Δημοσιεύτηκε στισ

Μέσα από το σκοτάδι της ζωής του αναδύθηκαν αστείρευτης ομορφιάς παραμύθια που συντροφεύουν τις παιδικές ψυχές (Γράμμα στον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν)

Περίπατος στα σοκάκια της Κοπεγχάγης και νιώθω πως είσαι εκεί ανάμεσα μας, είσαι δίπλα μας και δίπλα μου και εμφανίζεσαι σε εκείνους που θέλεις εσύ για να δώσεις λίγη από την αύρα σου, την αγάπη σου για τα παιδιά, να σπείρεις το χαμόγελο και την ελπίδα μιας και εσύ πέρασες δύσκολη παιδική ηλικία και δεν το κρύβεις. Ο κόσμος σου είναι ένας κήπος με λουλούδια, ανθισμένος και γεμάτος εικόνες καθώς και όμορφα πρόσωπα δικής σου επινόησης, ντύνεις τις ιστορίες σου με μια παιδικότητα και μια μουσικότητα μοναδική, μας συναρπάζεις, μας εκστασιάζεις ενώ εσύ μέσα σου πάλευες να πλάσεις έναν κόσμο εντελώς διαφορετικό από αυτόν που έζησες και καθημερινά σε πλήγωνε. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μια σκοτεινή ζωγραφισμένη ζωή με παλέτα φωτός και καμβά στενοχώριας που ποτέ δεν ξεθώριασε (Γράμμα στον Ρέμπραντ Φαν Ριν)

Έγραψε για σένα και για τον τρόπο που ζωγράφιζες ένας εκ των σπουδαιότερων επιγόνων σου, ο επίσης βασανισμένος Βαν Γκογκ πως πρέπει να έχει πεθάνει κανείς πολλές φορές για να ζωγραφίσει έτσι. Έγραψε και ο Γκαίτε παρακαλώ πως ζω ολοκληρωτικά με τον Ρέμπραντ. Ναι για σένα λένε που ήσουν ταμένος στη ζωγραφική και στην οικογένειά σου και έκανες ό,τι περνούσε από το χέρι σου, το ζωγραφικό σου χέρι για να προσφέρεις όσα μπορούσες περισσότερα για να σταθείς στα πόδια σου. Έμεινες κυρίως γνωστός και ξακουστός για τις αυτοπροσωπογραφίες σου, οι οποίες και καταλαμβάνουν ένα μεγάλο φάσμα του μοναδικού σου έργου, μα δεν ήταν μόνον αυτές, ήταν και τα αμέτρητα έργα, έργα συναρπαστικά όπως η μοναδική τοπιογραφία που φιλοτέχνησες “Τρικυμία στη θάλασσα της Γαλιλαίας”, μα τι λεπτομερής αποτύπωση, τι υπέροχη απεικόνιση της αγριότητας των κυμάτων και των φοβισμένων πλην θαρραλέων επιβατών στο πλοίο που το μαστιγώνει το κύμα και ο καιρός. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μεστός στον λόγο του και σοφός στο πνεύμα του πορεύτηκε με το στοχασμό και την αγωνία του για τον άνθρωπο (Γράμμα στον Λέο Τολστόι)

Η ευτυχία μοιάζει με τον θησαυρό που αναζητάται στα έγκατα της γης και απαιτεί χρόνο και αφοσίωση για να βρεθεί. Έτσι είναι και η ανθρώπινη ευτυχία, την οποία πραγματεύεσαι Λέο, μια έννοια άπιαστη και μυστηριώδης, ένας συνεχής αγώνας. Είναι μια συνεχής πάλη για την πραγμάτωση των πόθων μας που ποτέ δεν αγγίζουν το απόλυτο και ιδανικό και αυτό το γνωρίζεις καλά, δεν θέλω να επεκταθώ περισσότερο. Ξέρουμε καλά πως η γυναίκα στα έργα σου τίθεται πάντα στο προσκήνιο σαν εσύ να τις καταλαβαίνεις περισσότερο από ότι οι ίδιες τον ίδιο τους τον εαυτό. Έχεις βλέπεις αυτό το μαγικό χάρισμα να διεισδύεις στους ανθρώπους που προσωπογραφείς και να τους καταλαβαίνεις, από τα έξω προς τα μέσα και τούμπαλιν.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ιέρεια της ποίησης ξεδίπλωσε το πάθος και τον πόθο του έρωτά της μα δεν πρόλαβε να τον απολαύσει (Γράμμα στη Μαρία Πολυδούρη)

Πόσο πολύ τον αγάπησες ποτέ δεν θα το μάθει μα εσύ το γνώριζες καλά και αφέθηκες σε αυτό τον έρωτα να σε παρασύρει με τα βέλη του σε μια άλλην στρατόσφαιρα έξω από αυτό το σύμπαν. Αιχμάλωτη μα όχι φυλακισμένη έδειξες από την πρώτη μέρα της γνωριμίας σας την αστείρευτη ερωτική έλξη που σου προκάλεσε μα και εκείνος σε ερωτεύτηκε σφόδρα όχι όμως όπως εσύ. Η μοίρα δεν ήθελε να σας αφήσει να χαρείτε τους καρπούς του έρωτά σας, σαν αυτός ο καρπός να ήταν απαγορευμένος και εσείς καταδικασμένοι πρωτόπλαστοι να ξανανταμώσετε στην άλλη ζωή. Μα θαρρώ πως και οι δυο σας ευχαριστημένοι μείνατε από αυτήν την απόφασή της, πορευτήκατε μαζί όσο ήταν δυνατόν, ζήσατε όσο σας επετράπη και όσο αντέξατε, ο καθένας με τις δικές του δυνάμεις τον έρωτά αυτόν και κινήσατε για άλλες πολιτείες. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ένας δανδής εθισμένος στη γυναικεία ομορφιά και σοφός παρατηρητής της κοινωνικής δραστηριότητας (Γράμμα στον Ονορέ ντε Μπαλζάκ)

Έχεις μείνει στην ιστορία ως ο χοντρούλης της λογοτεχνίας, ένας ευτραφής εμπνευστής όλων αυτών που μας άφησες πίσω και δεν έχουμε λόγια αρκετά για να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη μας για τη δική σου Ανθρώπινη Κωμωδία σε συνέχεια της Θείας Κωμωδίας του Δάντη από την οποία άντλησες στοιχεία γιατί τα μεγάλα κείμενα ήταν πάντα ο οδηγός σου και ο πλοηγός σου. Σοφός, εμπνευσμένος και πάντα σε αναζήτηση νέων ερεθισμάτων βρισκόσουν και υπήρξες τόσο αγαπητός και τόσο θελκτικός στις γυναίκες της εποχής, ένας Δον Ζουάν της εποχής σου και ας μην ήσουν όμορφος αρκετά ούτε και ψηλός, είχες άλλα χαρίσματα, τα οποία θα σου μετά. Όλα αυτά δεν έχουν αξία, αξία έχει ο πλούτος της ψυχής σου, αυτόν τον οποίο ξεδίπλωσες με σαγήνη και διαχυτικό πνεύμα. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ένας επίμονος, εμπνευσμένος και ακούραστος υπηρέτης και εργάτης της τέχνης και της ιατρικής (Γράμμα στον Αντόν Τσέχοφ)

Θα ξεκινήσω αν μου το επιτρέπεις με ένα απλό ερώτημα, μια απορία που με τρώει μέσα μου και ήθελα πάντα να σου απευθύνω όταν διάβαζα και τώρα δηλαδή που συνεχίζω να σε διαβάζω, τώρα που βλέπω τα έργα σου στο θέατρο και κάθε φορά μένω ενεός με αυτά που μας αφηγείσαι Αντόν. Τελικά μήπως με όλα αυτά που έγραψες καταδίκασες τον εαυτό σου αφού λύτρωνες τους άλλους και εσύ πάσχιζες να βρεις τις απαντήσεις που ποτέ δεν ήρθαν; Θα έχεις δίκιο να λες πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο, πως δεν ισχύει ακριβώς για να είσαι πιο συγκεκριμένος μα θα έβρισκες πως θα μπορούσε να έχει μια κάποια λογική. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μια γυναίκα αδάμαστη και γενναία που έκανε τη ζωή της τέχνη και την τέχνη ζωή (Γράμμα στη Φρίντα Κάλο)

Γεννημένη θηρίο πριν ακόμα γεννηθείς, πάλεψες για τη ζωή σου σα λιοντάρι και στάθηκες όρθια χωρίς τίποτα να σε καταπονεί. Ρημαγμένο το σώμα σου μα η ψυχή σου δε λυγίζει και η καρδιά σου αντέχει το βάσανο του πόνου, έναν πόνο που δεν σε κάμπτει και δεν σε αποτρέπει από το να ζωγραφίζεις, να χαίρεσαι τη ζωή, να τραγουδάς και να χορεύεις έτσι όπως εσύ ήθελες και λαχταρούσες, δίχως παύση μέχρι λιποθυμίας. Γιατί τι είχες να χάσεις αφού μέσα σου όλα είχαν χαθεί; Τι νόημα είχε να προσέχεις; Παντού έβλεπες λουλούδια χρωματιστά, παντού έψαχνες για την ανθρώπινη παράσταση, τον άνθρωπο είχες στην καρδιά σου και στη σκέψη σου και εσένα είχες για κύριο μοντέλο, την τραγωδία του ατυχήματός σου αλλά και το θάρρος, την τόλμη σου να μην παραδοθείς και να συνεχίσεις να βαδίζεις το δρόμο που ήταν η μοίρα σου, το ριζικό σου, το πεπρωμένο της υπόστασής σου. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ο Άγιος του μαρμάρου σμιλεύει και λυτρώνεται παρέχοντας στην ψυχή του δίοδο σωτηρίας (Γράμμα στο Γιαννούλη Χαλεπά)

Το μάρμαρο δούλευες μια ζωή και ήταν η συντροφιά σου, σε ονόμασαν Ροντέν της Ελλάδας και όχι άδικα. Ταπεινός, σεμνός και εργατικός πέρασες δύσκολη ζωή μπαινοβγαίνοντας στα ψυχιατρεία γιατί σε θεωρούσαν τον τρελό της κοινωνίας, έναν παράξενο τύπο που κανείς δεν καταλάβαινε μα και κανείς δεν ένιωθε το μεράκι σου, το πάθος σου για την τέχνη σου. Να μην ανησυχείς, τα ίδια έγιναν με τον Μπετόβεν, τον Σεζάν, τον Βαν Γκογκ και τόσους άλλους που διέπρεψαν δια της διαφορετικότητάς τους. Και στην Καμίγ Κλοντέλ που χανόταν στις σκέψεις της δεν είχε κανείς να τείνει χείρα βοηθείας. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ανταποκριτής του πολέμου και της ίδιας της ζωής μα και μοναχός καβαλάρης της αφηγηματικής τέχνης (Επιστολή στον Έρνεστ Χέμινγουεϊ)

Η ζωή σου ένα μέτωπο, το ένα ο πόλεμος, το άλλο η γραφή και ενδιάμεσα τα χρόνια της ανεμελιάς και της ευζωίας σε ένα Παρίσι που έσφυζε από ζωή και εσύ την ξεζούμισες σαν να μην υπήρχε αύριο. “Δύο είναι τα μέρη στον κόσμο όπου μπορεί κανείς να ζήσει ευτυχισμένος: το σπίτι του και το Παρίσι” έγραφες πριν χρόνια. Μέθυσες, αγάπησες, μισήθηκες, πόσα έζησες άραγε θυμάσαι Έρνεστ; Ήσουν απότομος και λίγο αδέξιος στις συμπεριφορές σου γιατί το θυμικό σου ήταν πιο ισχυρό από τους καλούς σου τρόπους και πάντα έμπλεκες σε περίεργες συναντήσεις και φιλονικίες διότι ήσουν ταύρος εν υαλοπωλείω και κανείς δεν μπορούσε να σε κάνει να σταματήσεις. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ένας καταραμένος εραστής της χαράς και ένας δεινός αφηγητής που διψούσε για ζωή (Επιστολή στον Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ)

Όλοι σε φώναζαν Σκότι, ήταν βλέπεις το αγαπημένο παρατσούκλι σου μιας και ήσουν τόσο ευχάριστος, τόσο αθώος, τόσο καλοσυνάτος ακόμα και όταν μεθούσες. Έζησες χρόνια ανέμελα, χρόνια ξέγνοιαστα, χρόνια χωρίς σκοτούρες και γεμάτος χαρά και γιορτή. Μαζί με την αγαπημένη σου Ζέλντα δεν σταμάτησες ούτε στιγμή αυτό τον ξέφρενο ρυθμό της ασταθούς ζωής, μιας ζωής που υπαγορευόταν κυρίως από ατελείωτα ξενύχτια, πάντα με αγαπημένους φίλους, όπως ο Χέμινγουεϊ, μέρες και νύχτες ατελείωτες χωρίς πυξίδα μέχρι που όλο αυτό ολοκληρώθηκε και σταμάτησε απότομα και δεν πρόλαβες να καταλάβεις. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ένας δαιμονισμένος παίκτης μιας ταπεινής και καταφρονεμένης ζωής (Γράμμα στον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι)

Ντοστογιέφσκι

Δεν πτοήθηκες από την εχθρικότητα των ανθρώπων και ψήλωσες μέσα σου το κερί της ψυχής σου που εκλιπαρούσε για διαφυγή μέσω της δημιουργίας, οδήγησες την καλλιτεχνική σου παρακαταθήκη στις κορυφές της οικουμενικότητας. Διανοητής και εκφραστής-μύστης των πιο μύχιων ανησυχιών σου μέσω της λογοτεχνίας και κατά προέκταση μέσω των λέξεων έδρασες στα “κρησφύγετα” που εσύ είχες επιλέξει να αποτελέσουν τα εργαστήρια επεξεργασίας της κρυφής σου αγωνίας. Αυτή η διακαής σου επιθυμία και λαχτάρα για ζωή μέσω της τέχνης σου είχε κυρίως δύσκολες στιγμές, περισσότερες λύπες και απογοητεύσεις παρά χαρές και ικανοποιήσεις. Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ένας πιστός υπηρέτης των αξιών του Έθνους (Γράμμα στον Ιωάννη Καποδίστρια)

Ήρθες στην Ελλάδα με τόσο μεγάλη χαρά και ανυπομονησία να προσφέρεις γιατί ανέκαθεν ήσουν ταγμένος και αφοσιωμένος στη μεγάλη ιδέα της ανασυγκρότησης του Έθνους, την οποία υπηρέτησες μια ζωή. Γεννήθηκες στην Κέρκυρα. Η οικογένειά σου αριστοκρατική και εσύ μεγάλωσες σε ένα μεγαλοαστικό περιβάλλον και ανδρώθηκες σε μια κοινωνία ανοιχτή σε ιδέες, μια κοινωνία με άλλη νοοτροπία και πεποιθήσεις που σε βοήθησε τα μέγιστα να ανοίξεις τα διπλωματικά φτερά σου και να καταστείς η φυσιογνωμία για την οποία θα μιλούσε όλη η Ευρώπη. Ήσουν εκείνος που όριζε τις εξελίξεις στην αυλή του Τσάρου. Περισσότερα