Ο Που Σόνκγλινγκ, με έναν μοναδικό και ιδιαίτερο τρόπο μπορεί και περνάει τα μηνύματά του για τον τρόπο συμπεριφοράς των ανθρώπων της κοινωνίας της εποχής του και καταφέρνει με διδακτική αλλά και δηκτική ματιά να παραμένει επίκαιρος γιατί οι άνθρωποι δεν παύουν να είναι δέσμιοι αδυναμιών και προσωπικών παλινωδιών. Η τέχνη της έκφρασης που με δεξιοτεχνία υφαίνει του επιτρέπει να αναδείξει αυτά που διαπιστώνει γύρω του και τα εκφέρει με γλαφυρό τρόπο. Ο λόγος του δεν είναι παρά το όχημα εκείνο που συνδέει αβίαστα και άκοπα τον κόσμο των ζωντανών με εκείνο των νεκρών μέσα από συμβολισμούς, παραβολές, αλληγορίες και πολλά τεχνάσματα της σκέψης του που φωνάζουν όμως την αλήθεια και την σοφία που πρεσβεύει ο ίδιος.Περισσότερα
Γιάννης Κιουρτσάκης, Σεφέρης και Καμύ, Εκδόσεις Πατάκη
Η Μεσόγειος ανέκαθεν αποτελούσε πηγή έμπνευσης για τους ζωγράφους, τους γλύπτες, τους συγγραφείς, τους ποιητές. Είναι το πέρασμα πολλών δημιουργών που πάτησαν το πόδι τους και γεύτηκαν το ταξίδι της φυγής προς το φως μακριά από μία μουντή πραγματικότητα. Η Βιρτζίνια Γουλφ ταξίδεψε στην Ελλάδα και αισθάνθηκε για λίγο τον ήλιο και την θάλασσα διώχνοντας την μελαγχολία της και την κατάθλιψή της, ο Ντελακρουά βρέθηκε στο Αλγέρι και είδε από κοντά πρόσωπα και εικόνες γεμάτα με χρώμα πορφυρό, ο Βρετανός γλύπτης Χένρυ Μουρ σμίλεψε με φως αρχαιοελληνικό τα έργα του, ο Βαν Γκογκ βρήκε στην Αρλ το καταφύγιο της σκοτεινιασμένης του ψυχής για να μυρίσει την ζωή και το πάθος για αυτήν. Ακόμα και πριν διάφοροι Ευρωπαίοι περιηγητές του 18ου και 19ου αιώνα ύμνησαν την Μεσόγειο στα γραπτά τους ως κάτι εξωτικό, μαγικό και μοναδικό. Περισσότερα
Για τον παλιό κόσμο που φεύγει και χάνεται στον χρόνο (Joseph Roth, Φράουλες, Εκδόσεις Άγρα)
Στο βιβλίο αυτό που εμφανίζεται αποσπασματικό αλλά έντονα φορτισμένο, ο αναγνώστης γίνεται κοινωνός της κρίσης του αφηγητή, μιας κρίσης ψυχολογικής που τον κεραυνοβολεί. Ο Ροτ κάνει αναφορά σε μία πατρίδα που είναι χαμένη, σε έναν τόπο που δεν γεννά πια χαρά και δεν εκπέμπει ανεμελιά και γαλήνη. Μιλάει για τα παλιά χρόνια και μας αφήνει με μια πικρή γεύση για το αβέβαιο παρόν, το οποίο πλέον ζει. Ο τόπος στον οποίο αναφέρεται το μυθιστόρημα είναι η περίφημη Γαλικία, τόπος καταγωγής του, αυτήν την οποία και μνημονεύει με έναν μελαγχολικό τόνο και μία συναισθηματική φόρτιση που είναι έκδηλη: “Εδώ έβγαιναν οι ωραιότερες φράουλες. Δεν κοίταζαν να κρυφτούν διακριτικά, όπως το συνηθίζουν αλλού. Έκοβαν το δρόμο αυτών που τις έψαχναν. Έτρεμαν βαριές απ’ τα λεπτά αλλά ανθεκτικά κοτσανάκια τους. Ήταν μεγάλες και φύτρωναν τόσο χαμηλά, τόσο κοντά στο χώμα, όχι από ταπεινοσύνη αλλά από περηφάνια. Έπρεπε να σκύψεις για να τις μαζέψεις”.
Μιχάλης Μακρόπουλος, Μαργαρίτα Ιορδανίδη, Εκδόσεις Κίχλη
O Φραντς Κάφκα είχε κάποτε πει πως τα βιβλία που έχουμε ανάγκη είναι εκείνα που πέφτουν σαν το τσεκούρι στην παγωμένη θάλασσα της ψυχής μας. Και πράγματι τα καλά βιβλία υπάρχουν και εμείς αξίζει να τα βρούμε. Κάπου κρύβονται και μας περιμένουν να ανακαλύψουμε τη ζωή που αυτά κρύβουν μέσα τους. Ένα καλό βιβλίο θα είναι πάντα ένας λόγος να κρατάμε απόσταση από το κακό που συμβαίνει γύρω μας και να ξεφεύγουμε με το νου και την ψυχή μας μέσα από ιστορίες πραγματικές ή φανταστικές. Μην ξεχνάμε πως τα βιβλία είναι η αφορμή να νιώσουμε πως δεν είμαστε μόνοι, πως έχουμε καλή παρέα και μπορούμε να ευφρανθούμε. Είναι όμως και ένας εξαιρετικός τρόπος να προσκαλέσουμε τους φίλους μας και να συζητήσουμε, το βιβλίο είναι μεταξύ άλλων κοινός τόπος διαλόγου, χαράς, ανταλλαγής απόψεων και ψυχαγωγίας. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και αγγίζοντας αυτή την φιλοσοφία, το νέο βιβλίο του Μιχάλη Μακρόπουλου είναι για ακόμα μια φορά η απόδειξη πως η καλή ελληνική λογοτεχνία είναι παρούσα.Περισσότερα
Πολιτικά απόνερα μιας ηχηρής και ταπεινωτικής ήττας (J. M. Keynes, Δυο αναμνήσεις από το Μπλουμσμπερι στο Παρίσι, Εκδόσεις Άγρα)
Ο Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος έχει μόλις τελειώσει και οι νικητές του πολέμου συζητούν και διαπραγματεύονται την τύχη της ηττημένης και κατατροπωμένης Γερμανίας, μιας δύναμης που μόνο για λίγο καιρό ξαποσταίνει μιας και στην αυγή της δεκαετίας του 1930 θα φανούν τα σημάδια ανάκαμψής της και επαναφοράς της στο πολιτικό προσκήνιο ως ισχυρή δύναμη, έτοιμη να διαδραματίσει και πάλι ρόλο καθοριστικό, με τραγικές όμως συνέπειες για τον κόσμο. Και όλα αυτά απορρέουν από την ντροπιαστική συνθήκη ανακωχής που υπεγράφη μεταξύ των κρατών της Αντάντ και της Γερμανίας. Όλα αυτά που περιγράφει ο Κέυνς είναι συμβάντα και περιστατικά στο παρασκήνιο των αποφάσεων, αποφάσεις που ατενίζοντάς τες με την άνεση του χρόνου έκριναν την ιστορία και δημιούργησαν δυσχερές μέλλον.Περισσότερα
Πέτρος Μάρκαρης, Η βία της αποτυχίας, Εκδόσεις Κείμενα
Τα βιβλία του Πέτρου Μάρκαρη δεν έχουν αποκτήσει τυχαία όλα αυτά τα χρόνια την αγάπη και την αποδοχή του κόσμου, δεν είναι τυχαία ένας από τους πιο πολυδιαβασμένους συγγραφείς και εντός και εκτός συνόρων, ειδικά στη Γερμανία όπου τα βιβλία του μεταφράζονται με ευλάβεια. Έχει ένα μοναδικό τρόπο να μιλά για το παρόν, για κοινωνικά και πολιτικά θέματα που απασχολούν τη σημερινή κοινωνία, βρίσκει πάντα κάποιο ειδικό θέμα και μας μιλά για την επικαιρότητα καταθέτοντας τους προβληματισμούς του, τις αγωνίες του και τις ανησυχίες του. Επιλέγει ένα θέμα και το ντύνει με έναν μανδύα αστυνομικής φύσεως για να εντάξει στην ιστορία τον επιθεωρητή του, όπως άλλωστε έκαναν τόσο ο Σιμενόν όσο και ο Τσάντλερ αλλά και ο δικός μας Γιάννης Μαρής. Αυτή την φορά είναι ένα θέμα βαθιά κοινωνικό με το οποίο ασχολείται καθώς η ανισορροπία στον κοινωνικό ιστό επηρεάζει τον χώρο της παιδείας. Ο τρόπος διαχείρισης της κρίσης που μαστίζει χρόνια τώρα την κοινωνία είναι ένα ζήτημα διαχρονικά φλέγον και απλώνεται σε όλα τα πεδία, ειδικά σε αυτό της εκπαίδευσης, η οποία και συνδέεται άμεσα με την αγορά εργασίας.Περισσότερα
Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός υπό ισχυρό καθεστώς σήψης (Franz Kafka, Η σωφρονιστική αποικία, Εκδόσεις Κίχλη)
Είμαστε ακριβώς στο ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου πολέμου και ο συγγραφέας Φραντς Κάφκα αποφασίζει να γράψει σε παράλληλο χρόνο δύο συγκλονιστικά κείμενα, το ένα είναι η Δίκη που όλοι γνωρίζουμε και το άλλο είναι η Σωφρονιστική αποικία που πολλοί δεν γνωρίζουμε. Η σωφρονιστική αποικία όπως ακριβώς και η Δίκη είναι ο καθρέφτης του συγγραφέα που χαράσσει την ψυχική του ανησυχία στο χαρτί έτσι όπως ακριβώς εγγράφει το μηχάνημα βασανισμού πάνω στο σώμα του καταδικασμένου. Ο Κάφκα είναι συγκλονισμένος από τις περιγραφές που διαβάζει στο βιβλίο του Ρόμπερτ Χάιντλ, Το ταξίδι μου στις σωφρονιστικές αποικίες που εκδόθηκε το 1912. Επιχειρεί με την σειρά του ένα ταξίδι στον απεχθή τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αποφασίζει να μεταχειριστεί τον όμοιό του, τον “εγκληματία”, τον εχθρό, τον αντιφρονούντα. Ο Κάφκα τελεί ο ίδιος υπό συναισθηματική σύγχυση και κατάρρευση καθώς χωρίζει με την αγαπημένη του Φελίτσε Μπάουερ και διαλύεται ο αρραβώνας του και η γραφή του είναι η λύτρωσή του απέναντι στον συναισθηματικό πυρετό που υπομένει.Περισσότερα
Oliver Banks, Ο χαμένος πίνακας του Ρέμπραντ, Εκδόσεις Άγρα
Ένα καλό αστυνομικό μυθιστόρημα είναι αυτό που πηγαίνει πέρα από την απλή ανακάλυψη του δολοφόνου και την εξιχνίαση του εγκλήματος. Είναι αυτό που διαθέτει λογοτεχνική ευστροφία, αφηγηματικό ειρμό, αυθεντική και όχι επιτηδευμένη αγωνία, αυτό που με λίγα λόγια συνδυάζει αστυνομικό δαιμόνιο και χτίσιμο ευφάνταστων χαρακτήρων. Είναι πολλές φορές εμποτισμένο με κοινωνικές, ιστορικές, πολιτικές ή άλλες εκφάνσεις που αφορούν σε γεγονότα πραγματικά ή κοντά στην πραγματικότητα έτσι που να αιχμαλωτίζει τον αναγνώστη με μια αύρα μυστηρίου. Ο Όλιβερ Μπανκς έρχεται να μας προσφέρει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα διαφορετικό από τα υπόλοιπα που γνωρίζουμε καθώς εντάσσει στον ιστό της αφήγησής του την τέχνη και την ιστορία της, ένα αγαπημένο πεδίο γνώσης που ξεδιπλώνεται μπροστά μας και ένα πεδίο γνώσης το οποίο ο ίδιος γνωρίζει πολύ καλά καθώς το έχει μελετήσει διεξοδικά.Περισσότερα
Ιστορίες ποτισμένες με αγάπη και τρυφερότητα (Hans Christian Andersen, Η φιλοσοφική λίθος και άλλες ιστορίες, Εκδόσεις Αιώρα)
“Το να ζεις μόνο δεν είναι αρκετό, είπε η πεταλούδα. Πρέπει να έχεις λιακάδα, ελευθερία και ένα μικρό λουλούδι” είχε γράψει ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Ταξιδεύοντας στην Κοπεγχάγη έχει κανείς την αίσθηση πως στα στενά σοκάκια της πόλης κρύβεται ένας από τους μεγαλύτερους παραμυθάδες που γνωρίσαμε. Είχε την τύχη να αναγνωριστεί σχετικά νωρίς και να εκτιμηθεί το πολύτιμο έργο του αλλά σαν μια βαριά και σκοτεινή σκιά πάντα να τον ακολουθούσε μιας και τα παιδικά του χρόνια ήταν δυστυχισμένα. Ίσως να ήταν αυτή η στενάχωρη περίοδος της ζωής του η αφορμή για να γράψει τόσες και τόσες ιστορίες που όλες έχουν και έναν διδακτικό χαρακτήρα αφού ο ίδιος ανέφερε κάποτε πως “βρίσκω μια ιδέα για μεγάλους και μετά αφηγούμαι την ιστορία σε μικρούς, έχοντας πάντα στο μυαλό μου ότι ο πατέρας και η μητέρας τους με ακούνε ͘ και πρέπει να θρέψω και το δικό τους μυαλό”.Περισσότερα
Olivia Manning, Σχολείο για την αγάπη, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Η Βρετανίδα συγγραφέας της Βαλκανικής τριλογίας και της Τριλογίας του Λεβάντε γνωρίζει πως να χτίζει χαρακτήρες και να εκμεταλλεύεται στο έπακρο τις ταξιδιωτικές και βιωματικές της εμπειρίες και αυτές να τις μεταφέρει με τόση γλαφυρότητα στο χαρτί. Μέσα από τα βιβλία της, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να μεταφέρεται στον χρόνο και τον χώρο, τότε που η ιστορία γραφόταν και τότε που η κρισιμότητα των στιγμών προσέφερε στη Μάνινγκ όλο αυτό το ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο, ένα πλαίσιο ιδανικά πλασμένο στα χέρια της αφηγήτριας. Η Μάνινγκ έζησε σε χρόνους δύσκολους και χαλεπούς με τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο να έχει αφήσει ανεξίτηλα τα σημάδια στους ανθρώπους που την περιτριγύριζαν και βέβαια η ίδια έχοντας ταξιδέψει πολύ σε διάφορες χώρες, ανάμεσα στις οποίες και η Ελλάδα είχε γνώση της διαφορετικότητας και αυτήν μας παρουσιάζει με δεξιοτεχνία. Περισσότερα
Έχοντας πιαστεί στον ιστό μιας πληγωμένης αγάπης (Αντρέ Ζιντ, Η στενή πύλη, Εκδόσεις Μεταίχμιο)
“Αγωνίζεσθε εισελθείν δια της στενής πύλης, ότι η πλατεία η πύλη και ευρύχωρος η οδός η απάγουσα εις την απώλειαν, και πολλοί εισίν οι εισερχόμενοι δι’ αυτής. Τι στενή η πύλη και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την Ζωήν, και ολίγοι εισίν οι ευρίσκοντες αυτήν”. Η ιστορία που παρουσιάζεται εδώ μετράει τις πληγές που δημιουργεί η αγάπη ενώ στέλνει μηνύματα αγάπης. Ποιος μπορεί να αντισταθεί στην αγάπη και τον έρωτα και με ποια δύναμη ψυχής μπορεί να απαρνηθεί για να σώσει τον πλησίον του; Η δύναμη της αγάπης, όπως αποκαλύπτεται σε κάθε στιγμή της αφήγησης, είναι αστείρευτη αλλά είναι επώδυνη και χτυπάει αυτόν που δεν είναι έτοιμος να δεχτεί τα όποια χτυπήματά της. Ο Ζιντ, μέσω του νεαρού πρωταγωνιστή Ζερόμ, καταδεικνύει και την δική του ερωτική αναστάτωση όταν στα πρώτα βήματα της ζωής του καλείται να αναγνωρίσει την ομοφυλοφιλική του πλευρά, αυτός ο αγώνας μέσα του προκαλεί συναισθηματικά ρήγματα δύσκολα προς διαχείριση.Περισσότερα
Μωρίς Λεμπλάν, Ο κόκκινος κύκλος, Εκδόσεις Ερατώ
“Μέσα στον περιθωριακό κόσμο που ζει αυτός ο άνθρωπος, αυτή η ιδιαιτερότητα είναι γνωστή και περιβάλλεται από ένα είδος τρομερής δεισιδαιμονίας. Τον αποκαλούν Τζιμ-Κόκκινο-Κύκλο και διηγούνται – δεν γνωρίζω αν πρόκειται για θρύλο – ότι αυτό το στίγμα είναι κληρονομικό. Βεβαιώνουν ότι στο παρελθόν, από γενιά σε γενιά, υπήρχε πάντα ένα μέλος της οικογένειας Μπάρντεν που είχε κάποιο νοητικό κουσούρι περίεργο, δηλαδή ήταν ή τρελός ή δολοφόνος και έφερε, στη ράχη του δεξιού του χεριού, αυτό το μυστηριώδες σημάδι” γράφει ο Μωρίς Λεμπλάν και σε λίγες γραμμές ήδη από το ξεκίνημα του μυθιστορήματος εξηγεί αυτό το μυστηριώδες σημάδι του κόκκινου κύκλου και θέτει τον αναγνώστη σε κατάσταση εγρήγορσης και αγωνίας για τα όσα δραματικά θα επακολουθήσουν.Περισσότερα