Μαρία Γαβαλά, Κόκκινος σταυρός, Εκδόσεις Πόλις

GAVALA
“Δεν είμαι συνηθισμένη γυναίκα. Δουλεύω, επινοώ, δημιουργώ, χύνω αίμα και ιδρώτα, τους χυμούς του σώματός μου, το περιεχόμενο του εγκεφάλου μου, και οι άλλοι περιφρονούν την προσφορά μου. Χωρίς δεύτερη σκέψη. Κάθε φορά που έχω να προσφέρω κάτι, με αναγκάζουν να περνώ από αυστηρό έλεγχο, από κρησάρα. Δύο κριτές ικανοτήτων εξέτασαν μετά προσοχής το αίτημά μου, την προσφορά μου, και την απέρριψαν. Απέρριψαν τη ζωγραφιά μου. Απέρριψαν τα λουλούδια μου. Τα βρήκαν κακόγουστα, άτεχνα, ασήμαντα. Εμένα απέρριψαν δηλαδή. Εμένα βρήκαν κακόγουστη, άτεχνη, ασήμαντη. Ο άνεμος θα σκορπίσει τις στάχτες μου και ουδείς θα γνωρίζει ποια υπήρξα στ’ αλήθεια. Ποιες ήταν οι ζωγραφιές μου. Τα άνθη του ταλέντου μου”. Αυτά είναι τα λόγια της ζωγράφου Γκέρτρουντ Φλεκ, της γυναίκας που ήταν έγκλειστη για πολλά χρόνια σε ψυχιατρική κλινική και τελικά θανατώθηκε όπως πολλοί άλλοι ασθενείς καθώς το ναζιστικό καθεστώς αντιμετώπιζε τις ψυχικές ασθένειες ως στίγμα, ως κάτι μιαρό και ανάξιο ζωής. Είναι τόσα πολλά και δυστυχώς ανεξάντλητα τα επεισόδια, τα γεγονότα και οι ιστορίες που ξεπηδούν από τον ολέθριο σε απώλειες Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και η Μαρία Γαβαλά σε αυτό το μυθιστόρημα καταφέρνει να δοκιμάσει τις αντοχές του αναγνώστη με ένα βιβλίο κόλαφο για τα τεκταινόμενα εκείνης της περιόδου, οι αποκαλύψεις της δε, οι οποίες είναι βασισμένες σε πραγματικά στοιχεία, ξεδιπλώνουν το κουβάρι της βαναυσότητας και του ανθρώπινου πόνου.Περισσότερα

Δημήτρης Κανελλόπουλος, Ο θάνατος του αστρίτη και άλλες ιστορίες, Εκδόσεις Κίχλη

αστριτης

Είναι φορές που χρειαζόμαστε την αλήθεια για να μας σώσει από την επιτήδευση του σήμερα, από το τίποτα που διαχέεται και απλώνεται σαν μάστιγα όλο και περισσότερο γύρω μας και γυρεύει να μας πλακώσει. Αυτό προσφέρουν οι ιστορίες του Δημήτρη Κανελλόπουλου στην πρώτη συλλογή διηγημάτων του. Περισσότερα

Viet Thanh Nguyen, Ο συνοδοιπόρος, Εκδόσεις Utopia

συνοδοιπόρος

“Ο Viet Thanh Nguyen είναι ένας από τους τέσσερα εκατομμύρια Βιετναμέζους που έχασαν την πατρίδα τους, τον τόπο τους, εξαιτίας του πολέμου, και θεωρεί τον εαυτό του, και την οικογένειά του, ευνοούμενους της τύχης, μιας και δεν ανήκουν στα τρία εκατομμύρια των νεκρών του πολέμου” γράφει στο επίμετρο ο εξαιρετικός στη μετάφραση του βιβλίου Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης. Το βιβλίο μιλάει τη σκληρή γλώσσα της αλήθειας των όσων συνέβησαν σε έναν ανούσιο και αχρείαστο πόλεμο με τόσα θύματα και τόσες πληγές ανοιχτές ακόμα και σήμερα. Θυμάμαι το τραγούδι του Μάνου Λοίζου που έλεγε τι θέλουν τα παιδιά μας στα Βιετνάμ και πράγματι, πόσες αθώες ψυχές στρατιωτών δόθηκαν βορά στις ορέξεις των κυβερνώντων και υψηλά ιστάμενων που οδήγησαν τον κόσμο σε αυτόν  τον πόλεμο, άνθρωποι αμείλικτοι που διψούσαν για βία και σφαγή χωρίς να υπολογίζουν κοινωνικές ή άλλες παραμέτρους. Περισσότερα

Max Beerbhom, Ήνοχ Σόουμς, Εκδόσεις Άγρα

BEERBOHM

Το βιβλίο αυτό -αφιέρωμα σε μία προσωπικότητα αμφιλεγόμενη και εκκεντρική όπως αυτή του Ήνοχ Σόουμς- εγείρει πολλά ερωτήματα κατά πόσο το πρόσωπο αυτό το οποίο είναι φανταστικό, είναι συνάμα και ένας καθρέφτης του ανώνυμου δημιουργού. Πρόδρομος των περιγραφών φανταστικών μορφών, όπως τις κατέγραψε συστηματικά ο Μπόρχες στα συγγράμματά του, ο Μπήρμπομ εξυφαίνει μία πολύ ιδιαίτερη και άξια λόγου ιστορία από τα τέλη της δεκαετίας του 1890. Είναι μια εποχή ενεργειακά φορτισμένη και πνευματικά πλούσια καθώς δρούσαν πνευματικά προσωπικότητες όπως ο Όσκαρ Ουάιλντ, ο Τσέστερτον, ο Μπέρναρντ Σω και άλλοι πολλοί. Περισσότερα

Λάζα Λαζάρεβιτς, Στις όχθες του Σάβου, Εκδόσεις Ενύπνιο

savou

Η άφιξη του νέου εκδοτικού εγχειρήματος με τίτλο “Ενύπνιο” συμπίπτει, όχι τυχαία βέβαια, με την έκδοση ενός μοναδικά αξιοπρόσεκτου βιβλίου. Καλοτάξιδο σε κάθε περίπτωση το νέο αυτό εκδοτικό καράβι! Παρουσιάζονται στην έκδοση αυτή λοιπόν τρία διηγήματα από τον γενικότερα όχι και τόσο  γνωστό Λάζα Λαζάρεβιτς – προσωπικά δεν τον γνώριζα μέχρι πρότινος – ο οποίος δυστυχώς για τον αναγνώστη, μάλλον ευτυχώς για το Θεό, ανήκει σε εκείνη τη γενιά των καταραμένων δημιουργών μιας και μας άφησε για πολιτείες μακρινές σε ηλικία μόλις 40 χρόνων. Παρόλο που η φυγή του έλαβε χώρα πολύ νωρίς, άφησε πίσω του παρακαταθήκη διηγήματα ποτισμένα με το άρωμα της ζωής, τα βάσανά της αλλά και τα τρυφερά της άνθη.Περισσότερα

Φιστόν Μουαντζά Μουζιλά, Τραμ 83, Εκδόσεις Καστανιώτη

tram

Είναι πραγματικά ευχάριστη έκπληξη, μέσα στον ορυμαγδό της επί το πλείστον ανόητης και ανούσιας παραγωγής βιβλίων, να ξεπηδούν διαμάντια όπως αυτό εδώ το βιβλίο. Και ξεχωρίζει αναμφίβολα διότι προβληματίζει, αποστομώνει, αναδύει θέματα, εγείρει ερωτήματα, αποτελεί ένα χαστούκι σε μία κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα που λαμβάνει χώρα χρόνια τώρα σε αυτή την πληγωμένη ήπειρο, την Αφρική. Μία πόλη-χώρα – έτσι την αναφέρει ο συγγραφέας -, ένας τόπος μαρτυρίου, μία καμένη βάτος – για να θυμηθούμε και τον Σπέρμπερ – μία εγκληματική ζώνη που θα μπορούσε να είναι η γενέθλια πόλη του ή οποιαδήποτε άλλο σημείο της πολύπαθης ηπείρου. Μικρή σημασία έχει ο ακριβής προσδιορισμός της τοποθεσίας, αυτό που έχει σημασία είναι όπως πως το Τραμ 83, αυτό το κέντρο διασκέδασης, που δεν είναι παρά μία καταπάτηση της ανθρώπινης φύσης, ζει και βασιλεύει εις βάρος του ανθρώπου! Το Τραμ 83 ως βιβλίο είναι μια φωνή απόγνωσης, ένας λίβελος κατά της ασυδοσίας και της διαφθοράς, μία ελεγεία στην ανάγκη εξανθρωπισμού και επιστροφής στη λογική και τη δικαιοσύνη. Περισσότερα

Τζέιμς Ντέιβιντ Βανς, Το τραγούδι του χιλμπίλη, Εκδόσεις Δώμα

vance

“Το γράψιμο αυτού του βιβλίου ήταν μια απ’ τις πιο απαιτητικές αλλά και εποικοδομητικές εμπειρίες της ζωής μου. Έμαθα πολλά για την κουλτούρα μου, τον τόπο μου και την οικογένειά μου που δεν ήξερα, και ξαναέμαθα πολλά που τα είχα ξεχάσει. Χρωστώ πολλά σε πολλούς”. Αυτά είναι τα λόγια του ίδιου του Τζέιμς Ντέιβιντ Βανς στο τέλος του βιβλίου. Ένα βιβλίο βγαλμένο από την ψυχή του συγγραφέα που αγγίζει με το δικό του τρόπο τη μεγάλη παράδοση της αμερικανικής λογοτεχνίας των Φώκνερ, Σταινμπεκ, Ντος Πάσσος. Η ζωή του γίνεται η αφορμή να γνωρίσει ο αναγνώστης τον ιδιαίτερο κόσμο και το περιβάλλον του συγγραφέα, την Αμερική και την ιστορία της έτσι όπως εκείνος την αντιλαμβάνεται μέσα από το πρίσμα της δικής του ζωής. Σκληρός αλλά και ευαίσθητος στις περιγραφές του, συγκινητικός μιλώντας για την οικογένειά του, ρεαλιστής μιλώντας για την τάξη των χιλμπίληδων, διεισδύει δίχως φόβο σε όλα αυτά που η σύγχρονη Αμερική ζει. Πρόκειται για ένα πρώτο δείγμα γραφής ενός νέου ανθρώπου που μπορεί και σαγηνεύει γιατί αφηγείται με ειλικρίνεια τις αναμνήσεις του και ξεγυμνώνει στιγμές και πρόσωπα και όσα συνέβησαν μέχρι την ενηλικίωσή του δίχως την παραμικρή ενοχή ή αναστολή.Περισσότερα

Στον τροπικό των διαχρονικών βιβλίων

Κάθε φορά που ένα βιβλίο λογοτεχνικό, από αυτά που συγκλονίζουν το μυαλό και τις αισθήσεις, με εξουσιάζει και με κυριεύει ψυχή τε και σώματι, τότε φέρνω στον νου μου την ρήση του Τόμας Καρλάιλ που αναφέρει ευφυώς πως τα βιβλία είναι φίλοι μου που ποτέ δεν με απογοητεύουν. Πράγματι, έτσι συμβαίνει όταν συναντάς στις φράσεις του Φλωμπέρ την ανεξήγητη προσωπογραφία της Έμας Μποβαρύ να πάλλεται από διλήμματα πάσης φύσεως και να κυριαρχείται από πόθο και αγωνία για τους φλογερούς έρωτες. Περισσότερα

Theodore Dreiser, Η Κάρι μας, Εκδόσεις Gutenberg

ΚΑΡΥ

Δεν είναι διόλου τυχαίο που το μυθιστόρημα αυτό του Theodore Dreiser συγκαταλέγεται -σύμφωνα με τον Guardian- ανάμεσα στα 100 μυθιστορήματα που κανείς θα πρέπει να έχει διαβάσει. Το μυθιστόρημα, αν και γραμμένο πριν από περισσότερο από 100 χρόνια, καθίσταται προφητικό και αντικατοπτρίζει όλα αυτά που αναμφίβολα συμβαίνουν στο σήμερα, είναι ένα κοινωνικό μήνυμα από μέρους του συγγραφέα μιας και απώτερος σκοπός του είναι “η συμβολή του βιβλίου του στη βελτίωση της κοινωνίας”. Περισσότερα

Βιρτζίνια Γουλφ: Η γραφή ως μέσο λύτρωσης

Βιρτζίνια Γουλφ

Ορλάντο, Κυρία Ντάλογουέι, Μέχρι το φάρο, Τα κύματα. Αυτά είναι ορισμένα από τα γραπτά της Βιρτζίνια Γουλφ, που έγραψε τη δική της ιστορία στην λογοτεχνία. Ανήσυχο πνεύμα από μικρή ηλικία και με πλούσια μόρφωση, πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια αφού έχασε σε μικρή ηλικία τη μητέρα της -σε ηλικία μόλις 13 χρονών- και τον πατέρα της λίγα χρόνια αργότερα, γεγονότα που σημάδεψαν καθοριστικά τη ζωή της. Από εκείνη την περίοδο άρχισαν να την κυριεύουν έντονα συναισθήματα λύπης και ψυχολογικής κατάπτωσης, με δύο διαδοχικές νευρικές κρίσεις να κρίνουν ήδη το μέλλον και να αποτελούν κρίσιμα σημάδια, τα οποία θα επιδεινωθούν όλο και περισσότερο στο διάβα του χρόνου με αποκορύφωμα το τραγικό της τέλος. Περισσότερα

Λίνα Ρόκου, Το τέλος της πείνας, Εκδόσεις Ίκαρος

Το τέλος της πείνας

Στο βιβλίο του “Πείνα”, ο βραβευμένος με Νόμπελ Κνουτ Χάμσουν γράφει: “Η συναίσθηση της εντιμότητάς μου γέμισε το μυαλό μου, με πλημμύρισε με την υπέροχη αίσθηση πως ήμουν ένας άνθρωπος με χαρακτήρα, ένας φωτεινός φάρος μέσα σε μία θολή ανθρωποθάλασσα όπου επέπλεαν συντρίμμια και ναυάγια”. Ο ήρωας του Χάμσουν είναι πάντα επίκαιρος, πάντα σύγχρονος, πάντα παρών, διότι όσο υπάρχουν άνθρωποι που πεινάνε – μην ξεχνάμε πως ο μεγαλοφυής Όσκαρ Ουάιλντ πέθανε στο Παρίσι ολομόναχος από πείνα – τόσο η κοινωνία που ζούμε, με την ευρύτερη έννοια, θα χαρακτηρίζεται ως αποτυχημένη και οι άνθρωποί της ως αδύναμοι κρίκοι της. Η Λίνα Ρόκου επανέρχεται στο θέμα του Χάμσουν εύστοχα και στοχαστικά μέσα από τη ζωή και την αφήγηση της Έμμας, μιας κοπέλας της διπλανής πόρτας που πασχίζει να καλύψει μία πρωταρχική της ανάγκη, όχι να χορτάσει ή να απολαύσει την τροφή, απλά για να ζήσει σαν φυσιολογικός άνθρωπος.Περισσότερα

Ουίλλιαμ Φώκνερ: Πολιτικά αιχμηρός και κοινωνικά ευαίσθητος

Φωκνερ

Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ -σε μία συνέντευξη που έδωσε το 1956 στη Τζιν Στάιν και η οποία περιλαμβάνεται στο βιβλίο από τις εκδόσεις Τόπος με τίτλο “Η τέχνη της γραφής”- αναφέρει χαρακτηριστικά για το ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει ο εκάστοτε δημιουργός: “Ο καλλιτέχνης δεν έχει σημασία. Μόνο αυτό που δημιουργεί έχει σημασία, εφόσον δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο για να ειπωθεί. Ο Σέξπιρ, ο Μπαλζάκ, ο Όμηρος, όλοι τους έγραψαν για τα ίδια πράγματα, κι αν είχαν ζήσει χίλια ή δύο χιλιάδες χρόνια ακόμα, οι εκδότες δεν θα είχαν ανάγκη κανέναν άλλο έκτοτε”. Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ, βραβευμένος με Νόμπελ το 1949, υπήρξε, μαζί με τον Στάινμπεκ και τον Χέμινγουεϊ,  ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης αμερικανικής μυθοπλασίας με έναν λόγο βαθιά πολιτικό και στοχευμένο στην ανάδειξη των κοινωνικών ανισοτήτων, όπως είναι για παράδειγμα οι φυλετικές διακρίσεις, ένα πρόβλημα οικουμενικό και με διαστάσεις σε παγκόσμια κλίμακα ειδικά την εποχή εκείνη.Περισσότερα