Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Σημειώσεις από το υπόγειο, Εκδόσεις Έρμα

Ο Ντοστογιέφσκι άσκησε μέσα από τα έργα του έντονη κριτική και ψυχογράφησε με γλαφυρό και ωμό τρόπο σκηνές από την καθημερινότητα των Ρώσων, πολλές φορές δεχόμενος τα πυρά των κριτικών. Χωρίς οικονομικά μέσα, με ασταθή οικογενειακή και συζυγική ζωή, με άθλιες συνθήκες ζωής και με τις αρρώστιες να τον ταλαιπωρούν συνεχώς, πάλεψε με την συνείδησή του για να καταφέρει να εξωτερικεύσει τα όσα τον απασχολούσαν. Στο Υπόγειο και στις Σημειώσεις από το υπόγειο απαθανάτισε τον σύγχρονο άνθρωπο που ρέπει μεταξύ λογικής και παραλόγου, μεταξύ ήθους και ανηθικότητας, μεταξύ δύναμης και αδυναμίας. Διαβλέπουμε καθαρά την συναισθηματική φόρτιση, την ψυχανάλυση των χαρακτήρων ανθρώπων που ρέπουν προς την παρανομία και την ανηθικότητα και έναν Ντοστογιέφσκι που μέσα από το κείμενο αυτό εκφράζει την απαραίτητη προσέγγιση στα θεία – ο πατέρας του ήταν κληρικός – ως το μόνο μέσο απελευθέρωσης και απενεχοποίησης της ένοχης ψυχής.Περισσότερα

15 + 1 διαχρονικά βιβλία ρωσικής λογοτεχνίας που αξίζει να διαβάσουμε (Β’ μέρος)

Τολστόι, Γκόγκολ, Πούσκιν, Ντοστογιέφσκι, Τουργκένιεφ, Μπουλγκάκοφ είναι μόνο ορισμένοι από αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ως καρδιά και πυρήνα της σπουδαίας και εξαιρετικά ανθρώπινης ρωσικής λογοτεχνίας, μιας λογοτεχνίας που αφουγκράζεται τον παλμό μιας κοινωνίας που παλεύει μέσα στην φτώχεια, τα δεινά και την αξιοπρέπεια. Πρόκειται μόνο για ορισμένα από τα ονόματα που έχουν σφραγίσει με τα γραπτά τους την ιστορία της ρωσικής λογοτεχνίας. Στα κείμενά τους, ο αναγνώστης ανακαλύπτει το μεγαλείο των Ρώσων συγγραφέων και αναδεικνύεται η ιδιαιτερότητα της σκέψης τους και της γραφής τους, στα έργα τους διαβλέπουμε την συναισθηματική φόρτιση, την ψυχανάλυση των χαρακτήρων ανθρώπων που ρέπουν προς την παρανομία και την ανηθικότητα. Οι συγγραφείς, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο θα εκφράσουν την απαραίτητη προσέγγιση στα θεία ως το μόνο μέσο απελευθέρωσης και απενεχοποίησης της ένοχης ψυχής. Όλα αυτά τα ονόματα που μόλις αναφέρθηκαν μόνο τυχαία δεν είναι, πρόκειται για ισχυρές και εξέχουσες προσωπικότητες που έλαμψαν και άφησαν παρακαταθήκη, μοναδική κληρονομιά στις επερχόμενες γενιές.Περισσότερα

15 + 1 διαχρονικά βιβλία ρωσικής λογοτεχνίας που αξίζει να διαβάσουμε (Α’ μέρος)

Τολστόι, Γκόγκολ, Πούσκιν, Ντοστογιέφσκι, Τουργκένιεφ, Μπουλγκάκοφ είναι μόνο ορισμένοι από αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ως καρδιά και πυρήνα της σπουδαίας και εξαιρετικά ανθρώπινης ρωσικής λογοτεχνίας, μιας λογοτεχνίας που αφουγκράζεται τον παλμό μιας κοινωνίας που παλεύει μέσα στην φτώχεια, τα δεινά και την αξιοπρέπεια. Πρόκειται μόνο για ορισμένα από τα ονόματα που έχουν σφραγίσει με τα γραπτά τους την ιστορία της ρωσικής λογοτεχνίας. Στα κείμενά τους, ο αναγνώστης ανακαλύπτει το μεγαλείο των Ρώσων συγγραφέων και αναδεικνύεται η ιδιαιτερότητα της σκέψης τους και της γραφής τους, στα έργα τους διαβλέπουμε την συναισθηματική φόρτιση, την ψυχανάλυση των χαρακτήρων ανθρώπων που ρέπουν προς την παρανομία και την ανηθικότητα. Οι συγγραφείς, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο θα εκφράσουν την απαραίτητη προσέγγιση στα θεία ως το μόνο μέσο απελευθέρωσης και απενεχοποίησης της ένοχης ψυχής. Όλα αυτά τα ονόματα που μόλις αναφέρθηκαν μόνο τυχαία δεν είναι, πρόκειται για ισχυρές και εξέχουσες προσωπικότητες που έλαμψαν και άφησαν παρακαταθήκη, μοναδική κληρονομιά στις επερχόμενες γενιές.Περισσότερα

Φιοντόρ Μιχαήλοβιτς Ντοστογιέφσκι, Το ημερολόγιο του συγγραφέα Δ’ & Ε’ και Στ’ μέρος, Εκδόσεις Αρμός

Δύο ακόμα τόμοι με τα ημερολόγια του Ντοστογιέφσκι είναι και πάλι στα χέρια μας, αυτή την φορά σε χαρτόδετη μορφή για να εντρυφήσουμε και πάλι στην προσωπικότητα αυτού του επιφανούς συγγραφέα, δραματουργού και στοχαστή, ενός δημιουργού που επηρέασε πλήθος επίγονων συγγραφέων και του οποίου ο ρόλος στα γράμματα και τη διανόηση αποτέλεσε φάρο. Μέσα από τα ημερολόγια αυτά, μπορούμε και κατανοούμε καλύτερα την ψυχή του συγγραφέα, τις ανησυχίες, τις αγωνίες και τα άγχη του ενώ έχουμε τη δυνατότητα να αισθανθούμε τα βάρη που κουβαλούσε σε όλη τη ζωή του περιπλανώμενος ως πένης αγκαλιά με τη μόνη λύτρωσή του, την γραφή από την οποία άλλωστε αντλούσε και τις λίγες του χαρές. Τραγική μορφή της εποχής του, λοιδορήθηκε, αγνοήθηκε και τελικά πέθανε έχοντας όμως επιτελέσει την αποστολή του να μας μεταφέρει το πνεύμα της σκέψης του.Περισσότερα

Φιοντόρ Ντοστογιέβσκη, Ο Κροκόδειλος, Εκδόσεις Γκοβόστη

Ο Κροκόδειλος γραμμένος το 1865 είναι ένα πολύ αντιπροσωπευτικό δείγμα ενός καυστικού χρονογράφου Ντοστογιέφσκι μέσα από το οποίο ξεπηδάνε παραπομπές και συνδετικοί κρίκοι με τα μεγάλα του μυθιστορήματα που τον εδραίωσαν ως τον αφηγητή της ανθρώπινης ψυχής. Από τους πιο πολυδιαβασμένους αλλά παράλληλα και από τους πιο αμφιλεγόμενους ακόμα και σήμερα, σε αυτό το διήγημα προκαλεί τους σύγχρονούς του να αναλογισθούν τα σφάλματά τους, να συλλογισθούν τον ρόλο τους στην κοινωνία, να αποδράσουν από το ψέμα που κρύβεται μέσα τους και να δουν την διάφανη αλήθεια. Ιστορίες όπως αυτή είναι διδακτικές για την αλλοφροσύνη των ανθρώπων και την στενότητα του πνεύματός τους αλλά και λάβροι κατά των ανθρώπων που υπονόμευσαν τον ίδιο σε μία περίοδο πλούσιας παραγωγικής σκέψης από μέρους του.Περισσότερα

Νικολάι Γκόγκολ, Η μύτη, Εκδόσεις Ερατώ

«Ο Ν.Β. Γκόγκολ για πολύ καιρό δεν συμφωνούσε με την έκδοση αυτού του κωμικού έργου, όμως εμείς βρήκαμε σε αυτό τόσα πολλά απροσδόκητα, φανταστικά, εύθυμα και πρωτότυπα στοιχεία, ώστε τον πείσαμε να μας επιτρέψει να μοιραστούμε με τους αναγνώστες μας την ευχαρίστηση, που μας έδωσε το χειρόγραφό του». Αυτά αναφέρει ο δάσκαλος και προστάτης του Γκόγκολ, Αλεξαντρ Πούσκιν, στο επίμετρο του παρόντος διηγήματος, ενός διηγήματος που κινείται μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας, φάρσας και αλήθειας, κωμωδίας και δράματος.Περισσότερα

Ένας δαιμονισμένος παίκτης μιας ταπεινής και καταφρονεμένης ζωής (Γράμμα στον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι)

Ντοστογιέφσκι

Δεν πτοήθηκες από την εχθρικότητα των ανθρώπων και ψήλωσες μέσα σου το κερί της ψυχής σου που εκλιπαρούσε για διαφυγή μέσω της δημιουργίας, οδήγησες την καλλιτεχνική σου παρακαταθήκη στις κορυφές της οικουμενικότητας. Διανοητής και εκφραστής-μύστης των πιο μύχιων ανησυχιών σου μέσω της λογοτεχνίας και κατά προέκταση μέσω των λέξεων έδρασες στα “κρησφύγετα” που εσύ είχες επιλέξει να αποτελέσουν τα εργαστήρια επεξεργασίας της κρυφής σου αγωνίας. Αυτή η διακαής σου επιθυμία και λαχτάρα για ζωή μέσω της τέχνης σου είχε κυρίως δύσκολες στιγμές, περισσότερες λύπες και απογοητεύσεις παρά χαρές και ικανοποιήσεις. Περισσότερα

Nikolai Leskov, Σιδερένια θέληση, Εκδόσεις Ποταμός

Ο συγγραφέας της Λαίδης Μάκβεθ του Μτσενσκ Νικολάι Λεσκόφ ανήκει σε εκείνη την γενιά των κορυφαίων και επιφανών Ρώσων συγγραφέων και μπορεί και στέκεται επάξια ανάμεσα σε συγγραφείς που ταυτίζονται με την ιστορία της λογοτεχνίας όπως ο Τολστόι, ο Πούσκιν, ο Ντοστογιέφσκι. Και το δικό του διαμέτρημα δεν υπολείπεται σε τίποτα, είναι ένας αριστουργηματικός δεξιοτέχνης του λόγου μέσα από ιστορίες όπως αυτή που έχουμε την τύχη να διαβάζουμε εδώ μέσα από την εξαιρετική μετάφραση της Ελένης Μπακοπούλου που δίνει στην ελληνική μετάφραση τη ζωντάνια που χρειάζεται. Ο Λεσκόφ, με τον δικό του μοναδικό τρόπο και με έναν πολλές φορές αιχμηρό λόγο, αναδεικνύει αυτό που ο Ντοστογιέφσκι ονόμαζε ρωσική ψυχή. Επιστρατεύει μία αφηγηματική ορμή που παρασέρνει τα πάντα στο διάβα της και αφηγείται στον αναγνώστη την πάλη μεταξύ του Γερμανού και του Ρώσου σε μία μάχη που θυμίζει μαραθώνια μονομαχία σαν αυτή που περιέγραψε ο Τσέχοφ στο δικό του έργο.Περισσότερα