Δημοσιεύτηκε στισ

Klaus Mann, Μεφίστο, Εκδόσεις Έρμα

Το Μεφίστο είναι ένα σκοτεινό και ομιχλώδες μυθιστόρημα, είναι μία καταβύθιση από μέρους του συγγραφέα σε όσα ο ίδιος βίωσε κατά την κρίσιμη περίοδο της επικράτησης της δικτατορίας του Γ’ Ράιχ. Είναι η αντανάκλαση ενός κόσμου κλεισμένου και αποκλεισμένου από μία ομάδα, μια συμμορία ανθρώπων που εξευτελίζουν, εκμεταλλεύονται και χειραγωγούν την ανθρώπινη υπόσταση. Το δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του αναγνώστη είναι μία παράσταση κωμικοτραγική με χαρακτηριστικά τέρατος, ένας θίασος στον οποίο δεν παίρνουν μέρος μόνο οι ηθοποιοί όπως ο Χέφγκεν, αλλά κυρίως οι ίδιοι οι οργανωτές που κινούν τα νήματα του όλου θεάματος, δηλαδή η χιτλερική προπαγάνδα. Πίσω από τη μάσκα κρύβεται ένας άνθρωπος που χωρίς να το κατανοεί υπηρετεί τον σκοπό μιας ολόκληρης κυβέρνησης – αν μπορεί κανείς να την ονομάσει κυβέρνηση γιατί δεν είναι δημοκρατική ως προς την λειτουργία της – και υποσκάπτει την ίδια του την ελευθερία.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Isaac Bashevis Singer, Σώσα, Εκδόσεις Κίχλη

Λίγο πριν ξεσπάσει ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος και τα στρατεύματα του Χίτλερ εισβάλλουν στην Πολωνία, ο συγγραφέας Άαρον Γκρέιντινγκερ αφηγείται τη ζωή του στην πόλη που τόσο αγάπησε, τη Βαρσοβία. Κεντρικός πρωταγωνιστής στη ζωή του είναι η Σώσα, ένα κορίτσι μειωμένης πνευματικής ικανότητας αλλά με υπέροχη ψυχή, μία κοπέλα ταγμένη και αφοσιωμένη σε εκείνον που λατρεύει σαν θεό της και ποτέ δεν εγκαταλείπει. Ο Σίνγκερ, όπως σε όλα του τα βιβλία, έτσι και εδώ, υμνεί την χαμένη κοινότητα των Εβραίων της Πολωνίας, οι άνθρωποι της οποίας βίωσαν με βαναυσότητα και βαρβαρότητα το μίσος του ναζιστικού καθεστώτος. Πρόκειται αναμφίβολα για ένα μυθιστόρημα βαθιά φιλοσοφικό που αναδεικνύει κρυφές πτυχές της ζωής του ίδιου του συγγραφέα μέσα όμως από την περιγραφή των ζωών τρίτων προσώπων με τους οποίους ο ίδιος ήρθε σε επαφή ή παρατηρούσε.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Μαρσέλ Προυστ, Σχετικά με τον Μπωντλαίρ, Εκδόσεις Κουκούτσι

“Όταν έγραφα αυτό το γράμμα στον Ζακ Ριβιέρ, δεν είχα δίπλα στο κρεβάτι μου, βλέπετε ήμουν άρρωστος, κανένα βιβλίο. Συγχωρήστε λοιπόν τις πιθανές, κι εύκολες να διορθωθούν, ανακρίβειες ορισμένων παραθεμάτων. Απλώς ξεφύλλιζα τη μνήμη μου και προσανατόλιζα το γούστο των φίλων μου. Δεν είπα ούτε τα μισά απ’ όσα ήθελα, και κατά συνέπεια πολλά περισσότερα από τα διπλά όσων είχα υποσχεθεί” γράφει ο Μαρσέλ Προυστ στην επιστολή του προς τον Ζακ Ριβιέρ στον οποίο απευθύνει τις απόψεις του για τον Μπωντλαίρ εν έτει 1921. Διότι ο Προυστ, ο κορυφαίος συγγραφέας, λίγο πριν φύγει από τη ζωή – πεθαίνει το 1922 και είναι ήδη άρρωστος στο κρεβάτι – έχει ήδη ολοκληρώσει το μεγαλύτερο μέρος του μνημειώδους έργου “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο”. Δυστυχώς βέβαια οι περισσότεροι εκ των τόμων θα κυκλοφορήσουν μετά τον θάνατό του από τον αδερφό του Ρομπέρ.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Hans Fallada, Και τώρα ανθρωπάκο;, Εκδόσεις Gutenberg

“Ο Φάλαντα γνωρίζει από πρώτο χέρι την κατάσταση την οποία περιγράφει. Το Και τώρα ανθρωπάκο; είναι γραμμένο στην καρδιά της κρίσης και από συγγραφέα που είχε νιώσει για τα καλά τις συνέπειές της. Μετά την επιτυχία του προηγούμενου μυθιστορήματος, ο Φάλαντα είδε τον εκδότη και συγχρόνως εργοδότη του, συμπαρασυρόμενο από τις χρηματοπιστωτικές αναταράξεις, να φτάνει στο χείλος της χρεοκοπίας” γράφει ο Κώστας Κουτσουρέλης στην εισαγωγή του βιβλίου και αποκαλύπτει εύστοχα όλο το παρασκήνιο και το ιστορικό πίσω από την συγγραφή αυτού του συγκλονιστικού βιβλίου. Ο Φάλαντα επιλέγει όπως και στα άλλα του βιβλία να γράψει ένα βιβλίο στο οποίο ψυχαναλύει τον πρωταγωνιστή του, δηλαδή τον εαυτό του μιας και όλα όσα καταθέτει αγγίζουν τη δική του προσωπική ζωή και τις δικές του παλινωδίες από τις οποίες δεν κρύβεται.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Heinrich A. Winkler, Βαϊμάρη. Η ανάπηρη δημοκρατία 1918-1933, Εκδόσεις Πόλις

Είναι αδιαμφισβήτητο πως η φρίκη του Α’ Παγκοσμίου πολέμου προκαλεί στους Ευρωπαίους μια συγκλονιστική κρίση συνείδησης, σε τέτοιο βαθμό που αμφισβητούν πλέον ανοιχτά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Έχουμε άρνηση των παραδοσιακών αξιών, φυγή στο παράλογο, αμφισβήτηση της κατεστημένης κοινωνικής τάξης των ελίτ και αναζήτηση εξόδου από το αδιέξοδο με μία τάση στην γενική ανατροπή (κάτι που εκφράζεται και μέσω του σουρεαλισμού). Η Κοινωνία των Εθνών, πρόδρομος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, δημιουργήθηκε ακριβώς μετά τον πόλεμο για να εξομαλύνει τις διαφιλονικούμενες πλευρές και να αποσοβήσει μελλοντικές συγκρούσεις. Δυστυχώς, αποδείχτηκε φρούδα η ελπίδα αυτή και ο ρόλος της αυτοακυρώθηκε, χάνοντας σιγά σιγά μέλη της όπως η Γερμανία και η Ιταλία που αποχώρησαν.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Χανς Μάγκνους Εντσενσμπέργκερ, Το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας, Εκδόσεις Εστία

“Ο θάνατος βρίσκει στην πλάτη μόνο αυτόν που το βάζει στα πόδια ή αυτόν, όπως ήταν ο Ντουρούτι, που δεν βρίσκει δολοφόνο να τολμήσει να εμφανιστεί μπροστά του. Ντουρούτι, χαιρετίζουμε το θάρρος σου! Το όνομά σου έχει χαραχτεί βαθιά στο αίσθημα του λαού. Μένουμε πίσω με ένα και μοναδικό σύνθημα: Μπροστά! Ο καθένας στη θέση όπου τον καλεί το καθήκον, πιο ενωμένοι παρά ποτέ στον αγώνα κατά του φασισμού και υπέρ της ελευθερίας! Μπροστά κι ούτε βλέμμα πίσω!” έγραφε κάποτε η εφημερίδα El Pueblo για το πρόσωπο του Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι στον οποίο αφιερώνει το βιβλίο αυτό ο κορυφαίος Γερμανός συγγραφέας. Ο εμβληματικός ηγέτης του αναρχικού κινήματος στην Ισπανία Ντουρούτι βρέθηκε νεκρός κάτω από ύποπτες συνθήκες και ο θάνατός του παραμένει μέχρι και σήμερα ένα αίνιγμα και ένας γρίφος για δύσκολους λύτες.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ραφαέλα Ρομανιόλο, Πεπρωμένο, Εκδόσεις Μίνωας

Οι πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα σήμαναν κομβικές και ζωτικής σημασίας αλλαγές στην Ευρωπαϊκή ήπειρο και δη στην Ιταλία, στην ιστορία της οποίας είναι αφιερωμένο το βιβλίο αυτό. Ένας κόσμος σε ανατάραξη και σε αστάθεια αναζητά τα βήματά του μέσα από ιστορικές εξελίξεις που συμβαίνουν και αλλάζουν το κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό τοπίο. Η Ιταλία θα βιώσει τη φυγή στο μέλλον με πολλές διακυμάνσεις, με ακόμα περισσότερες ανθρώπινες ιστορίες που η κάθε μία έχει την προσωπική της δυστυχία. Γιατί όπως έλεγε και ο Τολστόι στην Άννα Καρένινα, όλες οι ευτυχισμένες οικογένειες μοιάζουν μεταξύ τους, κάθε δυστυχισμένη οικογένεια ωστόσο είναι δυστυχισμένη με το δικό της τρόπο.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ανθολογία, Θραύσματα πολέμου, Εκδόσεις Κέλευθος

Μετά την ανθολογία για την ερωτική λογοτεχνία και την ανθολογία με αποσπάσματα που αφορούσαν το θέμα της νύχτας, ήρθε η ώρα αυτής της εξαιρετικής σε έμπνευση έκδοσης σχετικά με τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο ή αλλιώς τον Μεγάλο Πόλεμο όπως συνηθίζεται να λέγεται. Με νέες μεταφράσεις που επιμελήθηκαν σπουδαστές από τα Εργαστήρια Λογοτεχνικής Μετάφρασης του Γαλλικού Ινστιτούτου, το ελληνικό κοινό έχει τη μοναδική ευκαιρία να γνωρίσει γνωστούς και άλλους όχι τόσο γνωστούς συγγραφείς που αφιέρωσαν τον λόγο τους σε όσα διαδραματίστηκαν στο μέτωπο και στα χαρακώματα του Μεγάλου Πολέμου. Πρόκειται για αποσπάσματα που πηγάζουν από την ανάγκη των συγγραφέων να καταθέσουν τη δική τους ξεχωριστή ματιά, μια ματιά πολλές φορές παγωμένη και τραγικά ποτισμένη από τα γεγονότα της περιόδου την ίδια στιγμή που αφήνονται με την φαντασία τους να αναζητούν ψήγματα ελπίδας σαν την παπαρούνα.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Volker Weidermann, Οστάνδη 1936, Εκδόσεις Άγρα

Ο κόσμος αλλάζει ραγδαία εκείνο το καλοκαίρι του 1936, όλα μυρίζουν μπαρούτι και η νέα χιτλερική προπαγάνδα ακμάζει. Εν μέσω πολιτικών εξελίξεων, αναβρασμών και προπολεμικών αναταράξεων, λίγο πριν στην Ευρώπη ξεσπάσει θύελλα συγκρούσεων με τις γνωστές σε όλους μας συνέπειες, οι δύο φίλοι Στέφαν Τσβάιχ και Γιόζεφ Ροτ θα συνυπάρξουν στο βελγικό θέρετρο απολαμβάνοντας κοινές στιγμές απολαυστικών και εποικοδομητικών συζητήσεων, αναλύσεων και φιλοσοφικών αναζητήσεων πριν τη μεγάλη έκρηξη. Αναμφίβολα, αυτός ο αέρας που θα αναπνεύσουν έστω και για λίγο ατενίζοντας τη θάλασσα και τον καυτό ήλιο θα καταστεί παραπάνω από πραϋντικός, καθώς ανάμεσα σε απογοητευτικά νέα που καταφθάνουν για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, εκείνοι συνεχίζουν για ακόμα λίγο να ξεκουράζονται και να λυτρώνονται από το ποτό του έρωτα και της λογοτεχνίας.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Hermann Hesse, Η επιστροφή του Ζαρατούστρα, Εκδόσεις Παπαδόπουλος

Σε καιρούς χαλεπούς και κρίσιμους όπως οι σημερινοί, κείμενα όπως αυτό που παρουσιάζεται εδώ, έρχονται να θυμίσουν πόσο η ιστορία μπορεί να ξαναγραφτεί με δραματικούς όρους – άρα χρειάζεται προσοχή – και πόσο επίκαιρος είναι ο λόγος στρατευμένων λογοτεχνών όπως ο Hermann Hesse. Με προφητική και διεισδυτική ματιά σε πρόσωπα και πράγματα, ο κορυφαίος Γερμανός συγγραφέας των βιβλίων Λύκος της Στέπας, Ντέμιαν και Σιντάρτα ,κρούει τον κώδωνα του κινδύνου σε όλους, συμπατριώτες του και μη, για την επερχόμενη καταστροφή, μια καταστροφή ολοκληρωτική που κόστισε τόσες ζωές και διαμέλισε την Ευρώπη σε χίλια κομμάτια. Πρόκειται για ένα βαθυστόχαστο κείμενο εμπνευσμένο και επηρεασμένο από την νιτσεϊκή φιλοσοφία, την οποία ο Έσσε τόσο πολύ ύμνησε στα γραπτά του.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Στέφαν Τσβάιχ, Μια συνείδηση ενάντια στη βία, Εκδόσεις Athens Review of books

Είναι Απρίλιος του 1936 όταν ο Τσβάιχ τελειώνει το συγκεκριμένο βιβλίο και δεν είναι καθόλου τυχαία η επιλογή του να αφιερώσει το πόνημα του αυτό στην σχέση Καλβίνου και Καστελιόν. Ο Τσβάιχ το έχει ήδη πράξει με αφιερώματα σε προσωπικότητες όπως η Μαρία Αντουανέτα, ο Μονταίνιος, ο Τολστόι, ο Μπαλζάκ και πολλοί άλλοι. Εδώ όμως πρόκειται για ένα σύγγραμμα πολύ διαφορετικό, ο στόχος του είναι να ταρακουνήσει τις συνειδήσεις των ανθρώπων της εποχής του με το μόνο όπλο που διαθέτει την γραφή του. Αυτό το κείμενο είναι η απάντηση στη βία, είναι το ανάστημα που ορθώνει απέναντι στην λαίλαπα του άκρατου εθνολαϊκισμού και της βαρβαρότητας. Πρέπει να σημειωθεί πως το σπουδαίο κείμενο αυτό που έλειπε από την ελληνική βιβλιογραφία εκδίδεται χάρη στον κ. Βασιλάκη και την Athens Review of books και χάρη στην εξαιρετική μετάφραση του κ. Δημήτρη Δημοκίδη, αξίζουν συγχαρητήρια για το εγχείρημα αυτό.Περισσότερα

Δημοσιεύτηκε στισ

Ford Madox Ford, Το τέλος της παρέλασης. Κάποιοι όχι…, Εκδόσεις Εξάντας

Η τετραλογία του Φορντ Μάντοξ Φορντ, το πρώτο μέρος της οποίας αποτελεί αυτό το βιβλίο, γράφτηκε από το 1924 έως το 1928, εν μέσω δηλαδή της άστατης περιόδου του μεσοπολέμου που τόσα άλλαξε στην Γηραιά ήπειρο, δυστυχώς με ολέθριες συνέπειες για τους ανθρώπους. Ο συγγραφέας διατρέχει όλο το φάσμα της περιόδου πριν και μετά τον πόλεμο αφηγούμενος τις εξελίξεις και τα γεγονότα. Πρόκειται για ένα ψυχογράφημα των ανθρώπων, των καταστάσεων και της κρισιμότητας των στιγμών με εστίαση όμως στην συναισθηματική, κοινωνική και πολιτική αναστάτωση που προκάλεσε ο Μεγάλος πόλεμος πριν και μετά το ξέσπασμά του ͘  και μην λησμονούμε πως στον πόλεμο έλαβε μέρος και ο ίδιος ο συγγραφέας. Είναι η τύχη των συγγραφέων σαν τον Μάντοξ Φορντ που συμμετείχαν σε τέτοια κομβικά ιστορικά γεγονότα να γυρνάνε πίσω και να καταθέτουν την δική τους ματιά σε όσα φρικτά έζησαν και είδαν.Περισσότερα