Νικολάι Γκόγκολ: Ο λογοτέχνης με την ταραγμένη ψυχή

Γκόγκολ

Πριν από μερικά χρόνια είχα την τύχη να παρακολουθήσω την παράσταση “Ο επιθεωρητής”, ένα έργο καυστικό για την πραγματικότητα στη Ρωσία της εποχής του Γκόγκολ. Είναι συγκλονιστικό, ένα έργο που γράφτηκε τόσα χρόνια πριν να είναι τόσο επίκαιρο και σύγχρονο στη σημερινή εποχή, αυτό σημαίνει πως οι εποχές άλλαξαν, όχι όμως και οι άνθρωποι. Το έργο αυτό σατιρίζει ανοιχτά τη γραφειοκρατική δομή της αυτοκρατορίας με τις εξυπηρετήσεις, την υποταγή σε ψευδεπίγραφες ελπίδες, την πίστη σε εύκολες λύσεις, σε ανύπαρκτες δομές και αρχές, ενώ καταδεικνύει όλο το φάσμα της αυταπάτης και της διαφθοράς που διαπερνά την κοινωνία. Ο Γκόγκολ, για αυτό το έργο αλλά και για το σύνολο της προσφοράς του, παραμένει, τόσο για την παγκόσμια όσο και για τη ρωσική λογοτεχνία, ένα αέναο σημείο αναφοράς, παρά το γεγονός πως έφυγε μόλις σε ηλικία 45 ετών χτυπημένος από την προσωπική του θλίψη και μελαγχολία, για τις τύψεις του περί προδοσίας της ρώσικης υπερηφάνειας.Περισσότερα

Η μουσική των λέξεων: Τραγούδια εμπνευσμένα από την κλασική λογοτεχνία.

bush

Η λογοτεχνία και μουσική πολύ συχνά κρατιούνται χέρι χέρι και πορεύονται μαζί στο δρόμο της δημιουργικότητας παράγοντας μαγικά αποτελέσματα. Πόσοι και πόσοι στίχοι δεν είναι εμπνευσμένοι από έργα κορυφαίων λογοτεχνών και πόσα λογοτεχνικά έργα δεν έχουν επηρεαστεί από διάφορες μορφές μουσικής; Η επίδραση της μουσικής στη λογοτεχνία είναι καταφανής, τόσο στη μουσικότητα και στο ρυθμό του λόγου, όσο και στην προσφορά θεματολογίας και χαρακτήρων. Από την άλλη και η λογοτεχνία αφήνει τα αποτυπώματα της πάνω στον κόσμο της μουσικής αποτελώντας πηγή έμπνευσης για μια πληθώρα μουσικών και στιχουργών. Περισσότερα

Η λογοτεχνία στο μεσοπόλεμο: 6 + 1 βιβλία που πρέπει να διαβάσουμε

interwar

Ο Μεγάλος πόλεμος, ο Α’ Παγκόσμιος πόλεμος έληξε πριν από 100 χρόνια με την ελπίδα πως ο κόσμος θα άφηνε πίσω του τις αιματηρές συγκρούσεις και τον αλληλοσπαραγμό στα διάφορα μέτωπα, πως η ειρήνη θα επανερχόταν και θα βασίλευε από εκείνη τη στιγμή και μετά, μετατρέποντας τον πόλεμο σε μία δυσάρεστη παρένθεση. Δυστυχώς, οι ελπίδες αποδείχθηκαν φρούδες και στην περίοδο του μεσοπολέμου, μέχρι δηλαδή και το ξέσπασμα του ακόμα πιο καταστροφικού Β’ Παγκοσμίου πολέμου, πέθαναν περισσότεροι άνθρωποι από αυτούς που έχασαν τη ζωή τους κατά τον Μεγάλο πόλεμο. Εκδιώξεις, μίση, πολιτικές εξοντώσεις, πείνα, φτώχεια και αβεβαιότητα οικονομική, πολιτική και κοινωνική επικράτησαν σε όλη τη Γηραιά ήπειρο και όχι μόνο, με εκατομμύρια θύματα. Περισσότερα

Τζόζεφ Κόνραντ: Ένας συγγραφέας ταξιδιώτης του κόσμου

κόνραντ

“Η καρδιά του σκότους”, “Ο νέγρος του νάρκισσου”, “Ο Τυφώνας”, “Η γραμμή της σκιάς”. Να ορισμένα από τα αριστουργήματα που ο Τζόζεφ Κόνραντ άφησε παρακαταθήκη με την μόνη του έγνοια που είχε, να αιχμαλωτίζει την προσοχή του αναγνώστη του. Αυτός ο συντηρητικός κύριος που έχασε τους γονείς του σε πολύ μικρή ηλικία και βρέθηκε να ταξιδεύει στους ωκεανούς ήδη από την ηλικία των 13 χρόνων, υπήρξε μία από τις επιφανέστερες προσωπικότητες που γέννησε η λογοτεχνία. Περισσότερα

4 + 1 μυθιστορήματα ταξιδιωτικής λογοτεχνίας που αξίζει να προσέξετε

travel

Ο Άγιος Αυγουστίνος έλεγε πως ο κόσμος είναι ένα βιβλίο και όποιος δεν ταξιδεύει διαβάζει μόνο μια σελίδα του. Φαίνεται πως αυτή η ρήση ευδοκιμεί στις σκέψεις συγγραφέων που αποφάσισαν να καταγράψουν τα ταξίδια τους στο χαρτί και να αφηγηθούν ιστορίες από την παραμονή τους σε διαφορετικές χώρες ή να καταθέσουν ιστορίες από τον τόπο τους. Το ταξίδι είναι από μόνο του μία ισχυρή κινητήριος δύναμη, μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για κάποιον συγγραφέα να αλλάξει παραστάσεις, να γνωρίσει άλλους πολιτισμούς και κυρίως να εμπνευστεί από άλλους τόπους. Η σαγήνη που προκαλεί ένα τοπίο, η ιστορία που κρύβει στα σπλάχνα του, η μαγεία της περιπλάνησης, αυτό που τα μάτια και η ψυχή καταλαβαίνουν είναι ανεκτίμητης αξίας συναισθήματα και τα λόγια πολλές φορές είναι πολύ λίγα μπροστά στις εικόνες. Περισσότερα

4 μυθιστορήματα με θέμα τον ρατσισμό που αξίζει να μελετήσετε

ellison

Ζούμε σε μία εποχή που η στιχομυθία και η αναφορά περί ρατσισμού έχει δυστυχώς επανέλθει πολύ έντονα στο προσκήνιο. Τα κρούσματα ξενοφοβίας και επιθετικότητας έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια σε όλο τον κόσμο και κυρίως στην Ευρώπη, η οποία και πλήττεται σφόδρα λόγω και του μεγάλου προβλήματος του μεταναστευτικού. Παράλληλα, τα κινήματα της λαμβάνουν όλο και πιο αυξημένα ποσοστά στις ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που είχε να συμβεί από την εποχή της ανόδου του ναζισμού και του φασισμού στην γηραιά ήπειρο τη δεκαετία του 1930. Μέσα σε αυτό το σκηνικό κοινωνικού πολέμου και αστάθειας, μέσα στη δίνη των φυλετικών διακρίσεων και του εκφοβισμού, τα μυθιστορήματα του παρελθόντος όπως αυτά που παρουσιάζονται εδώ έρχονται να μας θυμίσουν πόσο εύθραυστος είναι ο κοινωνικός ιστός και πως η ιστορία μπορεί και επαναλαμβάνεται με απρόβλεπτες συνέπειες. Περισσότερα

4+1 παιδικά βιβλία για την επιστροφή στα θρανία

παιδικα

Το χρυσαφένιο καλοκαίρι αποτελεί πλέον παρελθόν και οι ανάλαφρες στιγμές του παραμένουν ως αναμνήσεις. Η πιο ζεστή εποχή του χρόνου έδωσε τη θέση του στη, σύμφωνα με πολλούς, πιο μελαγχολική, το φθινόπωρο. Ωστόσο,  υπό ένα άλλο πρίσμα το φθινόπωρο μπορεί να είναι η πιο δημιουργική περίοδος για έναν άνθρωπο, καθώς αποτελεί την εποχή που η φύση ως ύψιστος καλλιτέχνης ντύνεται με τα πιο όμορφα της χρώματα αποτελώντας πηγή έμπνευσης, αλλά είναι και η εποχή των νέων ξεκινημάτων. Βέβαια για πολλούς η μετάβαση από την ανεμελιά του καλοκαιριού στην εργατικότητα του φθινοπώρου μπορεί να αποτελέσει μεγάλη δυσκολία, ειδικά αν η μετάβαση αυτή αφορά μαθητές για τους οποίους το ατελείωτο παιχνίδι πρέπει να διακοπεί. Το bookfeed είναι εδώ για να προτείνει στους μικρούς αναγνώστες πέντε ψυχαγωγικά και ευχάριστα παιδικά βιβλία για να διεγείρει τη φαντασία τους, να τους ανοίξει πόρτες σε νέους κόσμους και να κάνει την επιστροφή τους στο σχολείο πιο ομαλή.Περισσότερα

5 εξαιρετικά βιβλία που μπορείτε να διαβάσετε το φθινόπωρο

Μετά από ένα αναγνωστικά απολαυστικό καλοκαίρι – ελπίζω για όλους μας – το φθινόπωρο, ημερολογιακά τουλάχιστον, έφτασε ενώπιόν μας και δεν έχουμε παρά να το καλωσορίσουμε με προτάσεις βιβλίων που θα μας κρατήσουν καλή συντροφιά. Ο καιρός μάς επιτρέπει ακόμα να απολαμβάνουμε το διάβασμα σε κάποια παραλία αλλά και όπου και αν βρισκόμαστε. Περισσότερα

5 ξεχωριστά βιβλία που αξίζει να διαβάσετε το καλοκαίρι

seferis

Κάθε φορά που έρχεται το καλοκαίρι η διάθεσή μας για ανάγνωση μεγαλώνει και μπαίνουμε σε μία ευφορία διαρκείας με σύμμαχο τον ήλιο και τη θάλασσα, οι διακοπές είναι το καλύτερο φάρμακο σε μια καθημερινότητα που πολλές φορές μας κουράζει και μας εξουθενώνει. Το βιβλίο έρχεται ως το καλύτερο καταπραϋντικό να μας χαλαρώσει, να μας ερεθίσει το πνεύμα, να μας ξεκουράσει, να συμπληρώσει το παζλ της διασκέδασης και να αποτελέσει τον ιδανικό πιστό σύντροφο. Γιατί όπως αναφέρει και ο Βίκτωρ Ουγκώ “το διάβασμα είναι όπως η τροφή και το νερό. Το πνεύμα που δεν διαβάζει χάνει βάρος, όπως ένα σώμα που δεν τρώει”. Το βιβλίο μπορεί να είναι μυθιστόρημα, ιστορικό, αστυνομικό ή πολιτικό αλλά μπορεί να είναι και δοκίμιο ή ακόμα και ένα από εκείνα τα εφηβικά αναγνώσματα που ποτέ δεν έπαψαν να μας συγκινούν όσα χρόνια και αν περάσουν. Περισσότερα

Στον τροπικό των διαχρονικών βιβλίων

Κάθε φορά που ένα βιβλίο λογοτεχνικό, από αυτά που συγκλονίζουν το μυαλό και τις αισθήσεις, με εξουσιάζει και με κυριεύει ψυχή τε και σώματι, τότε φέρνω στον νου μου την ρήση του Τόμας Καρλάιλ που αναφέρει ευφυώς πως τα βιβλία είναι φίλοι μου που ποτέ δεν με απογοητεύουν. Πράγματι, έτσι συμβαίνει όταν συναντάς στις φράσεις του Φλωμπέρ την ανεξήγητη προσωπογραφία της Έμας Μποβαρύ να πάλλεται από διλήμματα πάσης φύσεως και να κυριαρχείται από πόθο και αγωνία για τους φλογερούς έρωτες. Περισσότερα

Βιρτζίνια Γουλφ: Η γραφή ως μέσο λύτρωσης

Βιρτζίνια Γουλφ

Ορλάντο, Κυρία Ντάλογουέι, Μέχρι το φάρο, Τα κύματα. Αυτά είναι ορισμένα από τα γραπτά της Βιρτζίνια Γουλφ, που έγραψε τη δική της ιστορία στην λογοτεχνία. Ανήσυχο πνεύμα από μικρή ηλικία και με πλούσια μόρφωση, πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια αφού έχασε σε μικρή ηλικία τη μητέρα της -σε ηλικία μόλις 13 χρονών- και τον πατέρα της λίγα χρόνια αργότερα, γεγονότα που σημάδεψαν καθοριστικά τη ζωή της. Από εκείνη την περίοδο άρχισαν να την κυριεύουν έντονα συναισθήματα λύπης και ψυχολογικής κατάπτωσης, με δύο διαδοχικές νευρικές κρίσεις να κρίνουν ήδη το μέλλον και να αποτελούν κρίσιμα σημάδια, τα οποία θα επιδεινωθούν όλο και περισσότερο στο διάβα του χρόνου με αποκορύφωμα το τραγικό της τέλος. Περισσότερα

Ουίλλιαμ Φώκνερ: Πολιτικά αιχμηρός και κοινωνικά ευαίσθητος

Φωκνερ

Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ -σε μία συνέντευξη που έδωσε το 1956 στη Τζιν Στάιν και η οποία περιλαμβάνεται στο βιβλίο από τις εκδόσεις Τόπος με τίτλο “Η τέχνη της γραφής”- αναφέρει χαρακτηριστικά για το ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει ο εκάστοτε δημιουργός: “Ο καλλιτέχνης δεν έχει σημασία. Μόνο αυτό που δημιουργεί έχει σημασία, εφόσον δεν υπάρχει τίποτα καινούργιο για να ειπωθεί. Ο Σέξπιρ, ο Μπαλζάκ, ο Όμηρος, όλοι τους έγραψαν για τα ίδια πράγματα, κι αν είχαν ζήσει χίλια ή δύο χιλιάδες χρόνια ακόμα, οι εκδότες δεν θα είχαν ανάγκη κανέναν άλλο έκτοτε”. Ο Ουίλλιαμ Φώκνερ, βραβευμένος με Νόμπελ το 1949, υπήρξε, μαζί με τον Στάινμπεκ και τον Χέμινγουεϊ,  ακρογωνιαίος λίθος της σύγχρονης αμερικανικής μυθοπλασίας με έναν λόγο βαθιά πολιτικό και στοχευμένο στην ανάδειξη των κοινωνικών ανισοτήτων, όπως είναι για παράδειγμα οι φυλετικές διακρίσεις, ένα πρόβλημα οικουμενικό και με διαστάσεις σε παγκόσμια κλίμακα ειδικά την εποχή εκείνη.Περισσότερα