Δεν υπάρχει μεγαλύτερη χαρά από την ανακάλυψη πολύτιμων βιβλίων που για κάποιο αόριστο ή ανεξήγητο λόγο δεν βρήκαν στο σωστό χρόνο την κατάλληλη θέση τους μέσα στο λογοτεχνικό στερέωμα ή δεν είχαν την πρέπουσα προβολή κατά την πρώτη κυκλοφορία τους – στη γλώσσα τους ή στη μετάφρασή τους – και άρα κάπου λησμονήθηκαν. Κάποια από αυτά μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά και αυτό είναι πολύ σημαντικό εκδοτικό γεγονός. Έρχεται όμως πάντα η στιγμή όπου κάποιος θα βρεθεί με την επίμονη σκαπάνη του – είναι κάποιοι αυτοί – να φέρει στην επιφάνεια βιβλία που ξεχωρίζουν και αξίζει να μνημονευτούν. Πάντα υπήρχε μέσα μου το μικρόβιο και η λαχτάρα να ξετρυπώνω μικρά λογοτεχνικά αριστουργήματα που παραμένουν διαχρονικά μέχρι σήμερα, βιβλία διαφορετικά μεταξύ τους ως προς την θεματική, βιβλία όμως που σαγηνεύουν και αιχμαλωτίζουν την ανάγνωση, βιβλία που αξίζει να κοσμούν κάθε βιβλιοθήκη, βιβλία ξεχωριστά και πολύτιμα σαν πετράδια που κάποιος βρίσκει στην έρημο. Τέτοια είναι τα βιβλία που παρουσιάζονται εδώ με μόνο και αποκλειστικό κριτήριο την ποιότητα της αφήγησής τους και την αδιαμφισβήτητη λογοτεχνική τους αξία,βιβλία γραμμένα από συγγραφείς που άφησαν το αποτύπωμά τους και τη σφραγίδα τους στο χρόνο.
Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, Ο μετρ και η Μαργαρίτα, Εκδόσεις Μίνωας
Θύμα και αυτός του σταλινικού καθεστώτος που επεφύλασσε λογοκρισία για τα γραπτά τα δικά του αλλά και των σύγχρονών του συγγραφέων και διανοούμενων, ο Μπουλγκάκοφ εξυφαίνει μια ιστορία επικίνδυνα αληθοφανή, μια ιστορία εμπνευσμένη από τα όσα βιώνει γύρω του. Παίζει αναμφίβολα ανοιχτά και επικίνδυνα παιχνίδια με τον Διάβολο που φαντάζεται αλλά ουσιαστικά αντιλαμβάνεται να τον κυριεύει σε τέτοιο βαθμό που πίστευε πως το βιβλίο αυτό ποτέ δεν θα εκδοθεί. Ο συγγραφέας της Καρδιάς σκύλου και της Λευκής φρουράς εδώ χτίζει ένα μυθιστόρημα με θεατρικό πρόσημο, ένα σύγγραμμα βαθιά πολιτικό και επικριτικό ως προς την καθεστωτική αντίληψη της σταλινικής διεφθαρμένης γραφειοκρατίας που έχει μολύνει την καθημερινότητα της εποχής του. Ένα διαχρονικό και αλληγορικό μυθιστόρημα που ποτέ δεν έπαψε και ποτέ δεν θα πάψει να συγκινεί το αναγνωστικό κοινό.
Αντρέι Μπέιλυ, Πετρούπολη, Εκδόσεις Αντίποδες
Το βιβλίο είναι ο καθρέφτης της εποχής του συγγραφέα, μιας εποχής που αποπνέει ένα κλίμα κρίσης και πολιτικής παρακμής εν μέσω της αναμονής μιας επανάστασης που μοιάζει να έρχεται. Σε αυτήν την άκρως άστατη και αβέβαιη περίοδο, όπου όλα παρουσιάζονται μετέωρα και το πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό μυρίζει κατάρρευση, ο συγγραφέας εντάσσει τον ήρωα του σε μια πόλη φάντασμα, την Πετρούπολη. Ο Μπέιλυ ουσιαστικά με αλληγορικό τρόπο και κινούμενος μέσα από ένα σχεδόν κινηματογραφικό σκηνικό φέρνει τον αναγνώστη του σε επαφή με μια πόλη που δεν υφίσταται, μια πόλη επικίνδυνη, μια πόλη σε αποσύνθεση όπως και οι άνθρωποί της. Οι συνθήκες που επικρατούν είναι σημεία των καιρών με φασαρίες, συγκρούσεις και μία κατάσταση πυρετώδη και “πολεμική”. Ο κόσμος αλλάζει ραγδαία και ο Μπέιλυ μοιάζει άκρως προφητικός!
Ντ. Χ. Λώρενς, Το ουράνιο τόξο, Εκδόσεις Κριτική
Σε μια εποχή όπου οι σχέσεις κλυδωνίζονται και ο κόσμος κυριολεκτικά μεταβάλλεται, αφού άλλωστε ο πόλεμος έχει ξεκινήσει όταν το βιβλίο γράφεται, ο συγγραφέας του παγκόσμια αναγνωρισμένου βιβλίου “Ο εραστής της Λαίδης Τσάτερλι” χαρίζει στο αναγνωστικό κοινό ένα βιβλίο που μιλάει ανοιχτά για τις ανθρώπινες σχέσεις αλλά και για τη σχέση του ανθρώπου με την έννοια φύση. Ένα βιβλίο βαθιά στοχαστικό και πνευματικά φορτισμένο αφού ο Λώρενς επενδύει το αφηγηματικό του πεδίο σε θέματα και ζητήματα που τον απασχολούν διαχρονικά. Προβληματισμένος και συνεχώς στοχαζόμενος δεν σταματά να πραγματεύεται τις ανθρώπινες σχέσεις ενώ με το λόγο του προβάλλει ανοιχτά το γεγονός της αποξένωσης του ανθρώπου από τη μητέρα φύση αλλά και τις επιπτώσεις αυτής της μετάλλαξης. Ένα βιβλίο πραγματικά μοναδικό που σήμερα είναι πιο επίκαιρο από ποτέ!
Irène Némirovsky, Οι μύγες του φθινοπώρου, Εκδόσεις Κέλευθος
Η συγγραφέας μεταξύ άλλων του βιβλίου “Η ζωή του Τσέχοφ” και η Γαλλική σουίτα, εδώ πραγματεύεται ένα οδοιπορικό στις ζωές των ανθρώπων που η ίδια παρατηρεί και αφουγκράζεται εν μέσω κοσμοϊστορικών εξελίξεων. Με την ποιητική και συναισθηματική αφηγηματική δράση να κυριεύει τον λόγο της και πιστή στην ανθρώπινη πλευρά της ιστορίας, η Νεμιρόφκσι μας μεταφέρει νοερά αλλά τόσο αληθινά το χρονικό της οικογένειας των Καρίν, μιας οικογένειας που βιώνει τον διωγμό και την εξορία. Η Νεμιρόφσκι, ούσα η ίδια ένα κυνηγημένο πουλί που έζησε στο πετσί της τις κακουχίες και τον διωγμό της δικής της οικογένειας, γράφει ένα βιβλίο που μιλάει για τον ανθρώπινο πόνο με όπλο την Ιστορία. Ένα άκρως αλληγορικό και συμβολικό μικρό αλλά πολύ σημαντικό λογοτεχνικό διαμάντι, από αυτά που κανείς διαβάζει και ξαναδιαβάζει.
Hermann Hesse, Η επιστροφή του Ζαρατούστρα, Εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ένα ακόμα διαχρονικό βιβλία στην υπέροχη σειρά Μικρά διαχρονικά παρουσιάζεται εδώ στο αναγνωστικό κοινό, ένα σχετικά άγνωστο βιβλίο που αποτελούσε λίβελο για την περίοδο του εθνικισμού που ο Έσσε κατακρίνει. Πρόκειται για ένα αντιπολεμικό βιβλίο που ασκεί έντονη κριτική σε αυτούς που οδηγούν τον κόσμο στην σύγκρουση και υπερασπίζονται λύσεις πολέμου και όχι ειρήνης. Με όπλο τον καίριο και αιχμηρό του λόγο που είχε τόσο στον Λύκο της στέπας όσο και στον Ντέμιαν, ο Έσσε δημοσιεύει το μικρό αυτό συγκλονιστικό και διορατικό βιβλίο για να αφυπνίσει τους συμπατριώτες του, να παλέψει ενάντια στα θηρία που τον επιθυμούν να τον κατακρημνίσουν, για να προσφέρει μία τολμηρή παρέμβαση και να κρούσει ηχηρά τον κώδωνα του κινδύνου σε μια Γερμανία που έζησε τον όλεθρο και την θλίψη του πολέμου.
James Joyce, Τζάκομο Τζόις, Εκδόσεις Τόπος
Ο συγγραφέας του Οδυσσέα και των Δουβλινέζων πάντα θα μας συντροφεύει, όσα χρόνια και αν περάσουν και βέβαια πάντα θα εμπνέει τον αναγνώστη με το μοναδικό αφηγηματικό του ύφος. Στο μυθιστόρημά του με τίτλο Τζάκομο Τζόις, το άλλο πρόσωπο του ίδιου του Joyce, περιγράφει τον κρυφό έρωτα ενός καθηγητή αγγλικών για τη μαθήτριά του. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα πολυεπίπεδο και πολύπλευρο, ένα μωσαϊκό της ανθρώπινης υπόστασης που αντιπροσωπεύει όλα τα χαρακτηριστικά της γραφής του Joyce που είδαμε στα άλλα του βιβλία. Ένα βιβλίο που δημοσιεύτηκε πενήντα χρόνια μετά τη συγγραφή του και εδώ παρουσιάζεται πιο πλούσιο αφού η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει σχόλια, νέα μετάφραση και εισαγωγή δια χειρός Άρη Μαραγκόπουλου.
Μπόρις Πάστερνακ, Δόκτωρ Ζιβάγκο, Εκδόσεις Ποταμός
“Μα η σειρά των πράξεων είναι δεδομένη/Και η πορεία προς το τέλος αναπόδραστη/Είμαι μονάχος. Τα πάντα γύρω πνίγονται από τους Φαρισαίους./Να ζήσεις μια ζωή δεν είναι ένας περίπατος”. Αυτά γράφει σε ένα από τα ποιήματά του ο Δόκτωρ Ζιβάγκο, αυτή η εμβληματική φυσιογνωμία του Μπόρις Πάστερνακ που διατρέχει τον 20ο αιώνα και ως μυθιστόρημα αποτελεί αναμφίβολα σημείο αναφοράς μέχρι και σήμερα. Ουσιαστικά, πρόκειται για την εξιστόρηση των γεγονότων που έλαβαν χώρα τις πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα στη Ρωσία, ενός αιώνα με πολλές κοινωνικές και πολιτικές αναταράξεις. Το μυθιστόρημα είναι η αποτύπωση των συμβάντων η οποία παίρνει σάρκα και οστά μέσα από μία ερωτική ιστορία, μέσα από ένα χρονικό και ένα ιστορικό εντάσεων, απογοητεύσεων αλλά και ελπίδας για το αύριο. Ένα μυθιστόρημα που μιλάει από το επισφαλές παρελθόν με βλέμμα στο ασταθές παρόν και μέλλον.
Βιρτζίνια Γουλφ, Ένα δικό της δωμάτιο, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Το βιβλίο αυτό θεωρείται ως ένα μικρό διαμάντι της λογοτεχνίας γιατί είναι τέτοιος ο παλμός που νιώθει ο αναγνώστης και τέτοια η γλώσσα που χειρίζεται η Γουλφ που δεν αφήνει περιθώρια να μην αισθανθεί την αγωνία και την ανησυχία. Η πρωταγωνίστρια που θα μοιάζει με το άλλο πρόσωπο της ίδιας της Γουλφ είναι ένα πρόσωπο χλωμό, διστακτικό και φοβισμένο, μακριά από την χαρά που νιώθει ως κάτι απόκοσμο, παράξενο, ένα ιδανικό άπιαστο. Η Βιρτζίνια Γουλφ μοιάζει φυλακισμένη στις σκέψεις της, η αναπόληση είναι μία σχετικά επιθυμητή αυθυποβολή από μέρους της σε όλα αυτά που την στοιχειώνουν. Και η ευτυχία της καθορίζεται άμεσα από αυτό τον διακαή πόθο να αποτινάξει από πάνω της κάθε ίχνος λήθης, να εξαϋλωθεί, να απογειωθεί από την πραγματικότητα που την γεμίζει με λύπη και θλίψη. Και αυτό το πραγματώνει μέσα από τη γραφή και την αφήγηση ως το μόνο μέσο απελευθέρωσής της.
