Ιέρεια της ποίησης ξεδίπλωσε το πάθος και τον πόθο του έρωτά της μα δεν πρόλαβε να τον απολαύσει (Γράμμα στη Μαρία Πολυδούρη)

Πόσο πολύ τον αγάπησες ποτέ δεν θα το μάθει μα εσύ το γνώριζες καλά και αφέθηκες σε αυτό τον έρωτα να σε παρασύρει με τα βέλη του σε μια άλλην στρατόσφαιρα έξω από αυτό το σύμπαν. Αιχμάλωτη μα όχι φυλακισμένη έδειξες από την πρώτη μέρα της γνωριμίας σας την αστείρευτη ερωτική έλξη που σου προκάλεσε μα και εκείνος σε ερωτεύτηκε σφόδρα όχι όμως όπως εσύ. Η μοίρα δεν ήθελε να σας αφήσει να χαρείτε τους καρπούς του έρωτά σας, σαν αυτός ο καρπός να ήταν απαγορευμένος και εσείς καταδικασμένοι πρωτόπλαστοι να ξανανταμώσετε στην άλλη ζωή. Μα θαρρώ πως και οι δυο σας ευχαριστημένοι μείνατε από αυτήν την απόφασή της, πορευτήκατε μαζί όσο ήταν δυνατόν, ζήσατε όσο σας επετράπη και όσο αντέξατε, ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις τον έρωτά αυτόν και κινήσατε για άλλες πολιτείες. Περισσότερα

Βλάσης Σκολίδης, Δημιουργία και ψύχωση στον Γιαννούλη Χαλεπά, Εκδόσεις Ερατώ

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να ερμηνευτεί μια προσωπικότητα, μια φυσιογνωμία όπως αυτή του Έλληνα Ροντέν, του μοναδικού Τηνιακού γλύπτη, του Γιαννούλη Χαλεπά. Ο κόσμος του Χαλεπά ήταν ένα κράμα δημιουργίας και βιωμάτων, τα οποία μας αναλύει ο συγγραφέας σε αυτό το σπουδαίο βιβλίο που αποτελεί εγχειρίδιο και οδηγό για να γνωρίσουμε τον άνθρωπο και καλλιτέχνη Χαλεπά. Σε χαλεπούς καιρούς όπως οι σημερινοί όπου τέτοιοι άνθρωποι ή σπανίζουν ή βρίσκονται υπό την σκέπη διάφορων τυχάρπαστων και επιφανειακών ανθρώπων που δεν πρεσβεύουν παρά το τίποτα, ο Χαλεπάς είναι ένας φάρος σαν εκείνον της Αλεξάνδρειας, είναι μια αξεπέραστη πηγή έμπνευσης και γνώσης, είναι ένα δείγμα ανθρώπου που υπηρέτησε τη δημιουργία, τη σεμνότητα και την ταπεινότητα.Περισσότερα

Γκράχαμ Γκρην, Καμένο χαρτί, Εκδόσεις Πόλις

Έχοντας ταξιδέψει και ζήσει σε πολλά σημεία του ορίζοντα, έχοντας παρατηρήσει τόσα έντονα γεγονότα στα μέρη αυτά και έχοντας το μικρόβιο του ψυχαναλυτή τόσο στο πνεύμα όσο και στο χαρτί, ο μοναδικός Γκράχαμ Γκρην υπήρξε, διατηρώντας απόλυτα τη διαφορετικότητά του, ένα κράμα ανάμεσα σε Τζόζεφ Κόνραντ και Σόμερσετ Μωμ. Γνώριμος ήδη στο ελληνικό κοινό από τα πολλά μυθιστορήματά του, πολλά από τα οποία έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Πόλις, ο Γκράχαμ Γκριν υπήρξε πράκτορας των Βρετανικών Μυστικών υπηρεσιών και από τη θητεία του αυτή άντλησε πολλά από τα θέματά του. Χρησιμοποίησε τις εμπειρίες του και όλη αυτή τη γνώση που αποκόμισε για να εμπνευστεί θέματα και να αφιερωθεί στη συγγραφή σπουδαίων βιβλίων που θίγουν ζητήματα φλέγοντα και καίρια, επίκαιρα μέχρι και σήμερα.Περισσότερα

Ένας δανδής εθισμένος στη γυναικεία ομορφιά και σοφός παρατηρητής της κοινωνικής δραστηριότητας (Γράμμα στον Ονορέ ντε Μπαλζάκ)

Έχεις μείνει στην ιστορία ως ο χοντρούλης της λογοτεχνίας, ένας ευτραφής εμπνευστής όλων αυτών που μας άφησες πίσω και δεν έχουμε λόγια αρκετά για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τη δική σου Ανθρώπινη Κωμωδία σε συνέχεια της Θείας Κωμωδίας του Δάντη από την οποία άντλησες στοιχεία γιατί τα μεγάλα κείμενα ήταν πάντα ο οδηγός σου και ο πλοηγός σου. Σοφός, εμπνευσμένος και πάντα σε αναζήτηση νέων ερεθισμάτων βρισκόσουν και υπήρξες τόσο αγαπητός και τόσο θελκτικός στις γυναίκες της εποχής, ένας Δον Ζουάν της εποχής σου και ας μην ήσουν όμορφος αρκετά ούτε και ψηλός, είχες άλλα χαρίσματα, τα οποία θα σου μετά. Όλα αυτά δεν έχουν αξία, αξία έχει ο πλούτος της ψυχής σου, αυτόν τον οποίο ξεδίπλωσες με σαγήνη και διαχυτικό πνεύμα. Περισσότερα

Μηνάς Στραβοπόδης, Ο επαναστάτης της αβύσσου, Εκδόσεις Αρμός

“Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο ερχόμαστε, καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο. Το μεταξύ φωτεινό διάστημα το λέμε Ζωή” είχε γράψει κάποτε ο Νίκος Καζαντζάκης. Με αυτό ταυτίζω τον ήρωα του βιβλίου, αυτή η σκέψη μου ήρθε πρώτη σαν άρχισα την ανάγνωση και σαν άρχιζα να διεισδύω στα έγκατα της αφήγησης για να βρω το μίτο της Αριάδνης και το νήμα της ζωής αυτού του ανθρώπου που βρέθηκε κλεισμένος σε ψυχιατρείο απλά και μόνο επειδή επικαλέστηκε τη διαφορετικότητά του ενώπιον ενός αυτοσχέδιου λαϊκού ανοιχτού δικαστηρίου χωρίς διαδικασίες. Εκείνο πήρε για αυτόν σαν την Εκκλησία του δήμου που ψηφίζει δια ανάτασης χειρός την απόφασή του, μα χωρίς κανόνες, την τελεσίδικη απόφαση να τον κλείσει σε ίδρυμα σαν να ήταν κάποιος παράφρων. Η αφήγηση δραματική μα όχι μακριά από μια σκληρή πραγματικότητα, από έναν κυκεώνα στιγμών που γλαφυρά περιγράφονται και εμείς στεκόμαστε να τα παρακολουθούμε σαν θεατές σε αρχαίο δράμα που παίζεται στη Θήβα.Περισσότερα

Ο κόσμος και ο πλούτος της γραφής, ένα πολύτιμο αγαθό που δεν πρέπει με τίποτα να χαθεί

Γραφή, ό,τι πολυτιμότερο έχει γεννηθεί στον κόσμο εκτός από την πλάση την ίδια, αυτή η εφεύρεση του ανθρώπου είναι μία από τις πιο ιστορικές και από τις πιο πανάρχαιες που άλλαξε τον κόσμο. Η ιστορία της γραφής γεννιέται μέσα από την ανάγκη του ανθρώπου να καταγράψει σκέψεις και συλλογισμούς, να κοινωνήσει το πνεύμα. Στην αρχή αυτό επιτυγχάνεται χάρη στις περίφημες πινακίδες από πηλό όπου και αποτυπώνεται η γραφή, εκεί υπάρχει η δυνατότητα ο γραφέας να σβήνει και να ξαναγράφει νέο κείμενο όπως κάνουμε εμείς σήμερα στα τετράδια. Είναι τα ελληνικά αγγεία ένα τέτοιο παράδειγμα πάνω στα οποία χαράζονται γράμματα, ονόματα και έτσι έχουμε σήμερα 2500 χρόνια μετά να διαβάζουμε το ελληνικό αλφάβητο. Το ελληνικό αλφάβητο υπήρξε και υπάρχει μέχρι σήμερα χάρη σε έναν και μόνο άνθρωπο που κατάφερε να μετατρέψει τα διάσπαρτα σύμβολα και να δημιουργήσει από το μηδέν αυτό το αλφάβητο, το φοινικικό που αποτελεί συνάμα το ελληνικό. Και φυσικά δεν είναι μόνο αυτό, η Μεσοποταμία, η Ασσυρία, η Φοινίκη και τόσοι άλλοι πολιτισμοί πρωταγωνιστές. Και είναι μετά που η ιστορία συνεχίζεται ακατάπαυστα χάρη στις περγαμηνές, στον πάπυρο και στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της αρχαιότητας που δυστυχώς χάθηκε για πάντα μαζί με το υπερπολύτιμο περιεχόμενό της, μια απώλεια που πλήγωσε την πνευματική παρακαταθήκη του τότε γνωστού κόσμου.Περισσότερα

Ένας επίμονος, εμπνευσμένος και ακούραστος υπηρέτης και εργάτης της τέχνης και της ιατρικής (Γράμμα στον Αντόν Τσέχοφ)

Θα ξεκινήσω αν μου το επιτρέπεις με ένα απλό ερώτημα, μια απορία που με τρώει μέσα μου και ήθελα πάντα να σου απευθύνω όταν διάβαζα και τώρα δηλαδή που συνεχίζω να σε διαβάζω, τώρα που βλέπω τα έργα σου στο θέατρο και κάθε φορά μένω ενεός με αυτά που μας αφηγείσαι Αντόν. Τελικά μήπως με όλα αυτά που έγραψες καταδίκασες τον εαυτό σου αφού λύτρωνες τους άλλους και εσύ πάσχιζες να βρεις τις απαντήσεις που ποτέ δεν ήρθαν; Θα έχεις δίκιο να λες πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο, πως δεν ισχύει ακριβώς για να είσαι πιο συγκεκριμένος μα θα έβρισκες πως θα μπορούσε να έχει μια κάποια λογική. Περισσότερα

Vladimir Nabokov, Σκοτεινό αδιέξοδο, Εκδόσεις Αγγελάκη

Ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ όπως ο Μπαλζάκ, ο Λακλό και άλλοι συγγραφείς του 19ου αιώνα, μπορεί να θεωρηθεί ως ένας από τους διαμορφωτές της φιλοσοφικής λογοτεχνίας που πραγματεύεται το θέμα των σχέσεων και δη του έρωτα, γιατί ο Ναμπόκοφ δεν γράφει απλώς, αλλά παράλληλα στοχάζεται. Ο έρωτας είναι ικανός για όλα, έχει εκείνο το μαγικό ραβδί να συγχωρεί αλλά και να κατακεραυνώνει, να σμίγει μικρούς και μεγάλους εραστές σε ένα παιχνίδι δίχως τελειωμό, χωρίς αναισθητικό, σαν τα σύννεφα που χορεύουν στο ρυθμό του ήλιου και εκείνος λατρεύει να παίζει πίσω τους το δικό του κρυφτό μέχρι να τους αποκαλυφθεί. Ο έρωτας είναι λυτρωτικός, είναι επαναστατικός, έχει εκείνη την σκόνη που διώχνει πάνω από τους διστακτικούς το μικρόβιο της αμφιβολίας ακόμα και σε δύσκολες περιστάσεις.Περισσότερα

James Norbury, Το Μεγάλο Πάντα και ο Μικρός Δράκος, Εκδόσεις Διόπτρα

Η φιλία είναι μια ψυχή που κατοικεί σε δύο σώματα έλεγε ο Αριστοτέλης, η φιλία είναι μια υπέρτατη αξία, μια έννοια που καλύπτει το φάσμα της ανταπόδοσης, της καλοσύνης, της συμβουλής, της φροντίδας και της αγάπης μακριά από ιδιοτέλειες και μοχθηρίες παντός τύπου. Σε αυτό το βιβλίο παίρνει σάρκα και οστά η έννοια της φιλίας έτσι όπως τη γνωρίζουμε και μέσα από την ιστορία των Διόσκουρων, του Κάστορα και του Πολυδεύκη, οι οποίοι προσωποποιούσαν για τους Έλληνες την εντιμότητα, τη γενναιοψυχία, την τόλμη, την ευγένεια και την αρετή. Ήταν προστάτες των καραβιών και των ναυτικών. Οι Έλληνες τους λάτρευαν και τους τιμούσαν σαν θεούς, ενώ συχνά ζητούσαν από αυτούς συμπαράσταση και βοήθεια στις δύσκολες ώρες. Ήταν οι προστάτες και σωτήρες των θνητών όπως τους είχαν χαρακτηρίσει την εποχή εκείνη.Περισσότερα

Μια γυναίκα αδάμαστη και γενναία που έκανε τη ζωή της τέχνη και την τέχνη ζωή (Γράμμα στη Φρίντα Κάλο)

Γεννημένη θηρίο πριν ακόμα γεννηθείς, πάλεψες για τη ζωή σου σα λιοντάρι και στάθηκες όρθια χωρίς τίποτα να σε καταπονεί. Ρημαγμένο το σώμα σου μα η ψυχή σου δε λυγίζει και η καρδιά σου αντέχει το βάσανο του πόνου, έναν πόνο που δεν σε κάμπτει και δεν σε αποτρέπει από το να ζωγραφίζεις, να χαίρεσαι τη ζωή, να τραγουδάς και να χορεύεις έτσι όπως εσύ ήθελες και λαχταρούσες, δίχως παύση μέχρι λιποθυμίας. Γιατί τι είχες να χάσεις αφού μέσα σου όλα είχαν χαθεί; Τι νόημα είχε να προσέχεις; Παντού έβλεπες λουλούδια χρωματιστά, παντού έψαχνες για την ανθρώπινη παράσταση, τον άνθρωπο είχες στην καρδιά σου και στη σκέψη σου και εσένα είχες για κύριο μοντέλο, την τραγωδία του ατυχήματός σου αλλά και το θάρρος, την τόλμη σου να μην παραδοθείς και να συνεχίσεις να βαδίζεις το δρόμο που ήταν η μοίρα σου, το ριζικό σου, το πεπρωμένο της υπόστασής σου. Περισσότερα

Ρόμπι Γουέισμαν, Το αγόρι από το Μπούχενβαλντ, Εκδόσεις Πατάκη

Η ιστορία του Άουσβιτς και του Νταχάου είναι αρκετά γνωστές και θλιβερές. Είναι γνωστά όλα αυτά που συνέβησαν σε όσους δυστυχώς πέθαναν υπό τις φρικιαστικές συνθήκες και τους περίφημους θαλάμους αερίων στους οποίους εισάγονταν για να εξοντωθούν και να εξολοθρευτούν. Είναι η ντροπή της ανθρωπότητας όλα αυτά τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και αναδεικνύουν τη βαρβαρότητα των ανθρώπων έναντι των ζώων που ποτέ δεν θα έκαναν τέτοιο κακό. Το Μπούχενβαλντ είναι ένας άλλος τόπος μαρτυρίου, ένα δείγμα του μαρτυρίου αυτού αποτελεί και αυτό το βιβλίο που ξεδιπλώνει την ιστορία των παιδιών, των αγοριών δηλαδή, Εβραιόπουλα στην πλειοψηφία τους, αγόρια ανήλικα, τα οποία βρέθηκαν εκεί φυλακισμένα να εργάζονται αντί να απολαμβάνουν ως παιδιά την παιδική τους τρυφερή ηλικία. Ο Ρόμπι Γουέισμαν καταθέτει άλλη μία πτυχή από τις πολλές άγνωστες ιστορίες που μας απασχολούν σχετικά με αυτή την περίοδο.Περισσότερα

Κωνσταντίνα Αρμενιάκου, Οι ιππότες της ελευθερίας, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Ο εθνικός ύμνος της Γαλλίας, η επονομαζόμενη και Μασσαλιώτιδα, είναι η κραυγή αγωνίας ενός λαού που ποθεί την ελευθερία του απέναντι στην ασυδοσία της αριστοκρατίας που απολαμβάνει μόνη της τα οφέλη του πλούτου και ο λαός πίσω απομονωμένος και παραμερισμένος ζει στη φτώχεια και την ανέχεια υπό άθλιες συνθήκες. Μέσα στο πλαίσιο αυτής της ατμόσφαιρας το αίτημα των Ελλήνων ακούγεται πιο δυνατό από ποτέ, αφού όσοι ταξίδευαν στο εξωτερικό ασπάζονταν τις ιδέες του διαφωτισμού. Σε όλη την Ευρώπη οι διανοούμενοι Έλληνες που τόσα χρόνια βλέπουν την πατρίδα τους σκλαβωμένη να ζει κάτω από τον ζυγό του κατακτητή επιταχύνουν τη δράση τους και τις ενέργειές τους ώστε το πνεύμα της αθάνατης Γαλλικής Επανάστασης να διαδοθεί παντού και με αυτό το πνεύμα τροφοδοτείται και η ανάγκη των Ελλήνων για την ανεξαρτησία τους από τους Οθωμανούς.Περισσότερα