρωπος έχει ζωή μέσα του, κουβαλάει στην ψυχή του το αληθινό καλό και μπορεί πάντα να το μεταδώσει και στους συνανθρώπους του. Η συνεισφορά του στα γράμματα και την κοινωνία, δηλαδή τον απλό κόσμο, είναι μεγαλειώδης γιατί με απλότητα με την οποία διήγε το βίο του, και αν και οικονομικά εύρωστος, αποκήρυξε την πολυτέλεια, πάλεψε με όπλο το λόγο του για να απαλύνει τον ανθρώπινο πόνο και την κοινωνική ανισότητα. Σε όλη του τη ζωή και μέχρι το τέλος υπηρέτησε με ζήλο τις αρχές και τις αξίες που ο ίδιος είχε ορίσει, χωρίς να παρεκκλίνει από αυτές. Αυτό το πνεύμα της απλότητάς του μεταλαμπαδεύεται και μέσα από την ιστορία του βιβλίου που διαβάζει η μητέρα Νατάσα στα παιδιά της.
Υπέρμαχος μιας παμβαλκανικής συσπείρωσης και ενός κοινού μετώπου κατά των Οθωμανών κατακτητών μαρτύρησε για τα πιστεύω του και τα ιδανικά του αφήνοντας δυσαναπλήρωτο κενό στην Ιστορία (Γράμμα στον Ρήγα Φεραίο)
Είχες αναπτύξει από νωρίς τη δράση σου ώστε ο ελληνικός τόπος να βρει επιτέλους την πολυπόθητη ανεξαρτησία μετά από αιώνες οθωμανικού ζυγού, είχες μέσα σου ένα ακούραστο πάθος για ελευθερία και το υπερασπίστηκες μέχρι τέλους, είχες εγγεγραμμένη και έμφυτη μια υποδόρια και ανεξήγητη σχέση με τους προγόνους σου, τους οποίους και έθεσες στο επίκεντρο των προβληματισμών σου και των αναζητήσεών σου. Στη Θεσσαλία και ακόμα πιο συγκεκριμένα στο Βελεστίνο από όπου και καταγόσουν είχες βιώσει από νωρίς τη βαρβαρότητα και την βαναυσότητα ενός καθεστώτος αυταρχικού και παρατηρούσες γύρω σου τους συμπατριώτες σου και την οικογένειά σου να υποφέρουν υπό τον έλεγχο του Σουλτάνου που είχε περιορίσει κάθε έννοια ελευθερίας. Περισσότερα
Σταύρος Λυγερός, Η εξέγερση του Πολυτεχνείου. Μια ξεχασμένη κατάθεση, Εκδόσεις Πατάκη
“Έλληνες, ακόμη το Πολυτεχνείο είναι ελεύθερο και αγωνιζόμαστε. Τα στήθια μας είναι προτεταμένα στα πολυβόλα και στα τεθωρακισμένα που βρίσκονται μπροστά στην πύλη του Πολυτεχνείου… Έλληνες, πρέπει να μάθετε την αλήθεια. Πρέπει να μάθετε πως τα παιδιά σας γεννήθηκαν λεύτερα, πως τα παιδιά σας θα ζήσουν ελεύθερα, πως τα παιδιά σας θα ζήσουν γιατί πιστεύουν στην προοπτική αυτού του τόπου… Ο ελληνικός λαός μάχεται και αγωνίζεται” είναι μερικά από τα λόγια του εκφωνητή Δημήτρη Παπαχρήστου, ο οποίος μέσα από τα μεγάφωνα που είχαν στηθεί στο Πολυτεχνείο απευθύνεται στον κόσμο και επισημαίνει την κρισιμότητα των ιστορικών στιγμών εκείνης της χρονικής περιόδου, μιλάει από καρδιάς και μέσα από την ψυχή του για τον αγώνα κατά της βαρβαρότητας και της ανελευθερίας. Ο Σταύρος Λυγερός, ξαναμιλά για εκείνες τις δύσκολες εβδομάδες και μέρες, το είχε ξανακάνει το 1977, και μας προσφέρει ένα χρονικό του τι συνέβη μέσα από τα όσα έζησε ο ίδιος, η μαρτυρία του είναι εμβληματική και διδακτική.Περισσότερα
Απούληιος, Το δαιμόνιον του Σωκράτη, Εκδόσεις Ροές
Η σειρά Μικρομέγκα των εκδόσεων Ροές, τόσο αυτή της λογοτεχνίας σε χρώμα λευκό όσο και η έτερη σε χρώμα πιο απαλό για να μπορούσε να τις ξεχωρίζουμε, είναι μια επένδυση στη γνώση, είναι ένα άνοιγμα στο πνεύμα και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα, από τη βιογραφία, την ψυχολογία, την φιλοσοφία, μέχρι την ποίηση, την πολιτική, το δοκίμιο. Πρόκειται αναμφίβολα για μια εμπνευσμένη και πεφωτισμένη σειρά που προσφέρει στον αναγνώστη όλα εκείνα τα πνευματικά και φιλοσοφικά εχέγγυα για να αναστοχαστεί. Όλα τα βιβλία της σειράς είναι στοχευμένα προς αυτόν τον στόχο και τον σκοπό, είναι βιβλία διαχρονικά που πρέπει να μελετώνται ξανά και ξανά γιατί κάθε φορά έχουν και κάτι νέο να κομίσουν. Τέτοιο ακριβώς είναι και το παρόν βιβλίο, ένα εγχειρίδιο γνωριμίας με τον κόσμο των δαιμόνων και δη το δαιμόνιο του Σωκράτη, στο οποίο ο Απούληιος αναφέρεται μεταξύ άλλων. Περισσότερα
Pierre Assouline, Το Υπερωκεάνιο, Εκδόσεις Πόλις
Είναι κάποιοι συγγραφείς που όσο γράφουν τόσο πιο πολύ ωριμάζουν, τόσο πιο πολύ αποκαλύπτουν αυτό το έμφυτο χάρισμα που τους έχει δοθεί να συναρπάζουν τους αναγνώστες κάνοντας χρήση της γνώσης τους περί Ιστορίας με έναν κατά πολύ δικό τους τρόπο, μοναδικά σαγηνευτικό. Γιατί η Ιστορία είναι η απόδειξη της ύπαρξης του ανθρώπου, είναι εκείνο το όχημα που έχει τη δύναμη να μας μεταφέρει σε άλλους χρόνους και να τους ξαναζούμε σαν εμφανιστεί ένας πεφωτισμένος σαν τον Ασσουλίν να εκτοξεύει την περιέργειά μας και την φιλομάθεια μας.“Φως της αλήθειας, μάρτυρας των καιρών, δάσκαλος της ζωής είναι η Ιστορία” είχε γράψει ο Κικέρων. Πράγματι, η ιστορία, όπως και η τέχνη, είναι το πέρασμα του ανθρώπου από τη γη, είναι η απόδειξη της ίδιας του της ύπαρξης, των λαθών του αλλά και των επιτευγμάτων του.Περισσότερα
Κατέκτησε με την φωνή της ολόκληρο τον κόσμο και ερωτεύτηκε δίχως αύριο με τίμημα τη ζωή της (Γράμμα στη Μαρία Κάλλας)
Το όνομά σου ακούστηκε σε όλη την οικουμένη μέσα από την στεντόρεια φωνή σου που μέχρι σήμερα δεν έπαψε να σαγηνεύει τα αυτιά των ακροατών, να γοητεύει το κοινό, να ξεσηκώνει τα πλήθη και να προκαλεί ρίγη συγκίνησης. Μέσα από τη φωνή σου, Μαρία, τα λυρικά έργα τόσων αιώνων, τόσο σημαντικών μουσουργών πήραν μια δεύτερη ζωή, αναγεννήθηκαν μέσα από τις εξαίσιες ερμηνείες σου και σημάδεψες με τρόπο μοναδικό και σχεδόν θεϊκό την όπερα και τις άριες. Ο κόσμος ερχόταν να σε ακούσει γιατί έβλεπε στα μάτια σου αυτά που έλεγες με την φωνή σου, ήσουν ένα πρόσωπο οικείο, μια γυναίκα που άγγιζε το κοινό όπως λίγοι. Περισσότερα
Hernan Diaz, Παρακαταθήκη, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Ο Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ στο βιβλίο του Η Κατάρρευση που δημοσιεύτηκε το 1936, τέσσερα χρόνια δηλαδή πριν τον ξαφνικό του θάνατο αναφέρεται στη δίνη, η οποία δημιουργήθηκε από το κραχ του 1929 και επέδρασε τόσο αρνητικά στις ζωές των ανθρώπων. Και αυτό γιατί δεν πρόκειται απλά και μόνο για μία οικονομική κατάρρευση, αυτό που έλαβε χώρα ως γεγονός και οδήγησε πολύ κόσμο στην απόλυτη καταστροφή ήταν κυρίως η ψυχολογική κατάρρευση και η πλήρης διάλυση μιας μεσαίας τάξης που πριν λίγα μόλις χρόνια ζούσε το όνειρο της απόλυτης ευτυχίας. Η ευτυχία όμως αυτή δεν ήταν παρά ένα όνειρο θερινής νυκτός και μια ουτοπική ψευδαίσθηση καθώς η πεποίθηση πως το χρήμα θα συνεχίζει να ρέει άφθονο ήταν ένα πολύ καλογραμμένο παραμύθι χωρίς καλό τέλος.Περισσότερα
Andrew Baruch Wachtel, Τα Βαλκάνια στην Παγκόσμια Ιστορία, Εκδόσεις Κέδρος
Κατά τον Χέγκελ “το μόνο που μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι τίποτε δεν μας διδάσκει η ιστορία”. Το οδοιπορικό στα ιστορικά γεγονότα που επιχειρεί σε αυτό το σπουδαίο πόνημα ο ιστορικός Γουάχτελ την άποψη του Χέγκελ έρχεται με τραγικά επίκαιρο τρόπο να επικροτήσει και να επαυξήσει. Η πολύπαθη περιοχή των Βαλκανίων έχει ένα ιστορικό βεβαρημένο που λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί ανασταλτικά για την ειρήνη στην περιοχή λόγω της πολυφυλετικής της διάστασης και της πολυφωνίας των λαών που την κατοικούν, θα μπορούσαμε να μιλάμε για μια άλλη Μέση Ανατολή. Εμείς όλοι θεατές αυτής της κατάστασης, η οποία χρόνια τώρα με επώδυνες συνέπειες μετατρέπεται σε τροχοπέδη ανάπτυξης και ευημερίας, εμφανίζεται σαν λύκος της στέπας να δηλητηριάζει με μίσος και μισαλλοδοξία κάθε προσπάθεια ανόρθωσης και συνύπαρξης των ανθρώπων.Περισσότερα
Ουίλλιαμ Μπάροουζ, Οι πόλεις της κόκκινης νύχτας, Εκδόσεις Τόπος
Στον πυρετό του χάους και της αναρχίας κινούνται οι ήρωες του Μπάροουζ, μέσα σε υπόγειες στοές ανομίας και ανηθικότητας που μοιάζει να έχουν πλημμυρίσει τα σωθικά των πόλεων και έχουν παρασύρει και τους ανθρώπους που τις κατοικούν. Ο Μπάροουζ περιγράφει μέσα στις ιστορίες του έναν κόσμο αλλόκοτο και απόκοσμο, μια κοινωνία σε πλήρη σήψη, ένα σύμπαν κοινωνικό εκτός πλαισίου κανονικότητας βουτηγμένο στην ασυδοσία και την παραβατικότητα, έναν κόσμο δίχως αύριο και δίχως μέλλον. Η γραφή του Ουίλλιαμ Μπάροουζ είναι καταιγιστική, είναι από μόνη της μοναδική γιατί μοιάζει να επιπλέει στα όρια της τρέλας και της παρανοϊκότητας. Μα μήπως οι ίδιες οι κοινωνίες, έτσι όπως έχουν ασύμβατα διαμορφωθεί και τα ίδια τα γεγονότα δεν οδηγούν τον σύγχρονο άνθρωπο στα πιο βαθιά σκοτάδια και τις πιο ανορθόδοξες πράξεις, μακριά από κάθε λογική και ορθολογισμό;Περισσότερα