Ο Ντοστογιέφσκι άσκησε μέσα από τα έργα του έντονη κριτική και ψυχογράφησε με γλαφυρό και ωμό τρόπο σκηνές από την καθημερινότητα των Ρώσων, πολλές φορές δεχόμενος τα πυρά των κριτικών. Χωρίς οικονομικά μέσα, με ασταθή οικογενειακή και συζυγική ζωή, με άθλιες συνθήκες ζωής και με τις αρρώστιες να τον ταλαιπωρούν συνεχώς, πάλεψε με την συνείδησή του για να καταφέρει να εξωτερικεύσει τα όσα τον απασχολούσαν. Στο Υπόγειο και στις Σημειώσεις από το υπόγειο απαθανάτισε τον σύγχρονο άνθρωπο που ρέπει μεταξύ λογικής και παραλόγου, μεταξύ ήθους και ανηθικότητας, μεταξύ δύναμης και αδυναμίας. Διαβλέπουμε καθαρά την συναισθηματική φόρτιση, την ψυχανάλυση των χαρακτήρων ανθρώπων που ρέπουν προς την παρανομία και την ανηθικότητα και έναν Ντοστογιέφσκι που μέσα από το κείμενο αυτό εκφράζει την απαραίτητη προσέγγιση στα θεία – ο πατέρας του ήταν κληρικός – ως το μόνο μέσο απελευθέρωσης και απενεχοποίησης της ένοχης ψυχής.Περισσότερα
Χουάν Κάρλος Ονέτι, Το πηγάδι, Εκδόσεις Μάγμα
Είναι ευχής έργον να έρχεται αντιμέτωπος ο εκάστοτε αναγνώστης με κείμενα όπως αυτό που επαληθεύουν όσα είχε πει ο Κάφκα σχετικά με τα βιβλία πως δηλαδή έχουμε ανάγκη από εκείνα τα βιβλία που πέφτουν σαν τσεκούρι στην παγωμένη θάλασσα της ψυχής μας. Μια τέτοια λειτουργία προσφέρει αυτό το τόσο αινιγματικό μα και τόσο γοητευτικό κείμενο ενός συγγραφέα με φιλοσοφικές αναζητήσεις, έναν ιδιαίτερα προβληματισμένο από την εποχή του συγγραφέα, όπου ειδικά στην χώρα του συνέβαιναν γεγονότα κομβικά στο πολιτικό και κοινωνικό στερέωμα. Το πηγάδι είναι μια πορεία αναζήτησης εκ μέρους του συγγραφέα που παλεύει να βρει απαντήσεις σε μια σειρά ερωτημάτων που τον απασχολούν. Και βέβαια βάζει τον άνθρωπο στο επίκεντρο ώστε να διεισδύσει στην άστατη και δυσερμήνευτη ψυχική του κατάσταση. Κεντρικό πρόσωπο είναι ο Ελάδιο Λινασέρο, το άλλο πρόσωπο του Ονέτι ως φαίνεται, μια παράδοση που βρίσκουμε ιδιαίτερα στον Φερνάντο Πεσσόα από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο οποίος και εκείνος εφευρίσκει χαρακτήρες που τον εκπροσωπούν. Περισσότερα
Δημήτρης Καμπουράκης, Μια σταγόνα μυθολογία, Εκδόσεις Πατάκη
Είναι τόσο πλούσια η ελληνική μυθολογία που όσα και να γράψεις δεν μπορείς να την εξαντλήσεις. Οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι δεν παύουν να συγκινούν τους Έλληνες και ξένους συγγραφείς, οι οποίοι καταπιάνονται με αυτούς και τους δίνουν νέα πνοή μέσα από μία δική τους εκδοχή. Οι μύθοι αυτοί είναι μία επινόηση των ανθρώπων ώστε να ερμηνεύσουν τη ζωή και τα γεγονότα της και μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να έρθει ο άνθρωπος σε αναμέτρηση με τις ίδιες του τις αδυναμίες και τα τρωτά του σημεία. Ο Δημήτρης Καμπουράκης, γνωστός δημοσιογράφος αλλά και λάτρης της ιστορίας, μας παρουσιάζει το πρώτο εκδοτικό επεισόδιο από μια σειρά αφιερωμένη στη μυθολογία σε μία προσπάθεια μέσα από έναν εκλαϊκευμένο αλλά και ιδιαίτερα διασκεδαστικό τρόπο να μας μυήσει στους δικούς μας μύθους, τους τόσο σαγηνευτικούς αλλά και διδακτικούς. Περισσότερα
Eric Vuillard, Μια αξιοπρεπής έξοδος, Εκδόσεις Πόλις
Mετά την Ημερήσια διάταξη, το Κονγκό, την 14η Ιουλίου και τον Πόλεμο των φτωχών (όλα διαθέσιμα από τις εκδόσεις Πόλις), ο εξαιρετικός Ερίκ Βυϊγιάρ επανέρχεται με ένα βιβλίο που αφορά και πάλι ιστορικό γεγονός μιας διαφορετικής όμως αυτήν την φορά περιόδου. Το βιβλίο είναι μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να καταβυθιστούμε στην ιστορία που δυστυχώς επαναλαμβάνεται γιατί οι άνθρωποι αν και οι εποχές αλλάζουν επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη. Δεν είναι διόλου εύκολο να πεις σε λίγες σελίδες όσα άλλοι δεν μπορούν να πουν σε πολλές. Και όμως ο Βυϊγιάρ έχει αυτή την δεξιοτεχνία να μας χαρίζει μοναδικές αφηγήσεις που σφραγίζονται στην μνήμη μας. Ο λόγος του συγγραφέα είναι πολλές φορές δηκτικός και ειρωνικός, είναι ένας λόγος που εμπεριέχει θυμό για τα όσα συμβαίνουν αλλά όλα αυτά υπονοούνται εμμέσως πλην σαφώς από τον αφηγητή που παραθέτει τα τραγικά γεγονότα.Περισσότερα
Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, Τα λέμε τον Αύγουστο, Εκδόσεις Ψυχογιός
Λογοτεχνία είναι το είδος εκείνο που ασχολείται με την ψυχή και την καρδιά του ανθρώπου, τις συναισθηματικές εξάρσεις του, τις ερωτικές περιπτύξεις του, είναι το μυθιστόρημα που αναλύει και προσεγγίζει τους χαρακτήρες των ανθρώπων που συμμετέχουν στις ιστορίες και πάλλονται συθέμελα από τις επιθυμίες τους, τις οποίες λαχταρούν να εκφράσουν και να ξεστομίσουν. Περιγράφει η ερωτική λογοτεχνία τις ηθικές και ανήθικες συμπεριφορές των προσώπων, τους εγωισμούς τους, τους ανεκπλήρωτους έρωτες, τους αποτυχημένους έρωτες και τις συνέπειές αυτών. Ο έρωτας είναι η ίδια η ζωή. Οι πόθοι και τα πάθη αναλύονται από τους συγγραφείς και αναδεικνύουν την αδύναμη φύση των ανθρώπων που προσπαθούν να χαλιναγωγήσουν τις ορέξεις τους για έρωτα, να αντισταθούν στην απιστία και να εκφράσουν τα θέλω τους ή τα όχι τους. Ο Γκάμπο γνωρίζοντας άριστα την τέχνη της αφήγησης δεν θα μπορούσε να μην γίνει σήμα κατατεθέν του έρωτα.Περισσότερα
Pip Williams, Το λεξικό των χαμένων λέξεων, Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Πίσω πάλι στον χρόνο, το ελληνικό αλφάβητο υπήρξε και υπάρχει μέχρι σήμερα χάρη σε έναν και μόνο άνθρωπο που κατάφερε να μετατρέψει τα διάσπαρτα σύμβολα και να δημιουργήσει από το μηδέν αυτό το αλφάβητο, το φοινικικό που αποτελεί συνάμα το ελληνικό. Και φυσικά δεν είναι μόνο αυτό, η Μεσοποταμία, η Ασσυρία, η Φοινίκη και τόσοι άλλοι πολιτισμοί πρωταγωνιστές. Και είναι μετά που η ιστορία συνεχίζεται ακατάπαυστα χάρη στις περγαμηνές, στον πάπυρο και στη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, μία από τις σημαντικότερες βιβλιοθήκες της αρχαιότητας που δυστυχώς χάθηκε για πάντα μαζί με το υπερπολύτιμο περιεχόμενό της, μια απώλεια που πλήγωσε την πνευματική παρακαταθήκη του τότε γνωστού κόσμου. Το λεξικό των χαμένων λέξεων είναι μια ακόμα προσπάθεια να σωθούν λέξεις που δεν χρησιμοποιούνται ή που τείνουν να ξεχαστούν από την καθημερινότητά μας, είναι λέξεις, όπως αναφέρονται στο κείμενο, που έχουν η καθεμία τη δική της ιστορία και κοσμούν τη γλώσσα. Είναι οι λέξεις που η πρωταγωνίστρια με μεράκι από πολύ μικρή ηλικία φυλάσσει σε μικρά χαρτάκια και τελικά συμμετέχει με ενθουσιασμό στη διαμόρφωση του περίφημου αυτού λεξικού.Περισσότερα
Carol Shields, Πέτρινα ημερολόγια, Εκδόσεις Gutenberg
Είναι ευχής έργον και χαράς ευαγγέλιο να έρχεσαι αντιμέτωπος με συγγραφείς που διαπερνούν την ψυχή σου σαν ρεύμα μέσα από την αφήγησή τους, μια αφήγηση που κυλάει σαν ποτάμι και παρασέρνει κάθε συναίσθημα. Το βιβλίο της Κάρολ Σίλντς είναι ένα βιβλίο σταθμός, στιβαρό, βαθιά αληθινό γιατί περιγράφει τη ζωή μιας γυναίκας του 20ου αιώνα, τη ζωή μιας γυναίκας που κάλλιστα θα μπορούσε να είναι αντιπροσωπευτική ειδικά για το δυτικό κόσμο. Ο τρόπος που ξετυλίγεται η ζωή της ηρωίδας ενέχει συναισθηματισμό και αποκαλύπτει την σχέση της τόσο με τον ίδιο της τον εαυτό και τα διλήμματά της ενώ παράλληλα περιγράφει τους δεσμούς της με κάθε μέλος με το οποίο θα συνδεθεί μέσα στο διάβα της ζωής της. Η Κάρολ Σίλντς, όχι ιδιαίτερα γνωστή στο ελληνικό κοινό, είναι μια συγγραφέας αποκάλυψη που αξίζει κάθε αναγνώστης να ανακαλύψει γιατί μιλάει κατευθείαν στον ψυχισμό μας, αγγίζει κάθε φύλο, κάθε ηλικία, είναι ένα βιβλίο οικουμενικό και για κάθε εποχή. Περισσότερα
James Baldwin, Ανέβα στο βουνό να το φωνάξεις, Εκδόσεις Πόλις
Η λογοτεχνία, μέσω γνωστών ή λιγότερο γνωστών εκπροσώπων της, ανέκαθεν υπήρξε ένας μοχλός και ένας ουσιώδης τρόπος ανάδειξης των κοινωνικών ζητημάτων και οι συγγραφείς μέσα από τα γραπτά τους και την αφήγησή τους καθρεφτίζουν με γλαφυρό και έμμεσο τρόπο όλα αυτά που συμβαίνουν στην κοινωνία, ανταποκριτές της οι ίδιοι μας καλούν σε συστράτευση και σε συλλογισμό. Εμείς, ως αναγνώστες αλλά και ως ενεργοί πολίτες, δεν έχουμε παρά να μελετήσουμε το έργο τους, να αφουγκραστούν τον παλμό των ανησυχιών τους και να γίνουμε κοινωνοί των πιο μύχιων σκέψεών τους αναλογιζόμενοι έτσι και τον ρόλο μας σε αυτό το κλίμα αναταραχής. Αναμφίβολα, η ενεργή και δυναμική αντίδραση του καθενός μας απέναντι στο τέρας του ρατσισμού είναι κομβική και επιβεβλημένη, ειδικά στη σημερινή εποχή που το κλίμα αυτό βρίσκεται και πάλι στην κορύφωσή του.Περισσότερα
Εμίλ Ζολά, Νανά, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Ο Εμίλ Ζολά εκδίδει την Νανά το 1880 εν μέσω φόβων για έναν γαλλοπρωσικό πόλεμο που βρίσκεται προ των πυλών αλλά και αναταραχών για μία γαλλική κοινωνία σε έκρυθμη κατάσταση παρά την φαινομενική της ηρεμία. Μία κοινωνία η οποία άλλωστε δείχνει να ζυμώνεται και να πλάθεται μέσα από τα γεγονότα που όλο τρέχουν. Την ίδια περίοδο το γαλλικό κίνημα του ιμπρεσιονισμού έχει εξαπλωθεί σε ολόκληρη την Ευρώπη και έχει προκαλέσει σκάνδαλο ακριβώς όπως και η Νανά με τους ζωγράφους να βγαίνουν έξω από τα εργαστήριά τους για να απαθανατίσουν στιγμές των ανθρώπων σε καθημερινές και απλές δραστηριότητές τους, τα λεγόμενα instantané. Δεν μπορεί κανείς να λησμονήσει εξάλλου την φιλία του συγγραφέα με μεγάλους ζωγράφους της εποχής όπως τον Μανέ ή τον Τουλούζ Λωτρέκ, από τους οποίους θα αντλήσει και πολλά στοιχεία και θα συζητήσει πρόσωπα και πράγματα. Περισσότερα
Hermann Hesse, Κνουλπ, Εκδόσεις Διόπτρα
Το βιβλίο αυτό γράφεται πριν το ξέσπασμα του Α’ Παγκοσμίου πολέμου και σε μία περίοδο ιδιαίτερα δημιουργική για πολλούς από τους συγγραφείς που είναι ενεργοί. Είναι μια περίοδος όπου ο καθημερινός άνθρωπος αντιμετωπίζει προβλήματα και έχει ανησυχίες, αγωνίες και ένα περιρρέον άγχος για την υπόστασή του σε μια κοινωνία εξαιρετικά ασταθή. Δεν είναι τυχαίο πως ο ίδιος ο Έσσε, όπως έκανε και με τον Ντέμιαν, μιλά τη γλώσσα του στοχασμού και της φιλοσοφίας, γιατί όχι και της ψυχολογίας. Δεν είναι εξάλλου ο μόνος που θα καταπιαστεί με την κρίση του σύγχρονου ανθρώπου που αναζητά συνεχώς απάγκια και λιμάνια για να κατευνάσει τα εσωτερικά του άγχη. Αυτός ο περιπλανώμενος ήρωας που μας παρουσιάζεται εδώ μήπως δεν προέρχεται άραγε από τον ίδιο τον Δον Κιχώτη που ζει ελεύθερος και βρίσκεται σε συνεχή περιδίνηση σε αναζήτηση ευτυχίας. Ο Έσσε, πιστός στις επάλξεις και αναζητώντας απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα, χρησιμοποιεί τον Κνουλπ ως πρόσωπο για να θέσει τα δικά του διλήμματα.Περισσότερα
The Trivialist, Από τον Βασιλιά θάνατο στον Βασιλιά Ήλιο, Εκδόσεις Διόπτρα
Αυτό το βιβλίο είναι η τρανή απόδειξη πως η επιστήμη της Ιστορίας μπορεί να είναι και ενδιαφέρουσα και συναρπαστική αλλά και διασκεδαστική. Ο συγγραφέας με το ψευδώνυμο The Trivialist αγαπά την Ιστορία και το αποδεικνύει περίτρανα μέσα από τις αφηγήσεις του που μας πηγαίνουν πίσω σε μια περίοδο της Ιστορίας που για το ελληνικό κοινό παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς δεν έχει ιδιαίτερα αναλυθεί. Πρόκειται για μια περίοδο ζυμώσεων στη δυτική Ευρώπη, μια περίοδο με φωτεινά σημεία αλλά και με πολύ σκοτάδι που δυστυχώς θα κοστίσει τη ζωή σε πολλούς Ευρωπαίους λόγω των ακραίων απόψεων και των δεισιδαιμονιών που θα ισχύσουν κατά τους αιώνες του ύστερου Μεσαίωνα και βέβαια της Αναγέννησης. Μύθοι, δολοφονίες, σκευωρίες, συνωμοσίες και άλλα πολλά θα λάβουν χώρα στις επικράτειες των διαφόρων βασιλείων της εποχής μιας και απέχουμε πολύ από τη διαμόρφωση των κρατών, έτσι όπως θα προκύψουν κατά τον 19ο αιώνα.Περισσότερα
Άλμπα ντε Σέσπεντες, Απαγορευμένο τετράδιο, Εκδόσεις Πατάκη
Πώς είναι άραγε να ζεις στη σκιά μιας ανεπιθύμητης αποκάλυψης ενός επτασφράγιστου μυστικού που με νύχια και με δόντια παλεύεις να κρατήσεις κρυφό; Πώς είναι να έχεις σημειωμένα όλα όσα σε απασχολούν και να φοβάσαι πως ανά πάσα στιγμή αυτές οι σημειώσεις, οι τόσο πολύτιμες σημειώσεις μπορούν να γίνουν βορά στις αδηφάγες ορέξεις μιας αυτοτροφοδοτούμενης περιέργειας; Είναι πολλά αυτά που διακυβεύονται για την αφηγήτρια και τα οποία παραθέτει μέσα σε αυτό το χρονικό που μας παρουσιάζει για να νιώσουμε, όπως και εκείνη, και εμείς με την σειρά μας πως όλα όσα καταθέτει είναι αποτέλεσμα ενός εσωτερικού κόσμου που πάλλεται, μιας φωνής που θέλει να μιλήσει για όλα αυτά που την καίνε μέσα της. Είναι μια λύτρωση η γραφή και η καταγραφή, είναι μια κατά κάποιο τρόπο εξομολόγηση όλο αυτό που μοιράζεται μαζί μας και ονομάζει απαγορευμένο τετράδιο, μια πόλη είναι τα λόγια της και κάτοικοί της είναι οι λέξεις.Περισσότερα