Ένας γνήσιος καλλιτέχνης, σχεδόν σουρεαλιστής, που παίζει με το υποσυνείδητο (Felisberto Hernandez, Κανείς δεν άναβε τα φώτα, Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Αλλοπρόσαλλες εικόνες και εκκεντρικά πρόσωπα, αντικείμενα σε ρόλο ανθρώπων, άνθρωποι που μετατρέπονται σε ζώα και διάφορες άλλες αφηγήσεις με έντονο σουρεαλιστικό χαρακτήρα είναι ο κόσμος που ανοίγεται μπροστά μας μέσα από τις ιστορίες του Ουρουγουανού Ερνάντες. Πρόκειται για έναν συγγραφέα που με το δικό του πολύ προσωπικό ύφος αναβιώνει ιστορίες όπως αυτή του Οβίδιου με τις Μεταμορφώσεις, όπου όλα βαίνουν περίεργα και άνθρωποι και ζώα, πράγματα και πρόσωπα εκτροχιάζονται για χάρη της αφήγησης και της εξιστόρησης. Ο Ερνάντες μας εντάσσει σε ένα περιβάλλον φανταστικό, σε ένα πλαίσιο όπου όλα μοιάζουν με θέατρο σκιών, όπου ο πρωταγωνιστής του, ο ίδιος δηλαδή που μιλάει σε πρώτο πρόσωπο, μας εξιστορεί επεισόδια που θυμίζουν έργο θεατρικό και όχι την πραγματικότητα.Περισσότερα

15 + 1 βιβλία που αναδεικνύουν τη διαχρονική γοητεία της ιταλικής λογοτεχνίας (Β’ Μέρος)

Πετράρχης, Δάντης, Βοκάκιος είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που έχουν σφραγίσει με τα γραπτά τους την ιστορία της ιταλικής λογοτεχνίας ήδη από τον μεσαίωνα και την Αναγέννηση. Κάρλο Γκολντόνι, Τζάκομο Λεοπάρντι, Τζόρτζιο Βασάνι παίρνουν την σκυτάλη τον 19ο αιώνα και η παράδοση συνεχίζεται στον 20ο αιώνα με συγγραφείς εμβληματικούς όπως ο Ίταλο Σβέβο, ο Λουίτζι Πιραντέλλο και ο Γκαμπριέλε ντ’ Αννούντσιο. Μορφές όπως ο Ουμπέρτο Έκο, ο Αλμπέρτο Μοράβια και o Τζέσαρε Παβέζε αλλά και ακόμα πιο σύγχρονοι όπως ο Ντε Πασκάλις, ο Βεκιόνι, η Ρομανιόλο είναι μόνο μερικοί συγγραφείς ενός ατελείωτου καταλόγου όπου δεσπόζουν κορυφαία ονόματα που άφησαν το στίγμα τους και έκαναν την ιταλική γλώσσα να λάμψει στα πέρατα του κόσμου, μια γλώσσα τόσο μουσική και ποιητική. Όλα αυτά τα ονόματα που μόλις αναφέρθηκαν μόνο τυχαία δεν είναι, πρόκειται για ισχυρές και εξέχουσες προσωπικότητες που έλαμψαν και άφησαν παρακαταθήκη, μοναδική κληρονομιά στις επερχόμενες γενιές.Περισσότερα

Ανδρέας Λασκαράτος, Λαός και λαοπλάνοι, Εκδόσεις Ροές

Φωνή θεού, οργή λαού λέει ο θυμόσοφος λαός και πολλές φορές η οργή αυτή γίνεται η αφορμή για ραγδαίες εξελίξεις, είναι η αιτία επαναστάσεων, ρήξεων και συγκρούσεων. Η ιστορία έχει αποδείξει πως τίποτε δεν σταματά τον λαό από το να εξεγείρεται και να αποζητά, να διεκδικεί. Υπάρχουν πολλοί ανά την ιστορία που θέλησαν να παραπλανήσουν τον λαό, τα παραδείγματα αυτής της τυχοδιωκτικής και ανήθικης τακτικής είναι πολλά και χρειάζονται σελίδες ολόκληρες για να παρουσιαστούν σε όλο τους το φάσμα. Ο Ανδρέας Λασκαράτος είναι ένας από τους πνευματικούς ταγούς αυτού του τόπου και χρησιμοποιώ σκοπίμως ενεστώτα χρόνο διότι ζει μέσα από κείμενα όπως αυτό, κείμενα εμπνευσμένα και γραμμένα σε περιόδους κρίσιμες και ιστορικά καίριες. Ο ίδιος αναφέρει πως δεν ήθελε και δεν ήταν σκοπός του να δημοσιεύσει τα κείμενά του, όπως αυτό, αλλά ευτυχώς έχουμε την τύχη να τα διαβάζουμε και να μαθαίνουμε από τον τρόπο σκέψης του.Περισσότερα

Βρίσκοντας τον άνθρωπο ανάμεσα σε ζωή και θάνατο, ανάμεσα στην αγάπη και την προδοσία (Λεονίντ Αντρέγιεφ, Λάζαρος. Ιούδας ο Ισκαριώτης)

Όλη σχεδόν η αναγεννησιακή ζωγραφική άντλησε τα θέματά της τόσο από την Παλαιά όσο και από την Καινή διαθήκη, από την ιστορία του μαρτυρίου του Χριστού. Η ζωγραφική δεν είναι όμως η μόνη τέχνη που ανέτρεξε στις πηγές για να αντλήσει θέματα, την ίδια διαδρομή ακολούθησε και η λογοτεχνία. Ο Λεονίντ Αντρέγιεφ ακολουθεί αυτό το μονοπάτι της αφιέρωσης του Θεανθρώπου όπου βρίσκονται δύο εκ διαμέτρου αντίθετα πρόσωπα που σημάδεψαν την πορεία του Χριστού, ο ένας είναι ο Λάζαρος και ο άλλος ο Ιούδας. Στις δύο αυτές ιστορίες ο Αντρέγιεφ θα αναδείξει με καίριο τρόπο, με ευλάβεια αλλά και με τη δική του κριτική ματιά στις ζωές τους, τα γεγονότα τα ίδια που έφεραν τον Χριστό πιο κοντά στη δική του Ανάσταση, διότι και οι δύο με τον τρόπο τους, με θετικό τρόπο ο ένας με αρνητικό ο άλλος, συνέβαλαν στην ολοκλήρωση της παρουσίας του στο μάταιο κόσμο.Περισσότερα

15 + 1 βιβλία που αναδεικνύουν τη διαχρονική γοητεία της ιταλικής λογοτεχνίας (Α’ Μέρος)

Πετράρχης, Δάντης, Βοκάκιος είναι μόνο μερικά από τα ονόματα που έχουν σφραγίσει με τα γραπτά τους την ιστορία της ιταλικής λογοτεχνίας ήδη από τον μεσαίωνα και την Αναγέννηση. Κάρλο Γκολντόνι, Τζάκομο Λεοπάρντι, Τζόρτζιο Βασάνι παίρνουν την σκυτάλη τον 19ο αιώνα και η παράδοση συνεχίζεται στον 20ο αιώνα με συγγραφείς εμβληματικούς όπως ο Ίταλο Σβέβο, ο Λουίτζι Πιραντέλλο και ο Γκαμπριέλε ντ’ Αννούντσιο. Μορφές όπως ο Ουμπέρτο Έκο, ο Αλμπέρτο Μοράβια και o Τζέσαρε Παβέζε αλλά και ακόμα πιο σύγχρονοι όπως ο Ντε Πασκάλις, ο Βεκιόνι, η Ρομανιόλο είναι μόνο μερικοί συγγραφείς ενός ατελείωτου καταλόγου όπου δεσπόζουν κορυφαία ονόματα που άφησαν το στίγμα τους και έκαναν την ιταλική γλώσσα να λάμψει στα πέρατα του κόσμου, μια γλώσσα τόσο μουσική και ποιητική. Όλα αυτά τα ονόματα που μόλις αναφέρθηκαν μόνο τυχαία δεν είναι, πρόκειται για ισχυρές και εξέχουσες προσωπικότητες που έλαμψαν και άφησαν παρακαταθήκη, μοναδική κληρονομιά στις επερχόμενες γενιές.Περισσότερα

Βέρνερ Χέρτσογκ, Το λυκαυγές του κόσμου, Εκδόσεις Βακχικόν

Είναι γνωστές οι ιστορίες στρατιωτών από τα πολεμικά μέτωπα όπου έρχονται αντιμέτωποι με καταστάσεις πρωτόγνωρες, συνθήκες άθλιες μέσα στα χαρακώματα και τις κακουχίες, είναι ένα βίωμα που δύσκολα μπορεί να ξεχάσει όποιος έχει συμμετάσχει σε έναν πόλεμο. Δεν είναι μόνο οι ιστορίες των στρατιωτών όμως, είναι και εκείνες των γνωστών συγγραφέων και καλλιτεχνών που πολέμησαν και ύστερα μέσα από τα έργα τους κατέγραψαν τόσο γλαφυρά τα όσα σκληρά και βίαια αντίκρυσαν οι ίδιοι. Η περίπτωση του συγγραφέα του βιβλίου ο Φύλακας στη Σίκαλη Τζ. Ντ. Σάλιντζερ είναι χαρακτηριστική των όσων είδε και έζησε από πρώτο χέρι. Τα όσα διαβάζουμε και από τον Ηλία Βενέζη στη Ζωή εν τάφω είναι επίσης αντιπροσωπευτικά των όσων συνέβαιναν στις ψυχές των ανθρώπων που καλούνταν να υπερασπιστούν τις αποφάσεις άλλων.Περισσότερα

Μια τρυφερή σχέση ζωής με τον πιστό φίλο του ανθρώπου γραμμένη από μια ευαίσθητη ψυχή (Βιρτζίνια Γουλφ, Φλας, Εκδόσεις Ερατώ)

Είναι γνωστή η ευαισθησία της Βιρτζίνια Γουλφ ως προς την φύση, εξάλλου το είχε ήδη δείξει στο εξαιρετικά γραμμένο και εμπνευσμένο “Ο Θάνατος της νυχτοπεταλούδας” όπου ξεδίπλωσε την τρωτότητα αυτού του πλάσματος αλλά και εν γένει πραγματεύτηκε την φυσιολογική ροή των πραγμάτων, της φυσικής εξέλιξης όλων των ειδών που κατοικούν τον πλανήτη, ανάμεσά τους και ο άνθρωπος. Μια γυναίκα ιδιαίτερα εύθραυστη και ευάλωτη είχε στη ζωή της στενή επαφή με τον πιο πιστό φίλο του ανθρώπου, τον σκύλο, το δικό της σκύλο, το άλλο της εγώ ενδεχομένως και σε αυτόν αφιερώνει αυτό το υπέροχο σύγγραμμα. Μέσα από ένα κείμενο όπου δεν ξεδιπλώνει μόνο την συγγραφική της δεξιοτεχνία και την αφηγηματική δεινότητα μα και το γεγονός πως από τα χρόνια του Ομήρου μέχρι τον Τζακ Λόντον ο άνθρωπος είχε πάντα δίπλα του τον σκύλο, μια αέναη και διαχρονική φιλία παρουσιάζεται ενώπιόν μας.Περισσότερα

A thing of beauty. Ποιήματα και επιστολές του Τζων Κητς, Εκδόσεις Κίχλη

Μορφές όπως αυτή του Κητς μοιάζουν στη σημερινή εποχή της τεχνολογικής ταχύτητας και εξέλιξης φυσιογνωμίες γραφικές και υπέρμετρα ρομαντικές, σχεδόν δυσνόητες και δύσκολα προσβάσιμες γιατί ο λόγος που αρθρώνει ο Κητς είναι συνυφασμένος με ένα κίνημα που καλλιτεχνικά τουλάχιστον έχει πεθάνει προ πολλού. Και όμως όπως έχει πει πολύ σωστά ο Ντοστογιέφσκι μέσα από τον Πρίγκιπα Μίσκιν, η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο και αυτήν την ομορφιά ανακαλύπτουμε δίχως τέλος και δίχως επιφυλάξεις μέσα από το τόσο συναρπαστικό ποιητικό έργο του Κητς. Ο Κητς δεν είναι απλά ένας ποιητής, είναι ένας σύγχρονος Αρχίλοχος που με το λόγο του ταΐζει με τροφή πνευματική τις ψυχές μας. Δεν είναι όμως μόνο τα ποιήματά του, αρκεί ο αναγνώστης να εντρυφήσει και να διαβάσει τις επιστολές που βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου αυτής της πραγματικά μοναδικής έκδοσης, μια έκδοση άρτια φροντισμένη, επιμελημένη και μεταφρασμένη από την Ασπασία Λαμπρινίδου που έβαλε όλο το μεράκι και τον ζήλο της για να απολαμβάνουμε εμείς το αποτέλεσμα.Περισσότερα

Δημοσθένης Βουτυράς, Παραρλάμα και άλλες ιστορίες, Εκδόσεις Αιώρα

Είναι κάποιοι λογοτέχνες που έχουν αδικηθεί από την ίδια την ιστορία, παρόλο που το έργο τους και το αφηγηματικό τους εκτόπισμα θα δικαιολογούσε το ακριβώς αντίθετο. Είναι όμως δυστυχώς εκείνες οι συγκυρίες κάθε εποχής και τα ρεύματα της δημοσιότητας που είτε επιτρέπουν είτε παρεμποδίζουν την ανέλιξη και την ομαλή πορεία των συγγραφέων αυτών. Όλα αυτά σχετίζονται άμεσα με την περίπτωση του σπουδαίου Δημοσθένη Βουτυρά. Ο ίδιος έπρεπε πρώτα να αναδειχθεί στην εκτός Ελλάδας παροικία της Αλεξάνδρειας και έπειτα να εδραιωθεί, όσο αυτό ήταν εφικτό, στον ελλαδικό χώρο χωρίς όμως να αποφύγει τις επιθέσεις που αφορούσαν στα γραπτά του. Το γράψιμο του είναι αδιαμφισβήτητα μεγαλειώδες και δεν είναι τυχαίο που το 1928, ένα από τα διηγήματά του συμπεριλήφθηκε σε γαλλικό περιοδικό της εποχής συντροφιά με άλλα διηγήματα κορυφαίων συγγραφέων της εποχής. Περισσότερα

Ο γιατρός που έγραφε για να θεραπεύσει τη διψασμένη του ψυχή (William Carlos Williams, Και μαζί η άνοιξη, Εκδόσεις Οξύ)

Υπάρχουν άνθρωποι που με την ταπεινότητα, την διασημότητα της ανωνυμίας τους και την γενναιότητα της σεμνότητάς τους μπόρεσαν να αφήσουν πίσω έργο πολυσχιδές και πολυποίκιλο, έχουν δε την ικανότητα να αλλάζουν τον τρόπο θέασης του κόσμου γύρω μας, να εμπνέουν με το έργο τους, να συγκινούν με την ανιδιοτελή προσφορά τους και τον ζήλο τους για το κοινωνικό σύνολο. Ο Γουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς δεν είναι απλά ένας συγγραφέας γιατρός ή ένας γιατρός συγγραφέας, είναι μια φυσιογνωμία που άφησε παρακαταθήκη τόσο το έργο του ως γιατρός όσο και ως συγγραφέας με την ίδια ακριβώς επιτυχία. Τι και αν έγραφε όπως έλεγε στον ελεύθερό του χρόνο, το στίγμα της παρουσίας του στα γράμματα – να σημειωθεί πως επηρέασε τους συγγραφείς της μπιτ λογοτεχνίας – έχει μείνει ανεξίτηλο όπως στις αρχές του προηγούμενου αιώνα έπραξε το ίδιο ο Τσέχοφ, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω υπήρξε επίσης γιατρός.Περισσότερα

J.M. Coetzee, Ο Πολωνός, Εκδόσεις Διόπτρα

Η τέχνη είναι έρωτας μα και ο έρωτας είναι τέχνη και τα δυο τους είναι συγκοινωνούντα δοχεία που αλληλοτροφοδοτούνται προσφέροντας μας τους καρπούς τους. Αυτό επιχειρεί ο Νομπελίστας Τζον Μάξγουελ Κούτσι σε αυτό το μυθιστόρημα όπου εμπλέκεται η τέχνη του πιάνου με την τέχνη της σαγήνης μέσα από το πρόσωπο του Πολωνού πιανίστα Βίτολντ Βαλτσικίεβιτς. Δεν νοείται ένας κόσμος δίχως τέχνη διότι τα έργα τέχνης είναι, εκτός των άλλων, η απόδειξη πως ο άνθρωπος άφησε τα ίχνη του πάνω σε αυτόν τον πλανήτη. Η ιστορία της Μπεατρίθ, της νεαρής πρωταγωνίστριας την οποία ερωτεύεται ο πιανίστας Βίτολντ είναι ουσιαστικά μια ακόμα διαφορετική εκδοχή της ανθρώπινης ανάγκης για έρωτα, είναι η επιβεβαίωση πως ο άνθρωπος δεν είναι ζώο μοναχικό και πως πάντα αναζητά την συντροφικότητα από την μία και την ανάγκη από την άλλη να είναι πάντα ποθητός, να θέλγει και να γοητεύει το άλλο φύλλο. Όσο υπάρχουν άνθρωποι αυτές οι δύο διαστάσεις πάντα θα διατηρούνται.Περισσότερα

15 + 1 ξεχωριστά βιβλία που εκδόθηκαν το 2023 και που αξίζει να διαβάσουμε (Μέρος Β’)

Μπορεί το 2023 να πέρασε πια και να ανήκει στο φάσμα του χωροχρόνου μιας και καλωσορίσαμε την νέα χρονιά, μια νέα χρονιά που ελπίζουμε να είναι ακόμα πιο πλούσια από καλά και ποιοτικά βιβλία. Ωστόσο, τα βιβλία που άφησε πίσω του το 2023 υπήρξαν πολλά και ίσως πολλά από αυτά να μην προλάβαμε να τα κοιτάξουμε, πολλώ δε μάλλον να τα διαβάσουμε. Μπορεί επίσης μέσα στον πολύ όγκο πληροφορίας να πέρασαν από τα μάτια μας φευγαλέα, χωρίς δηλαδή να δώσουμε την απαραίτητη και δέουσα σημασία που τους άξιζε και να χρειαστεί να τους χαρίσουμε μια δεύτερη ευκαιρία. Για αυτό έχουμε συλλέξει εδώ βιβλία πολύ αξιόλογα και αξιοπρόσεκτα, βιβλία που είναι για εμάς ξεχωριστά και σας τα παρουσιάζουμε για να τα διαβάσετε και εσείς και να μας αφήσετε από κάτω το δικό σας σχόλιο αν το επιθυμείτε, όταν με το καλό τα διαβάσετε.Περισσότερα