Grazia Deledda, Στάχτη, Εκδόσεις Ροές

Με βαθιά προσήλωση στην άστατη ανθρώπινη φύση και στον τρωτό χαρακτήρα των ανθρώπων, η Νομπελίστρια συγγραφέας Γκράτσια Ντελέντα γράφει ένα εμβληματικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στην αλήθεια των ανθρώπων, των απλών ανθρώπων. Η ιταλική ζωγραφική του τέλους του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ου παρουσιάζει τοπία και εικόνες όμοια με αυτά που περιγράφονται στο βιβλίο. Για παράδειγμα, ο περίφημος Τζιοβάνι Φατόρι στους πίνακές του αναπαριστά ανθρώπους της υπαίθρου με τα ζώα τους σε καθημερινές ασχολίες, ανθρώπους φτωχούς σαν της Σαρδηνίας, εκείνους δηλαδή στους οποίους αναφέρεται η Ντελέντα. Ο πρωταγωνιστής Ανανία, φεύγει για να σπουδάσει μα η περίπτωσή του δεν είναι ο κανόνας, είναι η εξαίρεση καθώς η φυγή από την γενέτειρα δεν ήταν μια εύκολη υπόθεση.Περισσότερα

Joseph Roth, Περλέφτερ. Η ιστορία ενός αστού, Εκδόσεις Άγρα

Η ανακάλυψη ενός χειρογράφου ενός κορυφαίου συγγραφέα, όπως υπήρξε ο Γιόζεφ Ροτ, είναι χαρμόσυνο γεγονός από μόνο του. Μοιάζει με μωσαϊκό του οποίου είναι χαμένο ένα κομμάτι και η προσθήκη αυτού δίνει στο ψηφιδωτό μια νέα οπτική. Η έκδοση του Περλέφτερ αποτελεί εκδοτικό γεγονός και ας έμεινε το βιβλίο ημιτελές αφού ο Γιόζεφ Ροτ το εγκατέλειψε για να αρχίσει κάποιο άλλο. Η σημασία του χειρογράφου είναι τεράστια αν αναλογιστούμε πως γράφτηκε πριν από πάνω από εκατό χρόνια σε μία περίοδο ωριμότητας του συγγραφέα και σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα ασταθές. Πρόκειται για μια σημαντική στιγμή στην ιστορία της λογοτεχνίας καθώς ο Γιόζεφ Ροτ υπήρξε ένας εκ των βασικών εκπροσώπων αυτού που αποκαλούμε λογοτεχνία του μεσοπολέμου. Με την καυστική και κοινωνικά ευαίσθητη ματιά του, ο Ροτ μυεί τον αναγνώστη του στο έργο του ενώ αφηγείται τα όσα ο ίδιος παρατηρεί γύρω του.Περισσότερα

Joy Sorman, Στην τρέλα, Εκδόσεις Πόλις

Ο εκκεντρικός και ευφυέστατος Σαλβαντόρ Νταλί συνήθιζε να λέει πως η διαφορά ανάμεσα σε έναν τρελό και σε μένα είναι πως εγώ δεν είμαι καθόλου τρελός για να σαρκάσει την έννοια της τρέλας και την παρανόηση του κόσμου. Στην τρέλα αυτή αναφέρεται η συγγραφέας μέσα από αληθινά γεγονότα και συναντήσεις με ασθενείς του περιπτέρου 4β ενός ψυχιατρείου. Το σύμπαν της Σορμάν, η οποία τιμήθηκε με βραβείο για αυτό το βιβλίο, είναι οι ασθενείς και οι νοσοκόμοι του ψυχιατρείου που περιγράφουν στιγμές, εντάσεις, εικόνες και πρόσωπα. Πρόκειται για μαρτυρίες που συγκινούν, συγκλονίζουν και δημιουργούν ποικίλα συναισθήματα για τον τρόπο που ακόμα και σήμερα αντιμετωπίζονται κάποιοι ασθενείς. Η απομόνωση των ασθενών είναι ακόμα και σήμερα πρακτική που μάλλον κακό κάνει παρά καλό και δεν θεραπεύει την πληγωμένη τους ψυχή αλλά χειροτερεύει τα εσωτερικά τους τραύματα.Περισσότερα

Simone de Beauvoir, Ένας πολύ γλυκός θάνατος, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Θάνατος, μια λέξη και μια έννοια τόσο απλή μα τόσο περίπλοκη, ένας όρος που τρομάζει, ένα τέλος που λίγοι επιθυμούν να εντάξουν στον λόγο τους και ακόμα λιγότεροι εύχονται να τους συμβεί. Τελικά είναι ο θάνατος το τέλος της ζωής και η αρχή μιας άλλης ή μήπως ένας άγνωστος Χ τον οποίο ουδείς μπορεί να ερμηνεύσει για αυτό και τον απωθεί όπως ο διάβολος το λιβάνι; Στην αρχαιότητα, ο Θάνατος υπήρξε μαζί με τον Ύπνο ένα δίδυμο ισχυρών θεών, αυτοί οι δύο δεινοί θεοί που ήλιος δεν τους έβλεπε μετέφεραν μαζί το σώμα ενός νεκρού πολεμιστή στον Κάτω κόσμο του Άδη. Ο Θάνατος πολλές φορές λατρευόταν για τον ρόλο του ως ησυχαστή του πόνου και ως ενός λυτρωτή στα βάσανα του ανθρώπου, κατά τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση γίνεται μια μορφή μαυροφορεμένη που κλέβει τις ζωές των ανθρώπων και οδηγεί τους επιζήσαντες σε μια αιώνια θλίψη και αναπαρίσταται με δρεπάνι.Περισσότερα

Μένης Κουμανταρέας, Η φανέλα με το νούμερο εννιά, Εκδόσεις Πατάκη

Σε μία από τις πολλές συνεντεύξεις που έδωσε ο Μένης Κουμανταρέας με αφορμή το μυθιστόρημα αυτό και η οποία μαζί με άλλες παρατίθενται στο τέλος του βιβλίου, είχε δηλώσει στο περιοδικό Οδός Πανός τα παρακάτω εξαιρετικά ενδιαφέροντα: “Δεν ξεκινάω επίτηδες να καταστρέψω τους ήρωές μου. Ίσως όμως έχω συνηθίσει από μικρός όπου όλοι οι ήρωες που αγαπούσα είχανε πάντα κακό τέλος. Ίσως αυτό με επηρέασε. Ούτως ή άλλως έχω ένα είδος ελαφριάς απαισιοδοξίας για την τύχη των ανθρώπων – δεν θέλω να τους καταστρέψω, συμπάσχω και μάλιστα τους δίνω ζωή με τα χαμένα κομμάτια του εαυτού μου”. Το μυθιστόρημα του Κουμανταρέα είναι η αποτύπωση μιας ολόκληρης εποχής, είναι η φωτογραφία της συνολικότερης ελληνικής πραγματικότητας και όχι μόνο μια σκιαγράφηση της ποδοσφαιρικής πραγματικότητας σε μια χώρα που παλεύει ακόμα και σήμερα να αποκτήσει ένα αξιόπιστο πρωτάθλημα.Περισσότερα

Μάρκος Αυρήλιος, Εις εαυτόν – επιλογή, Εκδόσεις Αιώρα

Μάρκος Αυρήλιος, ώρα μηδέν. Ένας σπουδαίος στρατηλάτης, ένας σπουδαίος ηγέτης μα πάνω από όλα ένας σπουδαίος άνθρωπος και στοχαστής, από τους πολύ λίγους που πέρασαν από την ρωμαϊκή και την παγκόσμια ιστορία αν δει κανείς τι πρόσωπα παρέλασαν από τη θέση του αυτοκράτορα. Ο Μάρκος Αυρήλιος έλαμψε τόσο με την προσωπικότητά του όσο και με τις αρετές του και τις σκέψεις του, σκέψεις που μετέφερε στο χαρτί στα αρχαία ελληνικά. Είμαστε τυχεροί σήμερα εμείς οι αναγνώστες που έχουμε τη μοναδική δυνατότητα να διαβάζουμε τα απομνημονεύματά του ή καλύτερα την φιλοσοφία ζωής που πρέσβευε καθ’ όλη τη διάρκεια της πολυτάραχης ζωής του. Μελετητής των Αρχαίων Ελλήνων και των φιλοσόφων της ασπάστηκε πολλές από τις ιδέες εκείνες που τον εδραίωσαν ως έναν εκ των πιο εμβληματικών ιστορικών προσώπων όλων των αιώνων.Περισσότερα

Bertolt Brecht, Ιστορίες του κυρίου Κόινερ, Εκδόσεις Κείμενα

Είναι ευχής έργον όταν βιβλία κομβικά που σημάδεψαν την ευρωπαϊκή λογοτεχνία και έχουν εμβληματικό ρόλο στην ιστορία εν γένει επανεκδίδονται και μάλιστα πλήρη. Ο λόγος λοιπόν για τις Ιστορίες του κυρίου Κόινερ του κορυφαίου στο είδος του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Είναι ιστορίες που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά πλήρεις και σε νέα μετάφραση από τον σπουδαίο συγγραφέα και μεταφραστή Πέτρο Μάρκαρη. Είναι ο τελευταίος άλλωστε που ανέλαβε και την επιμέλεια της εισαγωγής της έκδοσης με τα διαφωτιστικά και πάντα άρτια και εμπεριστατωμένα σχόλιά του. Είναι ιστορίες που αποκαλύπτουν πολλά για την φιλοσοφία και τον τρόπο σκέψης του Μπρεχτ μα είναι και ιστορίες που αποκρυπτογραφούν, όσο αυτό είναι εφικτό, τον ανθρώπινο νου και τις πράξεις που τον πρεσβεύουν.Περισσότερα

Μαργκερίτ Γιουρσενάρ, Ιστορίες της Ανατολής, Εκδόσεις Πατάκη

Η Ανατολή υπήρξε ανέκαθεν ένας τοπόσημο και μια ευρύτερη περιοχή που σαγήνευε συγγραφείς, ποιητές, ζωγράφους. Όλοι αυτοί δεν έχασαν την ευκαιρία να την περιγράψουν, να την απαθανατίσουν, να την εξυμνήσουν στα έργα τους. Συγκεκριμένα, ο γνωστός σε όλους μας ζωγράφος της Σφαγής της Χίου, Ευγένιος Ντελακρουά είχε μεταβεί στο Αλγέρι όπου και ζωγράφισε τις περίφημες Γυναίκες του Αλγερίου καθώς είχε εντυπωσιαστεί από τους έντονους χρωματισμούς, τα διαφορετικά πρόσωπα και την ενδυμασία αυτών των γυναικών. Αυτόν τον πίνακα ζωγράφισε μετά από χρόνια ο Πικάσο σε μια διαφορετική και πιο σύγχρονη εκδοχή θέλοντας και εκείνος με την σειρά του να εξυμνήσει τόσο τον ζωγράφο όσο και την Ανατολή, της οποίας υπήρξε και εκείνος θαυμαστής με την σειρά του. Και να φανταστεί κανείς πως ο Ντελακρουά δεν είχε ταξιδέψει ποτέ στην Ελλάδα και όμως κατάφερε να αποτυπώσει στα έργα του όλη την ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης.Περισσότερα

Χοσέ Ορτέγκα Υ Γκασσέτ, Η αποστολή του βιβλιοθηκάριου, Εκδόσεις Μάγμα

Διαβάζω για να ζω μας έλεγε κάποτε ο κύριος Μαντάμ Μποβαρύ, δηλαδή ο Γκυστάβ Φλωμπέρ, έχοντας κατανοήσει πλήρως την ανάγκη για τον ίδιο της ανάγνωσης καλών και άξιων βιβλίων. Αυτή η εποχή του ρομαντισμού, του ρεαλισμού και κάθε σοβαρού -ισμού έχει περάσει ανεπιστρεπτί και παλεύουμε να σώσουμε ό,τι μπορεί να σωθεί αν πραγματικά μπορεί να σωθεί. Η αποστολή του βιβλιοθηκάριου του Ορτέγκα Υ Γκασσέτ, αυτό το σπουδαίο έργο αυτού του σπουδαίου λογοτέχνη και στοχαστή μπορεί ως βιβλίο να έρχεται από το παρελθόν μα είναι ζωντανό στο παρόν. Στην εποχή όπου όλα έχουν σαρωθεί από το μικρόβιο της τεχνολογίας και στα βαγόνια του μετρό βλέπεις όλο και λιγότερους να διαβάζουν και μάλιστα βιβλία αξιόλογα, καθένας που προσπαθεί να σώσει το μέλλον της ανάγνωσης και δη σοβαρών βιβλίων μοιάζει με ήρωα και με ιεραπόστολο.Περισσότερα

Αριέλ Λεκαδίτης, Το βουνό των Ναζί, Εκδόσεις Αρμός

Κάποιοι ειδικοί ιστορικοί έχουν ισχυριστεί πως οι πόλεμοι είναι ένα αναγκαίο κακό για την ανθρωπότητα διότι μέσω αυτών αναγεννιέται ο κόσμος και οδεύει προς το καλύτερο. Ωστόσο, υπάρχει εδώ η παράμετρος του ονόματος Αδόλφος Χίτλερ, πρόσωπο το οποίο και πραγματεύεται αυτό το βιβλίο. Ο συγγραφέας ξεδιπλώνει την ιστορία αυτού του ανθρώπου που εκκινώντας ως στρατιώτης στον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο και ως ένα αποτυχών στις εξετάσεις για τη σχολή Καλών Τεχνών της Βιέννης κατέληξε να γίνει ηγέτης του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος της Γερμανίας και με τις στρατηγικές του πράξεις να πυροδοτήσει την απαρχή ενός ολέθριου πολέμου με εκατομμύρια θύματα, ειδικά Εβραίους, οι οποίοι και οδηγήθηκαν σε θαλάμους αερίων όπου και βρήκαν φρικτό θάνατο.Περισσότερα

Fernando Pessoa, Η παιδεία του στωικού, Εκδόσεις Gutenberg

Ανήσυχο πνεύμα και εμπνευσμένος στοχαστής, ο Πεσσόα μας παρουσιάζεται και πάλι μέσα από άλλον χαρακτήρα για να μας αφηγηθεί σε αυτό το ιδιαίτερο βιβλίο του τα όσα τον απασχολούν μέσω του νέου του ήρωα. Δοσμένος σε έναν μεταφυσικό κόσμο, ο Αλβάρο Κοέλιο ντε Αταΐντε χαράζει τη δική του πορεία στη ζωή και θέτει τα όριά του γνωρίζοντας ήδη τη μοίρα του. Ο Πεσσόα, σε συνεχή πνευματική διέγερση και αναζήτηση απαντήσεων στις ερωτήσεις που θέτει συνεχώς, δεν παύει να παρατηρεί και να αφουγκράζεται την κοινωνία που αλλάζει προς το χειρότερο και να αρθρώνει λόγο. Ως ένα άλλο εγώ του ίδιου του συγγραφέα, ο πρωταγωνιστής αναστοχάζεται, διερωτάται, αγωνιά για το ίδιο του το έργο, για τη δημιουργία και τα χειρόγραφα θέτοντας εν συνόλω την στάση του σε διαρκή αμφιβολία. Με το βιβλίο της ανησυχίας να κρατά τα σκήπτρα και την πεμπτουσία της θεώρησης των πραγμάτων, ο Πεσσόα ανοίγει νέους διαδρόμους σκέψης και συλλογισμού.Περισσότερα

Φίλιππος Μανδηλαράς, Βουκεφάλας το άλογο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

Ο μύθος του Μεγάλου Αλεξάνδρου εδραιώθηκε και ντύθηκε με διάφορα επεισόδια για τα οποία δεν είμαστε εντελώς βέβαιοι ότι πράγματι συνέβησαν έτσι καθώς τα διάφορα αρχαία μεταγενέστερα κείμενα μαρτυρούν κάποιες αλήθειες ωστόσο κρύβουν και άλλες. Ποτέ ίσως να μην μάθουμε όλη την αλήθεια για τη δράση του, για το πώς πέθανε τελικά και για το πού εν τέλει κρύβεται ο τάφος του καθώς οι έρευνες ακόμα συνεχίζονται χωρίς καμία επιτυχία ενώ δεν υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για το πού θα μπορούσε να κρύβεται. Εικασίες πολλές λοιπόν γύρω από το ένδοξο όνομά του, κάτι που ενισχύει ακόμα περισσότερο τον διαχρονικό του μύθο και σε αυτόν εντάσσεται και εκείνος του αλόγου του Βουκεφάλα, του αχώριστου συντρόφου του στις μάχες και στις κατακτήσεις. Αυτό το άλογο φαινόμενο μας παρουσιάζει ο εξαιρετικός συγγραφέας Φίλιππος Μανδηλαράς και ξεδιπλώνει το κουβάρι της ιστορίας των δύο επιστήθιων φίλων.Περισσότερα