Δημοσιεύτηκε στισ

Υπηρέτησε την επιστήμη με γενναιότητα και θάρρος και υπήρξε ενάντια στην ανδροκρατία από τις πρώτες γυναίκες πρωτοπόρους της γνώσης (Γράμμα στην Υπατία)

Έχω πολλές ερωτήσεις για σένα, θα ξεκινήσω με την πρώτη. Πώς είναι να είσαι μόνη ανάμεσα σε τόσους και τόσους άνδρες και να παλεύεις ενάντια στο ρεύμα για να αναγνωριστείς για τις ιδέες σου; Είσαι γυναίκα που ζει σε μια εποχή όπου μόνο οι άνδρες έχουν δικαίωμα να ομιλούν για γνώση, είσαι γυναίκα σε μια εποχή που δεν έχεις δικαίωμα να αρθρώνεις λόγο γιατί δεν θα εισακουστείς εύκολα από το πλήθος και γιατί ουσιαστικά θεωρείσαι κατώτερη στα μάτια σου και σου έχουν διαμηνύσει πως άλλος είναι ο ρόλος σου στην κοινωνία. Ξέφυγες από τα δίχτυα της ενασχόλησης με το σπίτι, όπως οριζόταν τότε, και πέταξες ψηλά για να υπηρετήσεις τις επιστήμες, λίγο μετά τους περίφημους Πυθαγόρα, Ηράκλειτο, Αριστοτέλη, Αρχιμήδη και πολύ πριν από τους θεμελιωτές της σύγχρονης επιστήμης όπως ο Κοπέρνικος, ο Γαλιλαίος, ο Νιούτον και αργότερα ο Αϊνστάιν.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Emmanuel Carrère, V13, Εκδόσεις του Εικοστού πρώτου

Όταν υπάρχει η παράδοση της εξαιρετικής γραφής μέσα από βιβλία που είναι αποτέλεσμα έρευνας, επιμελούς επιμονής και ιστορικών δεδομένων, τότε ο συγγραφέας θα παράγει ξανά και ξανά λόγο μεστό, ακέραιο και συνεκτικό. Αυτή είναι η περίπτωση του Καρρέρ, ενός μάχιμου και σοβαρού μελετητή γεγονότων, κοινωνικών, ιστορικών και πολιτικών τα βιβλία του οποίου έχουν διευρύνει τις γνώσεις μας σχετικά με φλέγοντα ζητήματα πρόσφατα ή και παρελθόντα. Δεν θα μπορούσε λοιπόν να πράξει κάτι λιγότερο από αυτό για το οποίο είναι πλέον περίφημος, το άρτιο λογοτεχνικό έργο που είναι όμως και εμποτισμένο από τον ρόλο του ως σκηνογράφου ή σκηνοθέτη, γιατί έχει και αυτή την ιδιότητα. Ο Καρρέρ και τα συγγράμματά του είναι ταυτισμένα με την λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά αλλά και με την εγκυρότητα ενός ανθρώπου που τίποτε δεν αφήνει στην τύχη του.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ρασέλ Μπεσπαλόφ, Για την Ιλιάδα, Εκδόσεις Μάγμα

Κλασικό είναι ένα βιβλίο που όλοι το επαινούν μα κανείς δεν το διαβάζει, είχε πει κάποτε ο φλεγματικός Μαρκ Τουέιν σχετικά με τα διαχρονικά βιβλία και όχι άδικα. Γιατί αυτό που κυριαρχεί είναι ένα κλασικό βιβλίο, όπως για παράδειγμα η Ιλιάδα, να μην μελετάται συχνά από τους αναγνώστες ως κάτι που έχει ήδη μελετηθεί στο παρελθόν. Είναι αυτή η λάθος εντύπωση δηλαδή που διαχέεται πως τα βιβλία, όπως η Ιλιάδα, έχουν ήδη ολοκληρώσει τον κύκλο τους μετά από τόσους αιώνες. Και όμως εδώ έρχεται ο Ίταλο Καλβίνο να μας θυμίσει πως κλασικό είναι ένα βιβλίο που ποτέ δεν έχει ολοκληρώσει αυτά που έχει να πει. Αυτό το ενισχύει και το επιβραβεύει η παρούσα έκδοση, ένα σπουδαίο δοκίμιο γύρω από την Ιλιάδα γραμμένο από την, όχι και πολύ γνωστή στο ελληνικό κοινό, Γαλλίδα φιλόσοφο Ρασέλ Μπεσπαλόφ.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Κικέρων, Περί της ειμαρμένης, Εκδόσεις Ροές

Είναι της μοίρας του γραφτό και όπου φτωχός και η μοίρα του, να κάποιες από τις πιο συνηθισμένες εκφράσεις που χρησιμοποιούμε στη νέα ελληνική για να προσδιορίσουμε το προδιαγεγραμμένο τέλος πριν ακόμα μάθουμε τι και πώς συνέβη. Θα είναι μάλλον αυτή η ανθρώπινη ανάγκη να προσδιορίσουμε ένα γεγονός επικαλούμενοι κάτι αόριστο που μας εξουσιάζει. Πόσο πολύ είμαστε άραγε επηρεασμένοι από την ειμαρμένη, στην οποία αναφέρεται ο Κικέρων; Ο ρήτορας και φιλόσοφος Κικέρων, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω μελέτησε εις βάθος τους Αρχαίους Έλληνες, απευθύνεται στον άνθρωπο κάθε εποχής και γράφει με σκοπό να διαμορφώσει τις δικές του απόψεις και θεωρίες σχετικά με αυτό το ζήτημα που απασχολεί χιλιετίες τώρα ολόκληρη την ανθρωπότητα. Αυτό που μας συνέβη και πρόκειται ενδεχομένως να μας συμβεί βασίζεται σε μια αλληλουχία γεγονότων και αιτίων ή απλά ήταν ένα συμβάν θεόσταλτο και άρα εμείς βρισκόμασταν παντελώς ανίκανοι να πράξουμε το ο,τιδήποτε για να το εμποδίσουμε; Αλήθεια, τι πιστεύουμε και τι όχι; Τελικά τόσο πολύ κινούν τα νήματα οι θεοί και οι ανώτερες δυνάμεις και εμείς είμαστε άραγε τα απόλυτα έρμαιά τους;Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Αφοσιωμένη ηθοποιός, φωνή αντίστασης μα και δοσμένη στον πολιτισμό για όλη της τη ζωή έγινε το σημείο αναφοράς και η επίτιμη πρέσβης της Ελλάδας στο εξωτερικό (Γράμμα στη Μελίνα Μερκούρη)

Ήμουν μικρός, σχολείο ακόμα, αλλά θυμάμαι πως σε πρόλαβα για λίγο καθώς σε έβλεπα στις ειδήσεις. Δεν καταλάβαινα και πολλά τότε για το πρόσωπό σου και γιατί ήσουν σημαντική, αλλά σε θυμάμαι να λες με φωνή λιονταριού πως όταν τα γλυπτά του Παρθενώνα, που αυτός ο ανεκδιήγητος και θρασύς απολίτιστος Έλγιν (αυτά είναι δικά μου λόγια και ξέρω πως θα συμφωνήσεις μαζί μου), επιστρέψουν στον τόπο τους εγώ θα ξαναγεννηθώ. Και πράγματι έδωσες σκληρό αγώνα για να επιστραφούν και θέλω να σε κάνω να χαρείς αφού κάποια λίγα θραύσματα έχουν επιστρέψει μέσα σε αυτά τα τριάντα χρόνια, γιατί τόσα πάνε περίπου από τότε που σε χάσαμε από κοντά μας. Θα μου πεις και εσύ πως η σταδιοδρομία σου ξεκίνησε πολύ νωρίς με τις ταινίες που έγιναν ξακουστές σε όλο τον κόσμο πλάι στον αγαπημένο σου Ζιλ. Όλος ο κόσμος μιλούσε για τις ταινίες σας και για σένα που εκτός από ηθοποιός ήσουν και εξαιρετική ερμηνεύτρια, ποιος μπορεί να ξεχάσει άλλωστε τα παιδιά του Πειραιά που έγινε ύμνος. Περισσότερα