Γκυ ντε Μωπασάν: Ένας δεξιοτέχνης της αφήγησης

μωπασάν

O Λέων Τολστόι γράφει για τον Γκυ ντε Μωπασάν: «Δεν ξέρω άλλον συγγραφέα που να πίστευε το ίδιο ειλικρινά με τον Μωπασσάν πως καθετί καλό, πως όλο το νόημα της ζωής βρίσκεται στη γυναίκα, στον έρωτα, ούτε άλλον που να περιέγραψε τη γυναίκα και τον έρωτα με τέτοιο πάθος και απ’ όλες τις απόψεις {…}». Η σφαίρα της ανθρώπινης περιγραφής είναι για τον Μωπασάν ό,τι και το ψυχογράφημα για τον Ντοστογιέφσκι. Περισσότερα

Χένρυ Τζέιμς: Αναζητώντας με ζήλο την ουσία της δημιουργίας

Τζέιμς

Η περίπτωση Χένρυ Τζέιμς είναι η περίπτωση εκείνου του δημιουργού που ακροβατεί ανάμεσα στην έμπνευση και τον αγώνα για προσωπική καταξίωση μέσα από την επιβεβαίωση πως παρά την αριστοκρατική του καταγωγή έχει τις ανησυχίες του λογοτέχνη και πασχίζει στην υπηρεσία αυτού του ρόλου. Θα μπορούσαμε να τον αποκαλέσουμε ένα μείγμα αρσενικής Τζέιν Όστεν και Αγκάθα Κρίστι. Δεν ήταν όμως τίποτε από τα δύο, ο ίδιος δεν ταυτίστηκε με κανέναν. Είχε πολλές προσλαμβάνουσες και κανείς θα έβρισκε στην γραφή του επιρροές από τον μεγάλο Ντίκενς. Πολιτογραφημένος Βρετανός αν και γεννημένος στην Αμερική, την οποία εγκατέλειψε, κατέγραψε πολλές φορές με μία γερή δόση ειρωνείας τη ζωή στην Βρετανία των αρχών του 20ου αιώνα μέσα από σκηνές εκκεντρικές, αλλοπρόσαλλες και μυστηριώδεις. Περισσότερα

Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι: Ένας «ταπεινός και καταφρονεμένος» Δον Κιχώτης

Ντοστογιέφσκι

Ο Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι με το έργο του, το τόσο δραματικό και θεατρικά δοσμένο, αναλώθηκε εμμέσως πλην σαφώς στην αποτύπωση της σκληρότητας και  της τραχύτητας της ζωής του ίδιου και των συμπολιτών του, των μουζίκων, αλλά και στην καταγραφή του εξευτελισμού της ανθρώπινης ύπαρξης μέσω των διώξεων και των παράνομων δράσεων ενός διεφθαρμένου πολιτικού κατεστημένου. Άσκησε μέσα από τα έργα του έντονη κριτική και ψυχογράφησε με γλαφυρό και ωμό τρόπο σκηνές από την καθημερινότητα των Ρώσων, πολλές φορές δεχόμενος τα πυρά των κριτικών. Περισσότερα

Ονορέ ντε Μπαλζάκ: Ο ρομαντικός “πατέρας” του σύγχρονου μυθιστορήματος

balzac

Δεν είναι διόλου τυχαίο πως ο Μπαλζάκ παραμένει και θα παραμένει στο πάνθεον των λογοτεχνών που θα διαβάζονται από μικρούς και μεγάλους, θαυμαστές και θαυμάστριες, γιατί πολύ απλά έγραφε με την ψυχή του και όχι με κριτήριο την τσέπη του όπως συμβαίνει κατά κόρον στη σημερινή εποχή. Η γραφή του και η συγγραφική του ωριμότητα έλαβαν χώρα πρόωρα, ήδη από τα κατά βάση δυσάρεστα βιώματα που είχε ως νέος, μια και τα ευχάριστα ήρθαν αργότερα, κατόπιν έντονης επιθυμίας και επιμονής του ίδιου, που πίστεψε στον εαυτό του. Περισσότερα

Αντόν Τσέχοφ: Ο λογοτεχνικός γιατρός που άγγιξε τις ψυχές των ανθρώπων

Τσέχοφ

Ο κόσμος του Τσέχοφ είναι ένα ανεξάντλητο μαγικό κουτί όπου κάθε φορά έρχονται στην επιφάνεια όλα εκείνα τα στοιχεία και τα δεδομένα που τον διαμόρφωσαν ως συγγραφέα, γιατρό, κοινωνικό λειτουργό της εποχής του, μα πάνω από όλα ως άνθρωπο. «Αν ένα βιβλίο δεν μας συγκλονίζει όπως ένα χτύπημα στο κρανίο, για ποιον λόγο να το διαβάσουμε;» είχε δηλώσει πολύ επιτυχημένα ο Κάφκα. Περισσότερα

Λέων Τολστόι: Με άρμα τη λογοτεχνία τάχθηκε στην υπηρεσία του ανθρώπου

Τολστόι

Πριν λίγα χρόνια είχα την τύχη να δω την εξαιρετική ταινία «Ο τελευταίος σταθμός», βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του Τζέι Παρίνι, με πρωταγωνιστές μεταξύ άλλων τον Κρίστοφερ Πλάμερ και την Έλεν Μίρεν. Το βιβλίο αυτό αναφέρεται μέσω των ημερολογίων και της αλληλογραφίας του συγγραφέα με την γυναίκα του, τα παιδιά του και τους συνεργάτες, στο έτος 1910, δηλαδή στον τελευταίο χρόνο της ζωής του μεγάλου και σοφού Ρώσου Λέοντος Τολστόι και καταδεικνύει με εμφατικό τρόπο τον εσωτερικό αγώνα του -πιστού στο δικό του Θεό- Τολστόι. Περισσότερα

John Dos Passos: Υπαρκτός μύθος μιας «χαμένης γενιάς»

Ντος Πάσσος

Ο Ζαν Πωλ Σαρτρ είχε αναφέρει ως προς το πρόσωπο του Τζον Ντος Πάσσος πως είναι αδιαμφισβήτητα ο καλύτερος συγγραφέας της εποχής μας. Όχι άδικα. Άνθρωπος με πολλαπλές δημιουργικές χάρες, έζησε από κοντά την παρισινή καλλιτεχνική αύρα των αρχών του 20ου αιώνα μέσα σε μια πραγματική πανδαισία εικαστικής δράσης και γνωρίστηκε με προσωπικότητες όπως ο Fernand Léger, ο Ernest Hemingway και ο Blaise Cendrars. Περισσότερα

Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ: Ένας γοητευτικός άνδρας, ένας χαρισματικός συγγραφέας

F.S.Fitzgerald

Μου αρέσουν οι άνθρωποι και μου αρέσει να τους αρέσω, αλλά κρατάω την καρδιά μου εκεί που την έβαλε ο Θεός: μέσα μου».
-Φράνσις Σκοτ Φιτζέραλντ

Και πράγματι αυτή του η φράση πιστοποιεί την ιδιαίτερη αλλά και εύθραυστη φύση του καταραμένου λογοτέχνη. Ευλογημένα καταραμένος, αφού κατόρθωσε στη σύντομη σχετικά ζωή του να καταθέσει με επώδυνη άνεση – μια και δεν αντιμετώπιζε οικονομικά προβλήματα – όλα εκείνα που κλόνιζαν την ψυχή και την καρδιά του. Πιό άνθρωπος από τον ίδιο τον άνθρωπο, ο Φιτζέραλντ αγάπησε σφόδρα τη ζωή και τη γεύτηκε μέχρι την τελευταία της σταγόνα, μη αποδεχόμενος όρια και φραγμούς, θεωρώντας μέσα του πως η ζωή του θα ήταν για πάντα μια γιορτή, ένα παραμύθι δίχως τέλος.Περισσότερα

Στέφαν Τσβάιχ & Γιόζεφ Ροτ: Λογοτεχνική συμπόρευση δύο επιστήθιων φίλων και ειρηνιστών

Zweig και Roth

Είναι λίγο πολύ γνωστή η ιστορία των δύο φίλων, του Δάμωνα και του Φιντία, με την οποία θα ήθελα να ξεκινήσω αυτό το άρθρο-αφιέρωμα σε δύο λογοτεχνικές φυσιογνωμίες του 20ου αιώνα, τον Στέφαν Τσβάιχ (Stefan Zweig) και τον Γιόζεφ Ροτ (Josef Roth). Δύο μορφές που άφησαν ανεξίτηλα το σημάδι τους και το αποτύπωμά τους σε αυτό που ονομάζουμε λογοτεχνία και διανόηση. Περισσότερα

Εμίλ Ζολά: Μια (λογοτεχνική) ζωή στην υπηρεσία της κοινωνίας και της αλήθειας

 «Ο καλλιτέχνης δεν είναι τίποτα χωρίς το ταλέντο, αλλά το ταλέντο δεν είναι τίποτα χωρίς τη δουλειά». Και πράγματι, ο κοινωνικά ευαίσθητος Εμίλ Ζολά ποτέ δε σταμάτησε να εργάζεται με όπλο το χάρισμά του στη γραφή. Ποτέ δεν κουράστηκε να κυκλοφορεί σαν ιμπρεσιονιστής ζωγράφος και να καταγράφει με την ματιά του και ύστερα με το μελάνι του επάνω στο χαρτί τις κοινωνικές ανθρώπινες στιγμές, τις εξάρσεις, τις αδυναμίες, τα τρωτά σημεία που αντίκριζε. Περισσότερα

Νίκος Καχτίτσης: Μαχόμενος τη μοναχικότητα με όπλο τη λογοτεχνία

Ο Νίκος Καχτίτσης ανήκει σε εκείνη την κατηγορία λογοτεχνών που δεν ορίζονται ως λογοτέχνες κατ’ επάγγελμα, αλλά κατ’ ανάγκη, ανάγκη γιατί η ζωή του δεν του εξασφάλισε ήρεμα λιμάνια και έτσι κατέφυγε στο γράψιμο για να ανακουφίσει την ψυχή του μακριά από ανέμους. Και αυτή η ανάγκη έκφρασής του σε όλη την διάρκεια της ζωής του δε θα πάψει να είναι ο κύριος μοχλός και η κινητήριος δύναμη της ύπαρξής του. Περισσότερα

Ίβο Άντριτς, Ένας Προφητικός Αφηγητής της Ιστορίας

Η ιστορία του Ίβο Άντριτς είναι από αυτές που η λογοτεχνική -και όχι μόνο- ιστορία μπορεί και θυμάται, γιατί λησμονώντας την θα ήταν πολύ πιο φτωχή. Ο Άντριτς υπήρξε μυθιστοριογράφος, ποιητής και συγγραφέας σύντομων ιστοριών και κατάφερε με τη γραφή του να καταγράψει την πολυτάραχη ιστορία της ενωμένης Γιουγκοσλαβίας, έτσι όπως ο ίδιος την έζησε καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής του, υπηρετώντας ως διπλωμάτης σε διάφορες θέσεις και μέρη της Ευρώπης και δυστυχώς να προβλέψει τα οδυνηρά γεγονότα που διαδραματίστηκαν με τη διάλυση της άλλοτε κραταιάς και περήφανης χώρας. Περισσότερα